Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

ვაშინგტონი საქართველოს მოუწოდებს, დაუყოვნებლივ შეწყდეს საგანგებო მდგომარეობა. ინტერვიუ აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მოადგილესთან მეთიუ ბრაიზასთან


შაბათს, 10 ნოემბერს, თბილისს ესტუმრება აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მოადგილე მეთიუ ბრაიზა, რომელიც შეხვდება როგორც საქართველოს ხელისუფლების წარმომადგენლებს,

ისე ოპოზიციის ლიდერებს. თბილისში გაფრენამდე ამერიკელმა დიპლომატმა ექსკლუზიური ინტერვიუ მისცა რადიო "თავისუფლების" ქართულ სამსახურს. მეთიუ ბრაიზას, ვაშინგტონიდან თბილისში გაფრენამდე რამდენიმე საათით ადრე, ტელეფონით ესაუბრა დავით კაკაბაძე.

რადიო "თავისუფლება": ბატონო ბრაიზა, თუ შეიძლება გვითხარით, რა მესიჯის ჩატანას აპირებთ პრეზიდენტ სააკაშვილისთვის?

მეთიუ ბრაიზა: ჩემი მესიჯი გახლავთ სახელმწიფო მდივან რაისის მესიჯი, რომელიც იმაში მდგომარეობს, რომ ჩვენ გამოვდივართ მოწოდებით, დაუყოვნებლივ იქნეს შეწყვეტილი საგანგებო ვითარება და მედიის ყველა საშუალებას აღუდგეს მაუწყებლობა. ვინაიდან ჩვენ ვიცით, რომ ეს არის აუცილებელი ნაბიჯები, რომ პრეზიდენტ სააკაშვილის მიერ გამოცხადებული არჩევნები თავისუფალი და სამართლიანი იყოს. ჩვენ აღვნიშნეთ, რომ მივესალმებით პრეზიდენტ სააკაშვილის ამ განცხადებას. ეს განცხადება შეგვახსენებს, შეერთებული შტატებისთვის რამდენად დიდი მნიშვნელობა ენიჭება საქართველოს სტრატეგიული თვალსაზრისით, დემოკრატიისადმი მისი ერთგულების გამო. ჩვენ საქართველოს მეგობრები ვართ, ჩვენ ყველა იმათი მეგობრები ვართ, ვინც დემოკრატიისთვის იბრძვის და მას აშენებს.

რადიო "თავისუფლება": პრეზიდენტი სააკაშვილი ამბობს, რომ 7 ნოემბერს გადარჩა არა მარტო საქართველოს სახელმწიფოებრიობა, არამედ ქართული დემოკრატიაც. როგორ ფიქრობთ, შეიძლება თუ არა დემოკრატიის გადარჩენა ხელკეტებითა და ცრემლმდენი გაზით?

მეთიუ ბრაიზა: საქართველოში დემოკრატიის გადარჩენა შეიძლება, თუკი პასუხისმგებლობის მქონე ლიდერები, ოპოზიციიდან და ხელისუფლებიდან, ერთად დასხდებიან კომპრომისის ნიშნად, მეგობრობის ნიშნად - რაც დიდხანს განსაზღვრავდა მათ ურთიერთობებს - და დასახავენ კონკრეტულ ნაბიჯებს საქართველოში დემოკრატიული ინსტიტუტების გასაძლიერებლად. აი, ასე შეიძლება დემოკრატიის აღდგენა.

რადიო "თავისუფლება": უფრო ზოგადად რომ ვილაპარაკოთ, 7 ნოემბერი ქართული დემოკრატიისთვის დარტყმა იყო?

მეთიუ ბრაიზა: ამას დრო აჩვენებს. ჩვენ ვწუხვართ, რომ ძალა გადაჭარბებით იქნა, ან საერთოდ იქნა გამოყენებული. ჩვენ გვინდა დავრწმუნდეთ იმაში, რომ ყველა მხარე - ოპოზიციის ლიდერები, თუ მთავრობა - ფიქრობს, როგორ მიაღწიოს ქმედით წინსვლას. არაკონსტრუქციულია პრეზიდენტის დადანაშაულება, რომ ის ტერორისტია ან ბოროტმოქმედია; არაკონსტრუქციულია მოწოდება არაკონსტიტუციური გზით მისი ჩამოგდებისკენ. მაგრამ ასევე არაკონსტრუქციულია, როცა ვერ ახერხებ განსხვავებული შეხედულების ადამიანებთან ერთად მიუჯდე მაგიდას და მოიფიქრო, როგორ გააძლიერო საქართველოს დემოკრატიული ინსტიტუტები. 7 ნოემბერი შოკი იყო იმ ფაქტორების გამო, რომლებიც აღვნიშნე. მაგრამ მრავალი საშუალება არსებობს საიმისოდ, რომ ვითარება კვლავ ჩადგეს კალაპოტში თავისუფალი და სამართლიანი არჩევნების მეშვეობით.

