ბლოგები

პარტიაში შექმნილმა კრიზისმა ერთ კაცს ათქმევინა - ერთი ნაბიჯი წინ, ორი ნაბიჯი უკანო.

ეს კაცი დაუმარხავი წევს მოსკოვის შუაგულში და თავისი მდგომარეობით რაღაცნაირად ეხმიანება ჩვენს რეალობასაც, რომელიც სავსეა დაუმარხავი პოლიტიკური გვამებით, თითქოს რომ წავიდნენ, მაგრამ მაინც სულ აქვე რომ არიან და გვიწამლავენ ცხოვრებას აგერ უკვე 30 წელია, მათ შორის, გვიწამლავენ წინ და უკან გადადგმული ნაბიჯებით.

სულ ახლახან ვნახეთ, უბოდიშოდ გასტუმრებული პრემიერ-მინისტრი როგორ დაბრუნდა თავდაცვის მინისტრის თანამდებობაზე, მერე ვნახეთ ასევე უცერემონიოდ გასტუმრებული განათლების მინისტრი, რომელიც ასევე დაბრუნდა განათლების მინისტრის თანამდებობაზე... ცხადია, ორივე შემთხვევას შეგვიძლია მოვარგოთ ფორმულა „ერთი ნაბიჯი წინ, ორი ნაბიჯი უკან“, მაგრამ ნაბიჯების უკან გადადგმის ნამდვილ მასტერკლასს ვუყურებთ ახლა, როცა საპარლამენტო უმრავლესობის მაჟორიტარი დეპუტატები პროპორციულ საარჩევნო სისტემაზე გადასვლას ბლოკავენ.

რა ამის პასუხია და, ვინ იცის, „ქართული ოცნების“ შემხედვარე, მერამდენედ იცვალა მხარი ლენინმა იმ თავის ფორმალინიან აბაზანაში?!

გვახსოვს, როცა ბიძინა ივანიშვილმა 20-21 ივნისის საპროტესტო აქციების პასუხად განაცხადა, 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნები პროპორციული სისტემით გაიმართებაო, მმართველი პარტიის ლიდერებმა დემოკრატიულ გარღვევასა და უზარმაზარ წინ გადადგმულ ნაბიჯზე დაიწყეს საუბარი, ნაბიჯზე, რომლის გადადგმაც ვერავინ შეძლო თვინიერ ბიძინა ივანიშვილისა! ახლა კი რა გამოდის, ბიძინა ივანიშვილის აღმა ხნული ხუნდაძემ და შიოლაშვილმა დაღმა ფარცხეს?!

ძველებს გვახსოვს, რომ პარტია იყო საბჭოთა საზოგადოების ხელმძღვანელი და წარმმართველი ძალა. ბიძინა ივანიშვილმაც მოინდომა ამგვარი მოცემულობის აღდგენა და, გარკვეულწილად, (თავისებურად) გამოუვიდა კიდეც, რადგან დღეს პოლიტიკა არც მთავრობაში კეთდება და არც - პარლამენტში, პოლიტიკას ერთი კაცი - მმართველი პარტიის ლიდერი აკეთებს. შესაბამისად, რაც ახლა ხდება - ნაბიჯის უკან გადადგმის მცდელობა - მხოლოდ მისი პასუხისმგებლობის ამბავია.

ვხედავთ, როგორ ეპყრობა ბიძინა ივანიშვილი პოლიტიკურ ოპონენტებს, როგორ ეპყრობა ბიზნესს, რომელიც სათანადოდ ლოიალური არ არის. მხოლოდ ბრიყვი თუ დაიჯერებს, რომ შევარდნაძის მთავრობის წევრი და მრავალი წლის განმავლობაში ბიზნესის წარმატებულად მკეთებელი ვანო ჩხარტიშვილი უმწიკვლოა კანონის წინაშე, ხოლო მამუკა ხაზარაძე და ბადრი ჯაფარიძე სისხლის სამართლის გამოუსწორებელი დამნაშავეები არიან. ცხადია, არაფერი უშლის ხელს ბატონ ბიძინას, პარტიის შიგნითაც გამოიყენოს იგივე მეთოდები. განა, ვინმემ გააუქმა კიდევ ერთი საბჭოთა ფორმულა - მთავარია, ადამიანი იყოს, თორემ სისხლის სამართლის კოდექსის მუხლი ყოველთვის მოიძებნებაო?!

ვინ დაიჯერებს, რომ კახეთის ყოფილი გუბერნატორი და „ოცნების“ პარტიული აქტივისტი გულწრფელად და თავგანწირვით ეწინააღმდეგება ბიძინა ივანიშვილს, რომ მზად არის ოპოზიციის ლიდერების ბედი გაიზიაროს და უარი თქვას ხელისუფლების ნაწილად ყოფნაზე. არადა, საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერები თავგამოდებით ამტკიცებენ, რომ მათი თანაპარტიელების პროტესტი გულწრფელი და შეუთანხმებელია.

