ავტორი: ანა ჯაფარიძე
ხშირად მიწევს საზოგადოებრივი ტრანპორტით სიარული, განსაკუთრებით მეტროთი, ბევრ საინტერესო რამეს წააწყდები თუ დაკვირვებული თვალი აქვს ადამიანს, მერე კი ამ ყველაფრის წარმოსახვა ვიზულურად ადვილად შესაძლებელია. არსებული მოჟამული სახები ბევრის მეტყველია სხვა უცნაურობების ჩათვლით. მოსიარულე ადამიანს მომღიმარს იშვიათად დაინახავ მოწესრიეგულს ეშელონებისგან განსხვავეით. წლების განმავლობაში ბევრი “ვაი_ვუის” გადატანა მოგვიხდა თითქმის ყოველი ადამიანის ნაოჭში კარგად ჩანს. წარმოიდგინეთ გარდა გარემო პირობებისა დამატებით ხომ ყველას ჩვენი დამატებითი გასაჭირი გვქონდა 90იან წლებში. იმ პერიოდის არეულობას თვითოეული ჩვენგანის ოჯახზე იმოქმედა. ბევრი რამ მაქვს გასახსენებლი პურის რიგები, გარეთ წყლის გაცხელება და საჭმლის მომზადება, თან ოჯახში ორი ადანიანის ერდროულად დაკარგვა. ანალოგიური სიტუაცია თქვენთანაც იქნებოდა. ამიტომაც სახეებისთვის ჯერ ვერ შეგვიცლია მიმიკა ბოლომდე. ამას წინათ “იუთუბზე” ვლადიმერ პუტინზე საინტერსო ვიდეო ვნახე, სახის შეცვლის ფორმაზე. საუბარი იყო მის ორეულზე, უკვე თავად გარდაცვლილად მონათლეს. ერთი რამ გასათვალისწინებელია სახე ადამიანს შეეცველება წლების განმავლობაში მითუმეტეს ნერვიულობის და დაძაბული სამუშაო გრაფიკის ფონზე. ახლა სამედიცინო სიღმეში არ დავიწყებ ძრომიალს, მაგრამ გენეტიკის მიხედვით დროთა განმავლობაში ცვლილებები შეიმჩნევა შენივე განვლილი ცხოვრების ისტორიაზე. ამგვარად პუტინის სახე ცვლილებას შეიძლება დიდი სირთულების გადატანის მიზეზი იყოს ჩვენ სახეებზეც რომ აისახება. ჩვენ სახეზე გაჩენილი ნაოჭი პუტინის სახის ადეკვატურია. ალბათ ეს სახეები ისევ შეუცვლელი დარჩა აღდგომის ეპიტოლეს არა ხმაურია ტექსტის წაკითხვის დროსაც. უმცირესობა 17 მაისის მოლოდინში მშვიდ ვითარებას ელოდება, თუ არ ჩავთლით მართმადიდებლების და ლგტბს ერთობლივ მარშს. რაშიც იდენტობა მონაწილეობას აპროტესტებს. მაყურებელი სახის გამომეტყველება მოვლენური დამოკიდებულება იქნება ამ ფაქტზე. პრეზიდენტის გიორგი მარგველაშვილის ინტერვიუს ვუყურე და მისი სახე მიუხედავად ჟურნალისტის გონიერი დასმული კითხვებისა, მეტროში დაღლილი ხალხის სახებს ან პუტინის დამჭკნარ სახეს კი არ გავდა, არამედ გაუგებრობაში მოყოლილი ადამიანის გამომეტყველებას წააგავდა. სახის მდგომარებოსა თქვენც იცით შეიძლება განწყობის თეორია გიჩვენოს, იმ წუთიერი მდგომარეობის ან კიდევ საკითხის არასიღმისეული ცოდნა ან კი შეიძლება გადმოცემის პრობლემასთან გვქონდეს