რადიო "თავისუფლება": თბილისში ყოფნისას ოპოზიციის ლიდერებსაც შეხვდებით?

მეთიუ ბრაიზა: აუცილებლად. მათ ვხვდები ყოველთვის, როცა კი საქართველოში ვარ. ისინი ახლახან აქაც იყვნენ ვაშინგტონში. მე ბევრი მეგობარი მყავს როგორც ოპოზიციის, ისე მთავრობის წევრებს შორის. ყოველ შემთხვევაში, იმედი მაქვს, ზედმეტად თავდაჯერებული არ ვარ და ვფიქრობ, რომ ეს ადამიანები ჩემი მეგობრები არიან.

რადიო "თავისუფლება": თქვენც და შეერთებული შტატების ხელისუფლების სხვა წარმომადგენლებსაც არაერთხელ გითქვამთ, რომ საქართველომ კარგი ურთიერთობა უნდა იქონიოს რუსეთთან. ამ კონტექსტში როგორ აფასებთ საქართველოს ხელისუფლების მხრიდან რუსეთის დიპლომატების მისამართით გამოთქმულ ამასწინანდელ ბრალდებებს, რასაც ქვეყნიდან სამი მათგანის გაძევება მოჰყვა? კიდევ ერთი მაგალითია ოქტომბრის ბოლოს განმუხურში, დასავლეთ საქართველოში, მომხდარი ინციდენტი.

მეთიუ ბრაიზა: მე ვხედავ, რომ საქართველოს მთავრობა სერიოზულად გულისხმობს ამ ბრალდებებს. მე ვხედავ, რომ ოპოზიციის, სულ ცოტა, ერთი ლიდერი რუსეთში გაიქცა, რაც უკვე რაღაცაზე მეტყველებს. ასევე ვხედავ, რომ დაძაბულობა, რომელმაც ასეთი ენერგიული სახით იჩინა თავი საქართველოში, ჩვეულია აქაურობისთვის, ეს ძირითადად ქართული ფენომენია. რაც განმუხურში მოხდა, ძალიან უსიამოვნო ინციდენტი გახლავთ, რომელსაც ჩვენი მეგობრები იძიებენ გაეროში ელჩ ჟან არნოს ხელმძღვანელობით. წინასწარი მონაცემებით, დამოუკიდებელ სახელმწიფოთა თანამეგობრობის სამშვიდობო ძალების წარმომადგენლები მივიდნენ ადგილზე, რომელზეც მანამდე არასოდეს ყოფილან და ძალზე აგრესიულად მოქმედებდნენ. მერე იყო საქართველოს მხარის რეაქცია, რაც გაწევ-გამოწევაში გადაიზარდა და საბოლოოდ ძალზე უსიამოვნო ინციდენტით დასრულდა. მადლობა ღმერთს, განმუხურში სერიოზული შედეგები, სერიოზული ძალადობა თავიდან იქნა აცილებული. პრეზიდენტი სააკაშილი ადგილზე ჩავიდა. მე ვიტყოდი, ამ მიმდინარე კრიზისში, გუშინ, პრეზიდენტმა სააკაშვილმა სახელმწიფოებრივი მიდგომა გამოიჩინა და, იმედი მაქვს, ამასვე გააკეთებს მომავალი კვირების მანძილზე. საქართველოს მოსახლეობას სურს, რომ პრეზიდენტმა იგივე შორსმჭვრეტელობა და ლიდერობის იგივე უნარი გამოიჩინოს, როგორითაც ის ქვეყანას ვარდების რევოლუციის დროს უძღვებოდა.

