ავტორი: ანა ჯაფარიძე
სათაურში მოხსენებული აფორიზმი ზუსტი მეტაფორა მეგობრობის. ბევრი თქმულა იმის შესახებ რომ თავად პოემა სრულიად მეგობრობაზეაAამას ჩემი დასტური არ უნდა. XII საუკუნეში მეგობრობის ფასი მეტად იცოდნენ თავად შინაარსში კარგად ჩანს. ცხოვრების მანძილზე ადამიანი სხვასახვა ინსტაციას გადის, ანუ “მუტაციას” განიცდის დაბადებიდან დაბერებამდე. ეტაპობრივად ჯერ ოჯახი (მუდმივი ევოლუცია), ბაღი, სკოლა, უნივესიტეტი, სამსახური, პენსიონრობა.. ამ გზაზე ბევრი მეგობარი გხვდება, მაგრამ ბოლოს ერთი ორი შემოგრჩება. თითოეული ინსტანცის გავლის პერიოდში შენი გონება სხვადასხვად აზროვნებს წლების მანძილზე, ამიტომ ამის მიხედვით ზოგს შორდები, ზოგს იტოვებ. გამონაკლისია როცა ვიღაცასთან ნანობ დაშორებას, შეიძლება ურთიერთობის აღდგენაც სცადო, მაგრამ სხვა ვითარება გხვდება. ეს ორი ადამიანის “ლოვე სტორყ” გავს, რომლებიც ერთმანეთზე ეჭვიანობენ მესამის გამოჩენისას. შეიძლება დარჩენილის არჩევანშიც შეცდე, ხო ამის გამოსწორება კი შეუძლებელია. მეგობრის გარეშე ხომ ვერ დარჩები ამხელა დედამიწაზე?! Bბევრ ვითარებში აბსოლუტურად უცხო ადამიანი უფრო ახლოსა შენთვის თუნდაც ოცი წლის მეგობარი. მეორე კურსზე ვიყავი ამის შესახებ ლექტორი ხშირად გვესაუბრებოდა თავის ამბებს გვიყვებოდა არ ვიჯერები, მაგრამ წლების მერე ვეთანხმები. იმ გამონათქვამის არ იყოს “კარგ ნათესავს, ცუდი მეზობელი გერჩივნოსო”. პოლიტიკურ მეგობერობას არ ეხება მაგალითად საყდრისის და უახლესი რაჭის თემას მოვიყვან. კულტურული მემკვიდრების დაცვა და ტრადიციული კულტურის შენარჩუნება მატერიალურ დოვლათს ეჯახება. არგუმენტი თითქოს საფრთხე არ გვემუქრება არამიზანშეწონილია. მეგობრობა კი სადაც ფულია მაშინ წყდება, მითუმეტეს უკვე წამოწყებულ საქმეში. სავაჭრო დამოკიდებულება რუსეთის საქციელს წააგვას. თუმცა ეს უკანასკნელი ღია, სხვებისგან განსხვავებით. თუ ჩვენი არ შევინარჩუნეთ საბოლოდ რა გამოვა, მოვა ყველა იყიდის ყველაფერს ისედაც გაყიდულია ნახევარზე მეტი ნიკო ლორთქიფანიძის მოთხრობის არ იყოს “იყიდება საქართველო”, ჩვენგან განსხვავებით საუკუნის წინ გრძნობდენენ ამ ყველაფერს. ფულზე იცვლება თავად ურთიერთობაც. ვაჟა-ფშაველა თუ კალოშით არ ჩამოვიდა იმიტომ არ გახდა “კოსმოპოლიტი” მწერალი. მას მეგობრული ანგარებით არ მოუპოვებია თავისი ნიჭიერების გამოქვეყნება. მაშინდელი ღია საზოგადოების ნაწილი არ წარმოაგდენდა მატერიალურ თვითმყოფადობას. “მეგობარი გზად და ხიდათო” ალბათ გაგიგიათ, გზაზეც გვყავს და ხიდიც გვაკავშირებს, მაგრამ ერთს მხოლოდ მატერიალური დაბანდება უნდა, ხოლო მეორეს ტერიტორიების მიტაცება. მეგობრობა არამარტო ქვეყნის განვითარებაში გამოგადგება, არამედ არც ხელოვნების ჩამოყალიბებაში. კოლეგიალობა ჩემი აზრით უფრო მისაღებია ასეთი ურთიერთობისათვის. მაგრამ აქაც არის ეჭვიანობა, შური თუნდაც შავი ან თეთრი. ქიშპი და გაწევ-გამოწევა მიზანის ერთი საშუალებაა ბევრისთვის, ამიტომაც ხელოვნების დარგში მოვიკოჭლებთ. თუ ერ-ორ გამონაკლის არ ჩავთვლით თავიანთი ნიჭის ხარჯზე წარმატებას რომ აღწევენ სხვადასხვა მაღალი დონის ფესტივალებზე ვგულისხმობ თეატრს და კინოს. ზემოთ კოლეგილობა ვახსენე მეგობრობაც