როგორ გაბედეს?

შესაძლოა, არწმუნებენ ბატონ ბიძინას, რომ უპირველეს ყოვლისა მის ინტერესებშია შერეული სისტემის და, შესაბამისად, ძალაუფლების შენარჩუნება და, რომ უფსკრულის პირზე ნაბიჯის წინ გადადგმა პროგრესის კი არა, უგუნურების მაჩვენებელია, რასაც, ალბათ, ბიძინა ივანიშვილიც ეთანხმება შინაგანად. კოლექტიური დიმიტრი ხუნდაძე ხომ ბიძინა ივანიშვილის ერთგვარი ალტერ ეგოა, რომელიც, რა გასაკვირია, რომ თავად ბიძინა ივანიშვილს გასასრესად არ ემეტება.

შესაძლოა, მაჟორიტარების ეს „აჯანყება“ „ქართული ოცნების“ ბოლოჟამის ერთ-ერთი ნიშანია. ყველას გვახსოვს ცუდად მართული „მართვადი ქაოსი“ შევარდნაძის მმართველობის მიმწუხრში, როცა მსოფლიო დონის პოლიტიკოსს თავისივე მთავრების წევრები, გუბერნატორები და პარტიის ცალკეული წევრები არ ემორჩილებოდნენ.

მართვის თვალსაზრისით, შესაძლოა, მსუბუქი ქაოსი ეკონომიკაში, პოლიტიკასა და საზოგადოებრივი ცხოვრების სხვა სფეროებში ხელს აძლევდეს კიდეც ბიძინა ივანიშვილს, მაგრამ ქაოსი საკუთარ პარტიაში?

ეს აშკარად კრიზისია, რომელსაც ლენინი ბროშურით („ერთი ნაბიჯი წინ, ორი ნაბიჯი უკან“) უპასუხებდა, მაგრამ ვიცით, რომ არც ბიძინა ივანიშვილია ბროშურის დამწერი და არც კოლექტიური დიმიტრი ხუნდაძეა იული მარტოვი. ყველანი „ქართული ოცნების“ ძირძველი წევრები არიან და, ეჭვი არავის შეეპაროს, რამეს მოიფიქრებენ საკუთარი სარგებლისა და ინტერესების დასაბალანსებლად.

თითქმის კვირა არ გადის ისე, საფრანგეთის პრეზიდენტმა, იმანუელ მაკრონმა, კამათის გამომწვევი განცხადება არ გააკეთოს.

ბოლო ხანებში მან დაბლოკა ევროკავშირში გაწევრიანების მოლაპარაკებები ალბანეთისა და ჩრდილოეთ მაკედონიისთვის, რუსეთს მიესალმა ევროსაბჭოს საპარლამენტო ასამბლეაში დაბრუნებისას, თქვა, ნატოს „ტვინი მკვდარიაო“, და ილაპარაკა ბოსნია-ჰერცეგოვინის მოსალოდნელ დიდ პრობლემებზე.

ევროკავშირისა და ნატოს წრეებში ბევრი სვამს კითხვას, როგორ მოხდა, რომ კაცი, რომელსაც ერთ დროს ლიბერალური ევროპის უკანასკნელ იმედად მიიჩნევდნენ, რომელიც მყარად ეწინააღმდეგებოდა ვლადიმირ პუტინსა და რუსეთის დეზინფორმაციულ კამპანიას, გადაიქცა ფიგურად, რომელიც თითქოს კონტინენტზე უთანხმოების დათესვას ესწრაფვის და მოსკოვისთვის ხელსაყრელ თამაშს თამაშობს.

სხვები კი ბრიუსელში, უბრალოდ, მხრებს იჩეჩენ, თუმცა წუხილი მაინც ეტყობათ. დიახ, ამბობენ ისინი, მაკრონის განცხადებები არ გვეხმარება, მაგრამ ის, უბრალოდ, იმ როლს ასრულებს, რომელზეც აირჩიეს - საფრანგეთის პრეზიდენტისას.

დიახ, მართალია, რომ უწინ, თავისი პრეზიდენტობის ადრეულ პერიოდში, მაკრონი უფრო კონსტრუქციული და ხელის შეწყობაზე უფრო მეტად ორიენტირებული იყო, - ამბობს ზოგიერთი პირი, რომლებსაც ვესაუბრე. თუმცა ისინი იქვე გამოყოფენ ორ მოვლენას, ერთს საშინაოს და მეორეს საერთაშორისოს, რომლებმაც, შესაძლოა, გამოიწვიეს ცვლილებები მაკრონის პოლიტიკურ გათვლებში.

