Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

ბლოგები

ოთხშაბათი, 7 ნოემბერი 2018

„როგორ უნდა შეხედონ ხალხს თვალებში? ამდენ ხალხს გადაგვიარეს! გადაგვიარეს!“ - ასაკოვანი ქალის ტირილით ნათქვამი ეს სიტყვები პირადად მაქვს მოსმენილი რუსთაველის გამზირზე 2007 წლის 7 ნოემბერს, როცა რადიო თავისუფლებისთვის რეპორტაჟს ვამზადებდი. აშკარაა, რომ ეს იყო საპროტესტო აქციის დარბევის ერთადერთი სწორი ემოციური შეფასება, რომელშიც ნათლად გამოსჭვიოდა როგორც აღშფოთების, ასევე დაუჯერებლობის ტონი. მოქალაქეს არ სჯეროდა, რომ პროტესტის გამოხატვის გამო სცემდა მის მიერ არჩეული მთავრობა, პრეზიდენტი, ხელისუფლება, რომელიც სულ ცოტა ხნის წინ თვითონ მართავდა მრავალათასიან საპროტესტო აქციებს.

7 ნოემბერს დარბეულ ყველა მოქალაქეს აქვს გაუნელებელი აღშფოთების უფლება, ყოველი წლის 7 ნოემბერს რუსთაველზე შეკრებისა და ძალადობის დაგმობის უფლება, თუმცა ძალადობასთან ერთად ასევე დასაგმობია უმთავრესი მიზეზი, რამაც 11 წლის წინ მშვიდობიანი პოლიტიკური პროცესის ჩიხში შეყვანა და ძალადობა გამოიწვია. „7 ნოემბერი“ არ მოხდებოდა პოლიტიკოსებს დემოკრატიის მეტი რწმენა რომ ჰქონოდათ, მათ არსენალში მხოლოდ მშვიდ (არაისტერიულ) გარემოში გამართული არჩევნები რომ ყოფილიყო. არჩევნები, როგორც ძალაუფლების მოპოვებისა და შენარჩუნების ერთადერთი საშუალება.

ქართველ პოლიტიკოსებს არ სჯერათ, რომ არჩევნები ჯილდოა და არა სასჯელი, რომ არჩევნები შვებაა და არა განსაცდელი, რომ სწორედ არჩევნები გაძლევს ღირსეულად მოსვლის, წასვლის და დაბრუნების საშუალებას. თუ დღეს „ნაციონალურ მოძრაობას“ პოლიტიკურ პროცესში მონაწილეობის საშუალება აქვს, უპირველეს ყოვლისა აქვს იმის გამო, რომ ბოლო მომენტში არ ჩაებღაუჭა ძალაუფლებას, არ წავიდა ხალხის ნების წინააღმდეგ და 2012 წლის 1 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებში დამარცხების შემდეგ შეეგუა ახალ რეალობას.