აქედან იწყება რიგ შემთხვევებში, მაგრამ საეთერო პოლიტიკის შეცვლის შემთხვევაში ვითარება იცლება. ბევრი კონკურენცის პირობებშია, უკონურენტები კი რჩებიან ეთერში. თავის თავის გადარჩენის პრინციპი თვითმყოფადია, ნებისმიერ ადამიანს რეალურად რომ ჰკითხო ჯერ ჩაუტეხავ ხიდზე ვის გატარებს, შეიძლება არ აღიაროს, მაგრამ რა თქმა უნდა საკუთარ თავს. ეგო ჩვენში ის ძალა რაც ბევრ რამეს გვკარნახობს, შეიძლება არასწორი ნაბიჯიც იყო, ეს არ ცვლის არჩევანს მაინც ეგოიზმს მივყვებით. სიტყვა რომ დავმარცვლოთ ძირის საფუძველი ცნობიერების ნაკადში ვხვდებით ფოლკნერთან, ჯოისთან... საერთოდ მეოცე საუკუნის “კიბოა”. სოკრატესეული “შეიცან თავი შენი”, ახლა უნდა განვიხილოთ ქართული გამოთქმისა არ იყოს “ჯერ თავო, თავო...” (ზუსტი ინტერპრეტაცია არ გამომივიდა). სადამდე მიგვიყვანს ასეთი დამოკიდებულება უკვე სახეზე გაქვს გაციებამდე. ისეთი გრიპია თვეები რომ გიგრძელდება თავს ვერ აღწევ. განსაკუთრებით ზამთრის პერიოდში. ურთიერთობის დათბობის პერიოდი პოლიტიკური მოლენებითაც გამოიხატება. გარადამავალი თვეები სეზონების თავადაც შეამჩნევდით სიახლის ან ცვლილების პერიოდია. ასე რომ ჩვენს მეზობლებსაც ამის მიხედვით უხდებათ არა რეალური განცხადეებების გაკეთება. თუმცა მაინც შიდა გაუგებრობები რომაა თან ოფიციალური უწყებებიდან ეს დაუდევრობის მაგალითია. თუნდაც თავდაცვის სამინისტროს საქციელი, მასეტროს პროტესტი.. ალასანია-ფანჯიკიძის შემოდგომის ვირუსი ხანგრძლივი აღმოჩნდა. ერთია გასათვალისწინებელი მუდმივად არ ვართ ამ ქვეყანაზე, რაღაცეების გადაფასება უნდა მოვახდინოთ ჩვენს თვალში. ადამიანმა შენ თავზე უნდა იმუშავო, არა იმიტომ სხვას მოაწონოს თავი, არამედ საკუთარ თავს. აჯობო შენს ეგოს და იმ ქვეცნობიერს რომელიც ასე ხშირად ფილოსოფესების ამოსახსნელია. მთავრი კი სისწრაფეა ყველაფრის რაც გვიჭირს, არ უნდა ვიჩქაროთ, გაგიგიათ ალბათ “მოჩქარეს მოუგვიანდესო”. შესაფერის დროს დაველოდოთ იმ მეგობრული ურთიერთობისაც, რომელიც ჯერ არ გაგვიცნია უკვე ტკბილია. სატელევიზო რეკლამები რომ მეგობრები არ არიან ჩვენი ნათელია, ჩასაფრებული სერიალის მაყურებელს კიდევ უფრო ანერვიულებენ სერილთან ერთად. მაგრამ ის ფაქტი რომ უნდა გავუძლოთ სპონორების გამო უტყუარია. თუ ათი წუთი ან კიდევ მეტი ვერ ავიტანეთ ნებისმიერი ჩვენთვის საინეტერსო საჩვენებელი პროექტი მაშინ შეიძლება კომერციულ წუნს დავაბრალოთ. ბოლო დროს ხარისხი დაბალზე მაღალია, საშუალოს უტოლდება. რამდენიმე სარეკლამო რგოლი კონკურენციასაც უწევს გარკვეულ ბაზარს. მთავარი კი შემოსავალია, დღეს არც ერთი ნაბიჯია დაფინანსების გარეშე, თვით მეგობრობაც ხშირად ანგარობის შემავსებელი ნაწილია. ბევრია ირგვლივ ვინც პრივილეგირებულ სარფიან კანდიდანტს ეძებს ურთიერთობაშიც. ჯაჭვური ქსოვილით არის გადახლართული მივყვებით ამ ხლართებს და კიდევ უფრო ვგრაგნით, ან ვცდილობთ გაწყვეტას სრულიად უიმედოთ, ბოლოს რა გამოვა არავინ ვიცით, ბევრს კი ვკარგავთ ტერიტორიებივით, მართლუ- ხლართებს მაგონებს რუსეთი თანდათან რომ წევს სოფლებისკენ. სამხრეთ-ოსეთი საზხვარზე არ ვყოფილვარ, თორე ხელს გავავლებდი ხლართებს, მოვსინჯავდი რა სახის სინისგან მზადდება დამაბრკოებელი?!..