რადიო "თავისუფლება": სულ რამდენიმე საათის წინ რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა მოსკოვში გამართულ პრესკონფერენციაზე განაცხადა: "ჩვენ არ ვკარნახობთ საქართველოს პოლიტიკოსებს, რა გააკეთონ ან როგორ და როდის გააკეთონ; საათობით არ ვსხედვართ და არ ვუხსნით მათ, როგორ უნდა მოიქცნენ". განა ვაშინგტონი საათობით ზის და უხსნით მათ, როგორ უნდა მოიქცნენ?

მეთიუ ბრაიზა: არა. საქართველო სუვერენული ქვეყანაა სუვერენული მთავრობითა და პრეზიდენტით, რომელმაც ბოლო არჩევნები ხმების 97 პროცენტით მოიგო. საქართველო ჩვენი მეგობარია. ჩვენ არც კი გვჭირდება ამგვარი განცხადებების გაკეთება იმის ასახსნელად, რომ საქართველოს არ ვუკარნახებთ, რა აკეთოს - ეს ისედაც ცხადია. ჩვენ საქართველოს ვუყურებთ, როგორც მეგობარს, როგორც პარტნიორს. ეს არის და ეს. მეც და ჩემს არაერთ სხვა კოლეგასაც ხანგრძლივი მეგობრობა და ნაცნობობა გვაკავშირებს საქართველოს საზოგადოების მრავალ წევრთან - როგორც ოპოზიციის, ისე მთავრობის წარმომადგენლებთან. დაძაბულ ვითარებაში სასიცოცხლოდ აუცილებელია, რომ არსებობდეს უშუალო კონტაქტები. ჩემი ამოცანაა, მოვახერხო, რომ ყველას მიეწოდოს რაც შეიძლება მკაფიო სიგნალი აშშ-ის მთავრობისგან, შევიტანო ჩემი მოკრძალებული წვლილი სხვადასხვა მხარეს შორის ურთიერთკავშირის დამყარების საქმეში. მაგრამ, გარწმუნებთ, არასოდეს მიფიქრია, რომ უნარი შემწევს ან უფლება მაქვს, საქართველოს მთავრობას ვუკარნახო, როგორ მოიქცეს.

რადიო "თავისუფლება": ხუთშაბათს სახელმწიფო დეპარტამენტის პრესმდივანმა შონ მაკკორმაკმა განაცხადა, რომ აშშ-ის მთავრობა გაწბილებულია საქართველოში საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადების გამო. საქართველოს ხალხს ძალიან აინტერესებს, რამდენად გაწბილებულია აშშ-ის მთავრობა. ანუ, ნიშნავს თუ არა ეს, რომ ვაშინგტონი შეასუსტებს საქართველოს მხარდაჭერას მის სწრაფვაში, ნატოში გაწევრიანდეს?

მეთიუ ბრაიზა: შეერთებული შტატები დარწმუნებულია, ნატოში საქართველოს მიღება - თუ საქართველომ გაწევრიანებისთვის აუცილებელი მოთხოვნები დააკმაყოფილა - ჩვენს ფუნდამენტურ სახელმწიფო ინტერესს წარმოადგენს. მორჩა და გათავდა! საქართველო დემოკრატიული ქვეყანაა. საქართველო ახლა რთულ მდგომარეობაში იმყოფება და სწორედ ახლა არის მნიშვნელოვანი სწორი გადაწყვეტილებების მიღება. ჩვენ ღრმად გვწამს, რომ საქართველოს პოლიტიკური ხელმძღვანელობა გააკეთებს ისეთ არჩევანს, რომელიც განამტკიცებს დემოკრატიას და საქართველოს ყველა ამომრჩეველს აღუდგენს რწმენას. და სწორედ დემოკრატიული რეფორმების ეს პროცესია ნატოში საქართველოს გაწევრიანების მნიშვნელოვანი ელემენტი. ასე რომ, ჩვენ სულაც არ ვაპირებთ ვამტკიცოთ, თითქოს საქართველომ დემოკრატიზაციის გზას გადაუხვია. და დიახაც ვამტკიცებთ, რომ სრულ მხარდაჭერას ვუცხადებთ ნატოსკენ საქართველოს სწრაფვას. ცხადია, იმ შემთხვევაში, თუ ის ნატოს მოთხოვნებს დააკმაყოფილებს.

რადიო "თავისუფლება": მას შემდეგაც კი, რაც 7 ნოემბერს მოხდა?

