6 ივლისს თბილისის საკრებულოში შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვების მშობლები შეიკრიბნენ და ფრაქცია ”ქრისტიან-დემოკრატების” გაფართოებულ სხდომაზე მისულ შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროსა და მერიის წარმომადგენლებს დახმარება სთხოვეს. ხელისუფლება აცხადებს, რომ საქართველოს მთავრობას აქვს კონკრეტული პოლიტიკა ამ პირთა მიმართ, თუმცა შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვების დედები ამბობენ, რომ სახელმწიფოს მხარდაჭერა მინიმალურია.
”სახელმწიფო 80 ლარიან პენსიას მაძლევს და 200 ლარის წამალი სჭირდება თვეში ჩემს შვილს... დავიღალეთ, დავიღალეთ მათხოვრობით. ხომ შეიძლება ასეთი ბავშვებისთვის არსებობდეს რაღაც სპეციალური პროგრამები...”
მაკა მეძმარიაშვილის შვილი ეპილეფსიითაა ავად. 6 ივლისს საკრებულოში, „ქრისტიან-დემოკრატების“ გაფართოებულ სხდომაზე, რომელსაც თბილისის მერიისა და შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს წარმომადგენლებიც ესწრებოდნენ, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვების სხვა მშობლებთან ერთად ის სახელმწიფოსგან მინიმალური დახმარების მიღების თხოვნით მივიდა. იგივე პრობლემა აქვს ცერებრალური დამბლით დაავადებული 16 წლის სალომეს დედას, ირა მამუკაშვილსაც:
”ჩვენ დღეს არანაირი შეღავათი არ გვაქვს - არც მკურნალობის, არც სოციალური, არანაირი. არადა, ბავშვს ათასი რამე სჭირდება რეაბილიტაციისათვის - მასაჟი, წამლები... იძულებულები ვართ სახლში დავსვათ ბავშვი და ვერ ვუმკურნალოთ. რაღაც შეღავათები მაინც დაგვიწესონ კომუნალურ გადასახადებზე მაინც, რომ სული მოვითქვათ.”
ზაზა გაბუნია
საკრებულოს წევრმა, ქრისტიან-დემოკრატმა ზაზა გაბუნიამ ხელისუფლების მიმართ ყველა ის კითხვა დასვა, რომლებიც შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვების მშობლებს წლებია აწუხებთ. კერძოდ, რატომ არ ხდება დღემდე გაეროს 2006 წლის კონვენციის რატიფიცრება, კონვენციისა, რომლითაც შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა პრობლემები უნდა გვარდებოდეს? რას აკეთებს სახელმწიფო ამ ადამიანების დასაქმებისათვის? რატომ ეშლებათ ხელი საზოგადოებრივ ორგანიზაციებს ამ ადამიანთა პრობლემების მონიტორინგის პროცესში? რატომ არ არსებობს პროგრამები, რომლებიც მათთვის ჯანდაცვას უფრო ხელმისაწვდომს გახდიდა?..
ზუსტი სტატისტიკა, თუ რამდენი შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირი ცხოვრობს საქართველოში, ჯანდაცვის სამინისტროს არ გააჩნია, რასაც სამინისტროს სოციალურ საკითხთა დეპარტამენტის უფროსი ამირან დათეშიძეც ადასტურებს. ის განმარტავს, რომ მათ ბაზაში მხოლოდ პენსიის მიმღები შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირები არიან აღრიცხულნი. იმის დასტურად, რომ სახელმწიფოს გარკვეული პოლიტიკა აქვს შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა მიმართ, ამირან დათეშიძეს მოჰყავს 2008 წელს პარლამენტის მიერ მიღებული შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა სოციალური ინტეგრაციის სახელმწიფო კონცეფცია, რომლის საფუძველზეც სამთავრობო სამოქმედო გეგმაც ყოფილა შემუშავებული. თუმცა, ზოგადად, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა ოჯახებს კონკრეტული ღონისძიებების შესახებ ინფორმაცია სჭირდებათ. ისინი ამბობენ, რომ ერთადერთი, რითიც მათი შვილები სარგებლობენ, საკურორტო სარეაბილიტაციო პროგრამაა, კერძოდ კი, საგზურები ბორჯომსა და ურეკში, რისი მოპოვებაც დიდი ბრძოლის შედეგად უწევთ.
ხელისუფლების წარმომადგენლები უკვე გაკეთებულ საქმეებს შორის ასახელებენ ინტეგრირებული გარემოს შექმნას, ინგლისურისა და კომპიუტერის კურსების დაფინანსებას, საკურორტო სარეაბილიტაციო პროგრამას.
მერიის ჯანდაცვის სამსახურის წარმომადგენელი ქეთევან ყაჯრიშვილი კი ამბობს, რომ არსებობს კომუნიკაცია და, მისი თქმით, სახელმწიფო და ეს ადამიანები ერთმანეთისგან არავის გაუმიჯნავს. ამის დასტურია 2008 წელს შექმნილი, თბილისის მერიასთან არსებული საბჭო, რომლის შემადგენლობაშიც ხელისუფლების გარდა შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა უფლებადამცველი ორგანიზაციებიც შედიან... ამავე საბჭოს ხშირად ესწრება სახალხო დამცველის აპარატის წარმომადგენელი ანა არგანაშვილიც, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა შესახებ სახალხო დამცველის აპარატის მიერ მომზადებული სპეციალური ანგარიშის ერთ-ერთი ავტორი. ეს ანგარიში კი სახალხო დამცველის გასული წლის ანგარიშებს შორის გამორჩეულად მწვავე იყო.
”სახელმწიფო 80 ლარიან პენსიას მაძლევს და 200 ლარის წამალი სჭირდება თვეში ჩემს შვილს... დავიღალეთ, დავიღალეთ მათხოვრობით. ხომ შეიძლება ასეთი ბავშვებისთვის არსებობდეს რაღაც სპეციალური პროგრამები...”
ჩვენ დღეს არანაირი შეღავათი არ გვაქვს - არც მკურნალობის, არც სოციალური, არანაირი...
მაკა მეძმარიაშვილის შვილი ეპილეფსიითაა ავად. 6 ივლისს საკრებულოში, „ქრისტიან-დემოკრატების“ გაფართოებულ სხდომაზე, რომელსაც თბილისის მერიისა და შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს წარმომადგენლებიც ესწრებოდნენ, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვების სხვა მშობლებთან ერთად ის სახელმწიფოსგან მინიმალური დახმარების მიღების თხოვნით მივიდა. იგივე პრობლემა აქვს ცერებრალური დამბლით დაავადებული 16 წლის სალომეს დედას, ირა მამუკაშვილსაც:
”ჩვენ დღეს არანაირი შეღავათი არ გვაქვს - არც მკურნალობის, არც სოციალური, არანაირი. არადა, ბავშვს ათასი რამე სჭირდება რეაბილიტაციისათვის - მასაჟი, წამლები... იძულებულები ვართ სახლში დავსვათ ბავშვი და ვერ ვუმკურნალოთ. რაღაც შეღავათები მაინც დაგვიწესონ კომუნალურ გადასახადებზე მაინც, რომ სული მოვითქვათ.”
საკრებულოს წევრმა, ქრისტიან-დემოკრატმა ზაზა გაბუნიამ ხელისუფლების მიმართ ყველა ის კითხვა დასვა, რომლებიც შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვების მშობლებს წლებია აწუხებთ. კერძოდ, რატომ არ ხდება დღემდე გაეროს 2006 წლის კონვენციის რატიფიცრება, კონვენციისა, რომლითაც შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა პრობლემები უნდა გვარდებოდეს? რას აკეთებს სახელმწიფო ამ ადამიანების დასაქმებისათვის? რატომ ეშლებათ ხელი საზოგადოებრივ ორგანიზაციებს ამ ადამიანთა პრობლემების მონიტორინგის პროცესში? რატომ არ არსებობს პროგრამები, რომლებიც მათთვის ჯანდაცვას უფრო ხელმისაწვდომს გახდიდა?..
ზუსტი სტატისტიკა, თუ რამდენი შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირი ცხოვრობს საქართველოში, ჯანდაცვის სამინისტროს არ გააჩნია, რასაც სამინისტროს სოციალურ საკითხთა დეპარტამენტის უფროსი ამირან დათეშიძეც ადასტურებს. ის განმარტავს, რომ მათ ბაზაში მხოლოდ პენსიის მიმღები შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირები არიან აღრიცხულნი. იმის დასტურად, რომ სახელმწიფოს გარკვეული პოლიტიკა აქვს შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა მიმართ, ამირან დათეშიძეს მოჰყავს 2008 წელს პარლამენტის მიერ მიღებული შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა სოციალური ინტეგრაციის სახელმწიფო კონცეფცია, რომლის საფუძველზეც სამთავრობო სამოქმედო გეგმაც ყოფილა შემუშავებული. თუმცა, ზოგადად, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა ოჯახებს კონკრეტული ღონისძიებების შესახებ ინფორმაცია სჭირდებათ. ისინი ამბობენ, რომ ერთადერთი, რითიც მათი შვილები სარგებლობენ, საკურორტო სარეაბილიტაციო პროგრამაა, კერძოდ კი, საგზურები ბორჯომსა და ურეკში, რისი მოპოვებაც დიდი ბრძოლის შედეგად უწევთ.
ხელისუფლების წარმომადგენლები უკვე გაკეთებულ საქმეებს შორის ასახელებენ ინტეგრირებული გარემოს შექმნას, ინგლისურისა და კომპიუტერის კურსების დაფინანსებას, საკურორტო სარეაბილიტაციო პროგრამას.
მერიის ჯანდაცვის სამსახურის წარმომადგენელი ქეთევან ყაჯრიშვილი კი ამბობს, რომ არსებობს კომუნიკაცია და, მისი თქმით, სახელმწიფო და ეს ადამიანები ერთმანეთისგან არავის გაუმიჯნავს. ამის დასტურია 2008 წელს შექმნილი, თბილისის მერიასთან არსებული საბჭო, რომლის შემადგენლობაშიც ხელისუფლების გარდა შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა უფლებადამცველი ორგანიზაციებიც შედიან... ამავე საბჭოს ხშირად ესწრება სახალხო დამცველის აპარატის წარმომადგენელი ანა არგანაშვილიც, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა შესახებ სახალხო დამცველის აპარატის მიერ მომზადებული სპეციალური ანგარიშის ერთ-ერთი ავტორი. ეს ანგარიში კი სახალხო დამცველის გასული წლის ანგარიშებს შორის გამორჩეულად მწვავე იყო.