7 ნოემბერს ძალადობასთან ერთად დასაგმობია სწორედ ეს - დემოკრატიისა და არჩევნების რწმენის დეფიციტი; დასაგმობია ცდუნება, ზეგავლენა მოახდინო ხალხის, მოქალაქეების, ამომრჩევლების ნებაზე; დასაგმობია ყველაფრის ფასად ძალაუფლების შენარჩუნების წყურვილი; დასაგმობია ხალხის დაშინება და ნებაზე ზეგავლენის მოხდენა, თუმცა 11 წლის შემდეგ, 7 ნოემბერს რუსთაველის გამზირზე შეკრებილმა ადამიანებმა, რომლებიც დღევანდელ ხელისუფლებას უჭერენ მხარს და, რომლებმაც გულთან ახლოს მიიტანეს ბიძინა ივანიშვილის მოწოდება, „ქართული ოცნების“ ძველმა გვარდიელებმა არ დაუშვან მმართველი პარტიის დამარცხება, „რატომღაც“ მხოლოდ აქციის დარბევა და დარბევის ორგანიზატორები დაგმეს: „არა ნაციზმს!“, „ძირს მიშა!“ და ა.შ. თან ისეთი ემოციით და მოწოდებებით გამოვიდნენ თითქოს 2007 წლის "7 ნოემბერი" იყოს და არა 2018 წლისა. ალბათ, დროში ამგვარი აცდენის გამოა, რომ „7 ნოემბრის“ დასაგმობად შეკრებილმა ადამიანებმა გულგრილად ჩაუარეს რუსთაველზე ღია ცის ქვეშ მდგომ შვილმოკლულ მამებს, რომლებიც ამ ხელისუფლების პირობებში ვერ პოულობენ სამართალს და უსაშველოდ იტანჯებიან, თუმცა რაღაც უცნაური პარადოქსით, ხელისუფლების მხარდამჭერებს მეხსიერება კარგი აქვთ (წინა ხელისუფლების დროს მომხდარი ცუდი არაფერი ავიწყდებათ), მაგრამ ვერ დაიკვეხნიან კარგი მხედველობით: ვერაფერს ხედავენ, რაც მათ გარშემო ხდება აქ და ახლა. ამ ადამიანების სურვილზე რომ იყოს დამოუკიდებული, საერთოდაც წარსულში იცხოვრებდნენ, წარსულში, სადაც მოძალადე წინა ხელისუფლებაა, თვითონ კი მსხვერპლის როლში არიან. ვერ ეგუებიან იმას, რომ დღეს სხვა ხელისუფლებაა და მსხვერპლიც სხვაა და ამის გამო, შეძლებისდაგვარად, ცდილობენ მუდმივად წარსულში დაბრუნებას. წლევანდელი „7 ნოემბერიც“ 2007 წლის "7 ნოემბრის" ერთგვარი მონატრება იყო, ნამდვილი "7 ნოემბრის" რეკონსტრუქციისა და შეხორცებული ჭრილობების გახსნის მცდელობა, მაგრამ მოქმედი ხელისუფლების მხარდაჭერით გაერთიანებული ამ ადამიანების მცდელობას აკლდა რაღაც ძალიან მნიშვნელოვანი, რაც კიტჩს ნამდვილ დრამად აქცევდა და, რასაც ყველაზე კარგად, ალბათ, თვითონ გრძნობდნენ. აკლდა მთავარი ანტაგონისტი, მიხეილ სააკაშვილი, რომელიც გამოვიდოდა და მშვიდობიანი აქციის მონაწილეებს უმოწყალოდ დაარბევდა... დაარბევდა და თავის პოლიტიკურ ოპონენტებს კვლავ მიანიჭებდა ჯერ მორალურ, შემდეგ კი პოლიტიკურ უპირატესობას და 2012 წლის 1 ოქტომბრის მსგავსად, კვლავ დამარცხდებოდა მოახლოებულ არჩევნებში... მაგრამ სინამდვილეში დღეს სულ სხვა კაცს უდგას ნეგატიურ პერსონაჟად ქცევის საფრთხე, სხვას ეშინია ძალაუფლების დაკარგვის, სხვა ვერ ეგუება არჩევნების შედეგებს, სხვა დგას არჩევნების გაყალბების ცდუნების წინაშე და სხვა აკეთებს ყველაფერს ძალაუფლების შესანარჩუნებლად, სხვა იყენებს ადმინისტრაციულ რესურსს და სწორედ ეს სხვა ადამიანი ატარებს საპროტესტო აქციებისა და მათი დარბევების საფრთხეს. წინა ხელისუფლებაც ასე მივიდა თავის „7 ნოემბრამდე“ და არც მოქმედი ხელისუფლებაა დაზღვეული ახალი „7 ნოემბრისგან“. მოძალებულ კიტჩს რომ ვუერთგულოთ, ასე ვთქვათ: „7 ნოემბერი“ დასრულდა, „7 ნოემბრის“ გეშინოდეთ, ხალხო!

1918 წლის 7 ნოემბერს მიუნხენში ერთი მუჭა მუშები, ჯარისკაცები და მარქსისტი ინტელექტუალები ხელში ჩაიგდებენ ძალაუფლებას მუშტის ერთი მოქნევის გარეშე. ვიტელსბახის სასახლეზე (რომელსაც რამდენიმე საათით ადრე ბავარიის მეფე დატოვებს) წითელი დროშა აფრიალდება. მემარცხენე ჟურნალისტი კურტ აისნერი, (რომელიც ბიბლიიდან გადმოსულ წინასწარმეტყველს უფრო წააგავდა, ვიდრე ბოჰემური ცხოვრების მოყვარულ სიბარიტს), პრემიერ-მინისტრის სავარძელს მოირგებს.