საქმე. მისი გამომეტყველება კი სიტუაციაში მყოფ არაკომპეტენტურ ადამიანს გავდა. იმ ადამიანს გავდა აღდგომის დღეებში “სვეცკებზე” და “სოფლელებზე” ალაპარაკდნენ. ზოგჯერ ე. წ. სვეცკები იმას ვერ ფიქრობენ რომ “სოფლელები” აქ მეტს შესაძებლობას აღწევენ “აწვებიან” და “ქაჩავენ”. ალბათ ამითაცა გამოწვეული პროტესტი. ბრწყინვალე შვიდეულშიც არ მთავრდება სნობიმზე საუბარი მედია სოვრცეში. მედიაზე გმახსენდა მკაცრი შეფასებეის განკთხვის ამ თუ იმ წამყვანის მიერ მონაწილების რეაქციები და სახე აღთოვანებას იწვევს. მერე ბოდიშების მოხდა იუმორისტულ შოუში იმისა რომ ვინც დასცინის ადამიანს საკუთარ თავს დასცინისო. რა იოლი გახდა ბოდიშის მოხდა, თავდამცირებული სახის მიმიკის ჩვენება.აქ ერთი ძველი თქმულება მახსენდებაა “ნუ დაასცინი სხვასაო გადაგხდება თავსაო” ნაცადი ხერხია. შემდეგ რამდენი ნაოჭი მოაქვს არამტო სახეზე, სხეულზეც. დახლოებით იმას გავს ამას წინათ ინტერნეტში წავაწყდი ერთერთ ვიდეოს სადაც ცინიკურად აღწერდნენ დამსვენებელი რუსები აფხაზეთის ერთ სასტუმროს. გაითვალისწინეთ თავად ისვენებდნენ. ჩვენც ასე დავცინით იმ ხალხს ვინც აქ ჩამოსულია, უბრალოდ ცოტა უარეს ან უკეთეს პირობებს ვახვედრებთ. საერთოდ ცინიზმი როგორც ასეთი ერთერთი სახის მიმიკის გამომსახველია, რაც მკვეთრად გვახასიათებს თუ განსხვავებულ ადამიანს ვხვდებით, ან ის ჩვეულებრივია მაგრამ რაღაცეების გამო “გოიმია”, თუ “სოფლელია” (მაგრამ ჩვენ ხომ ის ერი ვართ ამ ორი სიტყვის განსხვავება ვერ ვისწავლეთ), თუ ცეცხლის გადმოსვლის წამს, თუ მრევლია ან თუ მეუფეა რომელიც ცეცხლს არ უნაწილებს ხალხს იერუსალიმიდან, თუ მღვდელია რომელიც ამ კვირაში სამოთხეში “გვეპატიჟება” და კიდევ ბევრი რამ ალბათ ჩამოთვლა შორს წამიყვანს, მოკლედ ც ი ნ ი ზ მ ი ყველგან და ყველაფერში, ერთმანეთში და ერთობლივად, სწორად გაგებულში და გაოგებრობაში. მხიარული სახეები კი იმ ქალებს ეტყობოდათ, რომლებიც სავაშ ბალდარს (იგივე მურათ ილდიმირი) შეხვდნენ ფოტოებით და კოცნებით. რა იცის სავაშმა ამ ქალების უმრავლესობა დაღლილი სახით შესცქერის მის ნათამაშებ სერიალებს. მის თაყვანისცემლებს ნაკლებად ადარდებდა მისი ჩამოსვლის მთავარი მიზეზი, ლეიკემიით დავადებული ბავშვების დახმარება. მალე ექსპრეზიდენტიც ოცნებაც ახდება, თბილისი დიდ ბუჩქებად იქცევა. მილიონი ხე ნარმანიის დარგული საჭირო სიმაღლე იქნება ყველა საქმისთვის, განსხავებული ორიენტაცის მიუხედავად. თუ რა თქმა უნდა ამას საპატრიარქო ინდომებს როგორც დანარჩენი საკითხის ჩარევისას, მოკლედ მათი ხელი ევროპისკენა, მათი წესებით. ამრიგად სავაშის, მიშას, პატრიარქის სახე სხსვდასხვა გამომეტყველების შეგრძნებით დაგვხდება: ნასიამოვნები, გაკვირვებული და კმაყოფილი. “პატარა კაცს დიდ კაცთან როდი გასვლია მართალი”_ საპარლამენტო სხდომას მაჩვენებლი იყო ანტიდისკრიმინაციული კანონ პროექტის განხილვის დროს თუ რა პატარები აღმოჩნდნენ ორივე მხარე თუნდაც ევროპისკენ სწრაფვით. კანონის სიღრმისეული ცოდნა არ გვაქს, მგონი ბევრს წაკითხულიც არ აქვს, მაგრამ ჩვენთან მთავარია წაუკითხავადაც მსჯელობდე გინდ ამ საკითხზე მომუშავე ჟურნალისტი იყო, სასულიერო პირებზე ხომ ზედმეტია საუბარი. საპატრიარქოს თავის შიდა პრობლემები ვერ მოუგვარებია, რა გასაკვირია გაუგებარი აღმოჩნდეს მისი ქცევები სხდომის მეორე დღეს საპარლამენტოსთან. ფობია, შიში იწვევს ურიგო დაღლას იმ სახეების, რომლებიც იქ მყობ ადამიანებს აგრესიაში გადასდით. გაუნათლებლობა საქმეში, არასწორად ჩახედვა და მისი აქციზირება მაყურებლისთვის იწვევს არასწორ რეაქციას. რატომ ხდება რომ საპატრიაქრო შიდა საქმეებს ვერ აგვარებს და ერევა რაშიც კომპეტენტური არა? ხალხი ვართ სუსტი, ალბათ დავიღალეთ სიმშვიდე გვინდა აღვიბეჭდოთ სახეებზე, საყვარელი სერიალის გმირივვით გამოვიყურებოდეთ, “სავაშ ბალდარივით”.
ხშირად მიწევს საზოგადოებრივი ტრანპორტით სიარული, განსაკუთრებით მეტროთი, ბევრ საინტერესო რამეს წააწყდები თუ დაკვირვებული თვალი აქვს ადამიანს, მერე კი ამ ყველაფრის წარმოსახვა ვიზულურად ადვილად შესაძლებელია. არსებული მოჟამული სახები ბევრის მეტყველია სხვა უცნაურობების ჩათვლით. მოსიარულე ადამიანს მომღიმარს იშვიათად დაინახავ მოწესრიეგულს ეშელონებისგან განსხვავეით. წლების განმავლობაში ბევრი “ვაი_ვუის” გადატანა მოგვიხდა თითქმის ყოველი ადამიანის ნაოჭში კარგად ჩანს. წარმოიდგინეთ გარდა გარემო პირობებისა დამატებით ხომ ყველას ჩვენი დამატებითი გასაჭირი გვქონდა 90იან წლებში. იმ პერიოდის არეულობას თვითოეული ჩვენგანის ოჯახზე იმოქმედა. ბევრი რამ მაქვს გასახსენებლი პურის რიგები, გარეთ წყლის გაცხელება და საჭმლის მომზადება, თან ოჯახში ორი ადანიანის ერდროულად დაკარგვა. ანალოგიური სიტუაცია თქვენთანაც იქნებოდა. ამიტომაც სახეებისთვის ჯერ ვერ შეგვიცლია მიმიკა ბოლომდე. ამას წინათ “იუთუბზე” ვლადიმერ პუტინზე საინტერსო ვიდეო ვნახე, სახის შეცვლის ფორმაზე. საუბარი იყო მის ორეულზე, უკვე თავად გარდაცვლილად მონათლეს. ერთი რამ გასათვალისწინებელია სახე ადამიანს შეეცველება წლების განმავლობაში მითუმეტეს ნერვიულობის