მეთიუ ბრაიზა: რაც 7 ნოემბერს მოხდა, გავლენას ვერ მოახდენს ვერც ჩვენს წარმოდგენაზე, თუ რა უნდა მივიჩნიოთ შეერთებული შტატების ეროვნულ ინტერესად; და ვერც ნატოში არსებულ პრაქტიკაზე, თავის რიგებში მიიღოს ქვეყნები, რომლებიც გაწევრიანების კრიტერიუმებს უპასუხებენ. ვიმეორებ: ვიმედოვნებ და ვვარაუდობ, რომ საქართველო განაგრძობს ამ კრიტერიუმების დაკმაყოფილებას - დემოკრატიული რეფორმების ჩათვლით. ამდენად, ჩვენს პოლიტიკაში ცვლილება არ მოხდება.

რადიო "თავისუფლება": ესე იგი, თქვენი აზრით, საქართველოს ჯერ კიდევ აქვს რაღაც შანსი, რომ მომავალი წლის აპრილში, ბუქარესტის სამიტზე, ნატოში "გაწევრიანების სამოქმედო გეგმა" მიიღოს?

მეთიუ ბრაიზა: ეს შეკითხვა მეტად ფრთხილად ჩამოაყალიბეთ. აქვს თუ არა რაღაც შანსი? რა თქმა უნდა, აქვს რაღაც შანსი! ბუქარესტში MAP-ის მისაღებად საჭიროა უდიდესი ძალისხმევა საიმისოდ, რათა საქართველოს ყველა მოქალაქემ აღიდგინოს რწმენა ქვეყანაში მიმდინარე დემოკრატიული პროცესების მიმართ. ხოლო ეს დემოკრატიული ინსტიტუტების განმტკიცებას გულისხმობს. ამის მისაღწევად კი აუცილებელია, საქართველოს მთავრობამ ცხადზე უცხადესად დაგვანახოს, რომ ყოველ ღონეს ხმარობს მომავალი არჩევნების თავისუფლად და სამართლიანად ჩასატარებლად. მაშინ საქართველოს ხალხი თავად აირჩევს საკუთარ პოლიტიკურ მომავალს. და როცა ის ამ არჩევანს გააკეთებს, ჩვენც დავინახავთ, რომ საქართველო ისევ ძველებურად მზად არის დემოკრატიის განსამტკიცებლად და ისევ შეუძლია იფიქროს ნატოში გაწევრიანებაზე. მაგრამ საამისოდ, ანუ უწინდელ პოზიციაზე დასაბრუნებლად, ცხადია, ბევრი უნდა გაკეთდეს.

რადიო "თავისუფლება": ერთ-ერთი ყველაზე სერიოზული პრობლემა, რომელიც დღეს საქართველოს უდგას, სეპარატიზმის პრობლემაა. აპირებს თუ არა ვაშინგტონი, რაიმე სახით გაზარდოს საქართველოს მხარდაჭერა, გაზარდოს შეერთებული შტატების როლი კონფლიქტების მოგვარების მხრივ საქართველოს დახმარების საქმეში?

მეთიუ ბრაიზა: შეერთებული შტატების მხრიდან მხარდაჭერის ხარისხი, ისევე, როგორც მისი მონაწილეობა საქართველოს ძალისხმევაში, მოაგვაროს ეს კონფლიქტები და აღადგინოს თავისი ტერიტორიული მთლიანობა, ამჟამადაც მეტად მაღალია. პატივი მაქვს, პასუხისმგებელი ვიყო ამ ყოველდღიური ძალისხმევისთვის. და შემიძლია მოგახსენოთ, რომ უმაღლეს დონეზე, ყველაზე მაღალ დონეზე - იქნება ეს თეთრი სახლი, სადაც ოთხი წელი ვიმუშავე, თუ სახელმწიფო დეპარტამენტი, სადაც მინისტრ რაისის აპარატში ვმუშაობ (მას ოც წელიწადზე მეტია, ვიცნობ) - სრულიად აშკარაა მხარდაჭერა საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობისადმი და ჩვენი მცდელობისადმი, ეს კონფლიქტები მშვიდობიანად მოვაგვაროთ: ისე, როგორც ეს საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენასა და მის განმტკიცებას წაადგება. ასე რომ, ეჭვი ნუ შეგეპარებათ, ეჭვი ნუ შეეპარება საქართველოში ჩვენს ნურც ერთ მეგობარს, რომ ძალას არ ვიშურებთ აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის კონფლიქტების მოსაგვარებლად.

ამავე თემაზე

XS
SM
MD
LG