ასე გაჩნდება 100 წლის წინ რუკაზე ბავარიის რესპუბლიკა, უფრო ზუსტად კი, „ბავარიის თავისუფალი სახელმწიფო“.

ჰიტლერი მიუნხენში დაბრუნდება ბავარიის თავისუფალი სახელმწიფოს გამოცხადებიდან ორი კვირის შემდეგ, ზუსტად მაშინ, როცა ბავარიის ახალი ხელისუფლება ქაოსის მორევში დაიწყებს ჩაშვებას. მომავალი ფიურერის მიუნხენში დაბრუნებიდან სამი თვის შემდეგ კურტ აისნერს ქუჩაში მოკლავენ. ამას მოჰყვება ბავარიის საბჭოთა რესპუბლიკად გამოცხადება, ძალაუფლების სათავეში პეტერბურგელი ებრაელის, ოიგენ ლევინეს მოსვლა და მიუნხენის სრულ ანარქიაში ჩაფლობა. კომუნისტი ლევინე დაიწყებს "წითელი არმიის" შექმნას, სადაც რამდენიმე ასეული რუსი პატიმარი გაწევრიანდება. 1919 წლის 25 აპრილს, ლევინეს მეგობარი მწერალი ერიხ მიუზამი - რომელიც გახლდათ უცნაური ნაზავი ანარქიზმისა კომუნიზმთან - გამოაცხადებს საკუთარ ჟურნალ „კაენში“: „ არაფერს არ შეუძლია წინ აღუდგეს და აღკვეთოს ბოლშევიკური ტალღა, რომელმაც რუსეთის საზღვრები გადმოლახა. დედამიწაზე ვერც ერთი ქვეყანა ვერ გაუძლებს ამ ტალღას“. მიუზამის ამ დაწერილი სიტყვებიდან ზუსტად ერთი კვირის თავზე მიუნხენში მცხოვრები მეორე მწერალი (სახელად თომას მანი), ჩაწერს თავის დღიურში: „სადილამდე ჩვენ ვისაუბრეთ გერმანიის განსაკუთრებულ ბედზე, რომელიც მდგომარეობს [იმაში, რომ] (...) გზა გადაუღობოს ბოლშევიზმის ტალღას და ხელი შეუშალოს ისტორიის იმ ყველაზე დიდ კულტურულ კატასტროფას, რომელიც ოდესმე დამუქრებია მსოფლიოს. (...) ჩვენ ასევე ვისაუბრეთ რუსი ებრაელის ტიპზე, როგორც ლიდერზე მსოფლიო მოძრაობისა, ვისაუბრეთ იმ ფეთქებად ნივთიერებაზე, რომელსაც ქმნის ნაზავი ინტელექტუალური ებრაული რადიკალიზმისა სლავურ ქრისტიანულ მისტიციზმთან“.

სინამდვილეში „ბოლშევიკური ტალღის“ ბედი ბევრად უფრო პროზაული აღმოჩნდება, ვიდრე ამას ორი მიუნხენელი მწერალი წარმოიდგენდა: 1919 წლის აპრილის ბოლოს ვაიმარის რესპუბლიკის სოციალ-დემოკრატიული მთავრობა მიავლენს 20 000 სამხედროს ბავარიის დედაქალაქში. 3 მაისს, ქუჩის ბრძოლების შემდეგ (რომლის დროსაც დაიღუპება 606 ადამიანი), რაიხსვერი (გერმანიის შეიარაღებული ძალები) მიუნხენზე კონტროლს აღადგენს.