და დაძაბული სამუშაო გრაფიკის ფონზე. ახლა სამედიცინო სიღმეში არ დავიწყებ ძრომიალს, მაგრამ გენეტიკის მიხედვით დროთა განმავლობაში ცვლილებები შეიმჩნევა შენივე განვლილი ცხოვრების ისტორიაზე. ამგვარად პუტინის სახე ცვლილებას შეიძლება დიდი სირთულების გადატანის მიზეზი იყოს ჩვენ სახეებზეც რომ აისახება. ჩვენ სახეზე გაჩენილი ნაოჭი პუტინის სახის ადეკვატურია. ალბათ ეს სახეები ისევ შეუცვლელი დარჩა აღდგომის ეპიტოლეს არა ხმაურია ტექსტის წაკითხვის დროსაც. უმცირესობა 17 მაისის მოლოდინში მშვიდ ვითარებას ელოდება, თუ არ ჩავთლით მართმადიდებლების და ლგტბს ერთობლივ მარშს. რაშიც იდენტობა მონაწილეობას აპროტესტებს. მაყურებელი სახის გამომეტყველება მოვლენური დამოკიდებულება იქნება ამ ფაქტზე. პრეზიდენტის გიორგი მარგველაშვილის ინტერვიუს ვუყურე და მისი სახე მიუხედავად ჟურნალისტის გონიერი დასმული კითხვებისა, მეტროში დაღლილი ხალხის სახებს ან პუტინის დამჭკნარ სახეს კი არ გავდა, არამედ გაუგებრობაში მოყოლილი ადამიანის გამომეტყველებას წააგავდა. სახის მდგომარებოსა თქვენც იცით შეიძლება განწყობის თეორია გიჩვენოს, იმ წუთიერი მდგომარეობის ან კიდევ საკითხის არასიღმისეული ცოდნა ან კი შეიძლება გადმოცემის პრობლემასთან გვქონდეს საქმე. მისი გამომეტყველება კი სიტუაციაში მყოფ არაკომპეტენტურ ადამიანს გავდა. იმ ადამიანს გავდა აღდგომის დღეებში “სვეცკებზე” და “სოფლელებზე” ალაპარაკდნენ. ზოგჯერ ე. წ. სვეცკები იმას ვერ ფიქრობენ რომ “სოფლელები” აქ მეტს შესაძებლობას აღწევენ “აწვებიან” და “ქაჩავენ”. ალბათ ამითაცა გამოწვეული პროტესტი. ბრწყინვალე შვიდეულშიც არ მთავრდება სნობიმზე საუბარი მედია სოვრცეში. მედიაზე გმახსენდა მკაცრი შეფასებეის განკთხვის ამ თუ იმ წამყვანის მიერ მონაწილების რეაქციები და სახე აღთოვანებას იწვევს. მერე ბოდიშების მოხდა იუმორისტულ შოუში იმისა რომ ვინც დასცინის ადამიანს საკუთარ თავს დასცინისო. რა იოლი გახდა ბოდიშის მოხდა, თავდამცირებული სახის მიმიკის ჩვენება.აქ ერთი ძველი თქმულება მახსენდებაა “ნუ დაასცინი სხვასაო გადაგხდება თავსაო” ნაცადი ხერხია. შემდეგ რამდენი ნაოჭი მოაქვს არამტო სახეზე, სხეულზეც. დახლოებით იმას გავს ამას წინათ ინტერნეტში წავაწყდი ერთერთ ვიდეოს სადაც ცინიკურად აღწერდნენ დამსვენებელი რუსები აფხაზეთის ერთ სასტუმროს. გაითვალისწინეთ თავად ისვენებდნენ. ჩვენც ასე დავცინით იმ ხალხს ვინც აქ ჩამოსულია, უბრალოდ ცოტა უარეს ან უკეთეს პირობებს ვახვედრებთ. საერთოდ ცინიზმი როგორც ასეთი ერთერთი სახის მიმიკის