Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

ავღანეთის ომის ქრონოლოგია


  • 1973 წლის 17 ივლისი - ავღანეთში მეფე მუჰამედ ზაჰერ შაჰს ტახტიდან ჩამოაგდებს მისი ბიძაშვილი დაუდ ხანი, რომლის უკანაც პრომოსკოვური დემოკრატიული სახალხო პარტია იდგა.
  • 1978 წლის 27 აპრილი - დემოკრატიული სახალხო პარტიის ლიდერი მოჰამედ ტარაკი მოკლავს პრეზიდენტ დაუდ ხანს და დაიკავებს მის ადგილს. ჰაფიზულა ამინი ხდება ტარაკის ვიცე-პრემიერი.
  • 1978 წლის ივლისი - დემოკრატიული სახალხო პარტიის ორ ფრთას შორის დაპირისპირების შედეგად, გამარჯვებული გამოდის ტარაკის რადიკალური, ე.წ. ლენინისტური ფრთა. ზომიერი ფრთის ლიდერი ბაბრაქ ქარმალი თავს მოსკოვს შეაფარებს.
  • 1978 წლის დეკემბერი - ქაბულის თხოვნის შედეგად მოსკოვი იწყებს ავღანეთისთვის სამხედრო დახმარების გაწევას. ტარაკსა და ამინს შორის ურთიერთობა უკიდურესად იძაბება.
  • 1979 წლის 12 მარტი - ავღანეთის ქალაქ ჰერათში იფეთქებს ანტისამთავრობო აჯანყება, რომლის დროსაც ასამდე საბჭოთა სამოქალაქო პირს მოკლავენ. მეამბოხეები ჯიჰადს გამოაცხადებენ. ტარაკი ავღანეთში საბჭოთა სამხედრო ძალების შეყვანის თხოვნით მიმართავს კრემლს.
  • 1979 წლის 14 სექტემბერი - ტარაკ-ამინის ორთაბრძოლიდან გამარჯვებული ეს უკანასკნელი გამოდის. ამინის ბრძანებით ტარაკს მოკლავენ.
  • 1979 წლის 10-12 ნოემბერი - ავღანეთში ჩადის პირველი საბჭოთა ჯარის ნაწილი, ე.წ. მუსულმანური ბატალიონი.
  • ამ პერიოდიდან დაწყებული კგბ-ს შეფი ანდროპოვი და მარშალი უსტინოვი შეეცდებიან პოლიტბიუროს წევრების დარწმუნებას, რომ ჰაფიზულა ამინი CIA-ის აგენტი იყო და აუცილებელი იყო მისი ბაბრაქ ქარმალით ჩანაცვლება (ჰაფიზულა ამინს უმაღლესი განათლება ნიუ-იორკის კოლუმბიის უნივერსიტეტში ჰქონდა მიღებული და იმ პერიოდში მართლა იღებდა ფინანსურ დახმარებას CIA-ისგან). ავღანეთში საბჭოთა ჯარების შეყვანის კატეგორიული წინააღმდეგები იყვნენ გენშტაბის უფროსი ოგარკოვი, მისი მოადგილეები და სახმელეთო ჯარების მთავარსარდლობა. ჯარების შეყვანის წინააღმდეგ გამოდიოდნენ ასევე მთავრობის ხელმძღვანელი კოსიგინი და საგარეო საქმეთა მინისტრი გრომიკო.საბოლოოდ პოლიტბიურო ავღანეთში ჯარების შეყვანას დაუჭერს მხარს.
  • 1979 წლის 25 დეკემბერი - კრემლი ავღანეთში გადაისვრის20 000 სამხედროს.
  • 1979 წლის 27 დეკემბერი - კრემლი ავღანეთში აგზავნის დიდ სამხედრო კონტინგენტს: 80 000 სამხედროს, 1 800 ტანკს. ბაბრაქ ქარმალი ხდება ავღანეთის ახალი პრეზიდენტი. იწყება ავღანეთის ომი.
  • 1989 წლის 15 თებერვალი - უკანასკნელი საბჭოთა სამხედრო ტოვებს ავღანეთის ტერიტორიას. საბჭოთა კავშირი ამ ომში დაკარგავს 15 000 სამხედროს. კიდევ 35 500 იქნება დაჭრილი. რაც შეეხება ავღანურ დანაკარგებს -100 000-დან 1 მილიონამდე მოკლული და 7,5 მილიონი ლტოლვილი.
XS
SM
MD
LG