ჰიტლერი მიხვდება, საიდან უბერავდა ქარი: იგი პირველი დღიდან ჩაერთვება რაიხსვერის მიერ ორგანიზებულ ლუსტრაციის კომისიაში. გერმანიის მომავალი კანცლერი გადაწყვეტს, აქტიურად ითანამშრომლოს ახალ სოციალ-დემოკრატიულ მთავრობასთან: იგი ფიცს მისცემს ამ მთავრობას; მას აირჩევენ ბატალიონის დელეგატად და გააგზავნიან სამხედროებს შორის პროპაგანდისტად. რეკრუტირებული კაპიტან კარლ მაიერის მიერ (რომელიც განთქმული იყო თავისი ანტისემიტიზმით), დელეგატ ჰიტლერის ფუნქცია იქნება, ერთის მხრივ, გამოავლინოს ჯარში რევოლუციური ელემენტი და, მეორე მხრივ, გაწიოს კონტრ-რევოლუციური პროპაგანდა. პროპაგანდის მისიის შესრულებისათვის ჰიტლერი სპეციალურ მოსამზადებელ კურსს გაივლის ჯერ რაიხსვერის ერთ-ერთ ყაზარმაში და შემდეგ მიუნხენის განთქმულ პორჩიას სასახლეში, სადაც მისი მასწავლებელი იქნება ეკონომისტი გოტფრიდ ფედერი, რომლის ლექციების კურსის ერთ-ერთი ძირითადი თემა იქნება „ებრაული ფინანსების მარწუხები“ გერმანულ ეკონომიკაზე.

ლექციები პორჩიას სასახლეში გადამწყვეტ როლს ითამაშებს 30 წელს მიღწეული ჰიტლერის ინტელექტუალურ ფორმირებაში: იქ ის პირველად მიიღებს საშუალებას „სისტემატიზება“ გაუკეთოს იმ იდეებს, გრძნობებსა თუ იმპულსებს, რომლებიც მას ახალგაზრდა ასაკიდან თავში ჰქონდა უწესრიგოდ ჩაყრილი.

  • ბოლშევიკურ რევოლუციას ხომ ებრაელები ხელმძღვანელობენ? მიუნხენელი აისნერი, ლევინე თუ მიუზამი ხომ ებრაელები იყვნენ? ისე, როგორც როზა ლუქსემბურგი ბერლინში, ბელა კუნი ბუდეპაშტში და ეგონ კიში ვენაში?
  • არმიას ხომ ომი არ წაუგია?
  • ეს ხომ ლევინეს ბოლშევიკური რესპუბლიკა იყო, რომელმაც განაიარაღა ჯარი და მტერს გაურიგდა?

ჰიტლერი ერთადერთი არ იყო, რომელიც რთულ ისტორიულ პროცესებს მარტივ პასუხს მოუნახავს. უბრალოდ, ის ერთადერთი იქნება, რომლის მარტივი პასუხიც შემდგომში მილიონობით ადამიანის სიცოცხლეს შეიწირავს.

„ებრაელობა ეს არის რასობრივი ტუბერკულოზი ხალხთა სხეულზე. ჩვენ უნდა დავივიწყოთ გრძნობის ანტისემიტიზმი: პოგრომები და აშ. და გადავიდეთ გონების ანტისემიტიზმზე, რომელიც მიზნად დაისახავს ებრაელებისათვის ყველანაირი უფლების ჩამორთმევას და მათ მოკვეთას“ - დაწერს მომავალი ფიურერი 1919 წლის 16 სექტემბერს.

ამ ტექსტის დაწერამდე ოთხი დღით ადრე ჰიტლერი რაიხსვერის დავალებით გაწევრიანდება მიუნხენში ახლადგამოჩეკილ გერმანულ მუშათა პარტიაში. ჰიტლერის მისია იქნება ამ ჯუჯა, მაგრამ ულტრამემარჯვენე პარტიაზე ინფორმაცია მიაწოდოს რაიხსვერს. გერმანულ მუშათა პარტიაში (რომელიც მალე სახელს შეიცვლის და გახდება ნაციონალ-სოციალისტური გერმანული მუშათა პარტია) მომავალი ფიურერი აღმოაჩენს განსაკუთრებულ ორატორულ ნიჭს უბადლო ტრიბუნისა, რომელსაც შეუძლია მასების მანიპულირება. ჯაშუშად ჩანერგვიდან სულ რაღაც 22 თვეში (1921 წლის ივლისში) ჰიტლერი პარტიის სადავეებს აიღებს ხელში.

გერმანიის კანცლერობამდე 11 წელზე ცოტა მეტი, ხოლო შოამდე (ებრაელების სისტემურ და მასობრივ გაწყვეტამდე) 20 წელიღა იქნება დარჩენილი...

ჩამოტვირთე მეტი

ბლოგერები

ყველა ბლოგერი
XS
SM
MD
LG