გამომსახველია, რაც მკვეთრად გვახასიათებს თუ განსხვავებულ ადამიანს ვხვდებით, ან ის ჩვეულებრივია მაგრამ რაღაცეების გამო “გოიმია”, თუ “სოფლელია” (მაგრამ ჩვენ ხომ ის ერი ვართ ამ ორი სიტყვის განსხვავება ვერ ვისწავლეთ), თუ ცეცხლის გადმოსვლის წამს, თუ მრევლია ან თუ მეუფეა რომელიც ცეცხლს არ უნაწილებს ხალხს იერუსალიმიდან, თუ მღვდელია რომელიც ამ კვირაში სამოთხეში “გვეპატიჟება” და კიდევ ბევრი რამ ალბათ ჩამოთვლა შორს წამიყვანს, მოკლედ ც ი ნ ი ზ მ ი ყველგან და ყველაფერში, ერთმანეთში და ერთობლივად, სწორად გაგებულში და გაოგებრობაში. მხიარული სახეები კი იმ ქალებს ეტყობოდათ, რომლებიც სავაშ ბალდარს (იგივე მურათ ილდიმირი) შეხვდნენ ფოტოებით და კოცნებით. რა იცის სავაშმა ამ ქალების უმრავლესობა დაღლილი სახით შესცქერის მის ნათამაშებ სერიალებს. მის თაყვანისცემლებს ნაკლებად ადარდებდა მისი ჩამოსვლის მთავარი მიზეზი, ლეიკემიით დავადებული ბავშვების დახმარება. მალე ექსპრეზიდენტიც ოცნებაც ახდება, თბილისი დიდ ბუჩქებად იქცევა. მილიონი ხე ნარმანიის დარგული საჭირო სიმაღლე იქნება ყველა საქმისთვის, განსხავებული ორიენტაცის მიუხედავად. თუ რა თქმა უნდა ამას საპატრიარქო ინდომებს როგორც დანარჩენი საკითხის ჩარევისას, მოკლედ მათი ხელი ევროპისკენა, მათი წესებით. ამრიგად სავაშის, მიშას, პატრიარქის სახე სხსვდასხვა გამომეტყველების შეგრძნებით დაგვხდება: ნასიამოვნები, გაკვირვებული და კმაყოფილი. “პატარა კაცს დიდ კაცთან როდი გასვლია მართალი”_ საპარლამენტო სხდომას მაჩვენებლი იყო ანტიდისკრიმინაციული კანონ პროექტის განხილვის დროს თუ რა პატარები აღმოჩნდნენ ორივე მხარე თუნდაც ევროპისკენ სწრაფვით. კანონის სიღრმისეული ცოდნა არ გვაქს, მგონი ბევრს წაკითხულიც არ აქვს, მაგრამ ჩვენთან მთავარია წაუკითხავადაც მსჯელობდე გინდ ამ საკითხზე მომუშავე ჟურნალისტი იყო, სასულიერო პირებზე ხომ ზედმეტია საუბარი. საპატრიარქოს თავის შიდა პრობლემები ვერ მოუგვარებია, რა გასაკვირია გაუგებარი აღმოჩნდეს მისი ქცევები სხდომის მეორე დღეს საპარლამენტოსთან. ფობია, შიში იწვევს ურიგო დაღლას იმ სახეების, რომლებიც იქ მყობ ადამიანებს აგრესიაში გადასდით. გაუნათლებლობა საქმეში, არასწორად ჩახედვა და მისი აქციზირება მაყურებლისთვის იწვევს არასწორ რეაქციას. რატომ ხდება რომ საპატრიაქრო შიდა საქმეებს ვერ აგვარებს და ერევა რაშიც კომპეტენტური არა? ხალხი ვართ სუსტი, ალბათ დავიღალეთ სიმშვიდე გვინდა აღვიბეჭდოთ სახეებზე, საყვარელი სერიალის გმირივვით გამოვიყურებოდეთ, “სავაშ ბალდარივით”.