შიდაპოლიტიკური მოვლენა, რა თქმა უნდა, „ყვითელი ჟილეტების“ საპროტესტო აქციებია, რომლებმაც გასულ ზამთარში მაკრონის პრეზიდენტობას საგრძნობი პოლიტიკური საფრთხე შეუქმნა. ამან, შესაძლოა, მაკრონი მიახვედრა, რომ საფრანგეთის მოსახლეობა დიდი ენთუზიაზმით არ შეხვდებოდა იმ მასშტაბურ ლიბერალურ ცვლილებებს, რომელთა გატარების დაპირებითაც ის საარჩევნო კამპანიისას გამოდიოდა. მაკრონს გაახსენდებოდა ის გარემოებაც, რომ მისმა მთავარმა მეტოქემ, ულტრამემარჯვენე მარინ ლე პენმა, 2017 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში ხმათა თითქმის მესამედი მოიპოვა. ქუჩის აქციების მონაწილეთაგან ბევრი ლე პენის მიმართ სიმპათიას გამოხატავდა და მაკრონიც მიხვდა, რომ ამ ხალხის უგულებელყოფა მას პოლიტიკურ საფრთხეს უქმნიდა.

მეორე მოვლენა უკავშირდება მისი საერთაშორისო ხედვის გადაწყობას. პირველ ეტაპზე რაიმე სახის ტრანსატლანტიკური და ევროპული ალიანსის შესაქმნელად ის აშშ-ის პრეზიდენტს, დონალდ ტრამპსაც შეჰყურებდა და გერმანიის კანცლერ ანგელა მერკელსაც, მაგრამ მალევე დაასკვნა, რომ ისინი არ იყვნენ დაინტერესებულნი მისი ინიციატივებით. ტრამპს, გარდა იმისა, რომ მისი ნაბიჯების წინასწარ განსაზღვრა აბსოლუტურად შეუძლებელია, დიდად არ აღელვებდა საფრანგეთის მიერ ნალოლიავები პროექტები, მაგალითად, ირანის ბირთვული ხელშეკრულება ან პარიზის ხელშეკრულება კლიმატის საკითხებზე. მერკელი, საუკეთესო შემთხვევაში, ნელთბილ დამოკიდებულებას ავლენდა, ზოგჯერ კი უპირისპირდებოდა მაკრონის იდეებს „მეტი ევროპის“ შესახებ, რომელსაც ევროს მოქმედების ზონის საერთო ფინანსთა მინისტრი უნდა ჰყოლოდა და ერთიანი ბიუჯეტი ჰქონოდა. შესაძლოა, ერთიანი ევროპული არმიის საკითხიც დამდგარიყო დღის წესრიგში.

ამის ნაცვლად, მაკრონმა ევროპაში საკუთარი თავისთვის იპოვა შესაძლებლობა. ბრიტანეთი ბრექსიტით არის მოცული, მერკელი ნელ-ნელა წასასვლელად ემზადება, თან ისე, რომ ბერლინში მისი შემცვლელი არ გამოკვეთილა, აშშ კი სულ უფრო ნაკლებადაა ჩართული კონტინენტის საქმეებში. მაკრონმა, ამ ყველაფრის ფონზე, მიზნად დაისახა ევროპის პრეზიდენტის მანტიის მოსხმა - ოღონდ ზედმიწევნით ფრანგული სულისკვეთების მქონე პრეზიდენტისა. ერთმა ნატოელმა ელჩმა ახლახან მითხრა: „ბევრი თვალსაზრისით, ის დე გოლის აბსოლუტური მიმდევარია. გეგმავს, ამერიკელები (და მათი უწინდელი ბრიტანელი მოკავშირეები) გარეთ დატოვოს, გერმანელები თანაბრად, რუსები შიგნით - მაშინ როცა პროამერიკელმა, ანტიმოსკოვურად განწყობილმა აღმოსავლეთევროპელებმა მოცემულ მომენტში, უბრალოდ, ხმა უნდა გაიკმინდონ“.

მართლაც, მაკრონის მიერ ბოლო დროს გადადგმული ბევრი ნაბიჯი თითქოს ზუსტად ამ მოდელში ჯდება. მან ყველაფერი გააკეთა საიმისოდ, რომ საბჭოს ახალი პრეზიდენტი მისი ახლო ბელგიელი მეგობარი ყოფილიყო, ხოლო ევროპის ცენტრალური ბანკის პრეზიდენტი - ფრანგი ქალბატონი. კომისიის ახალი პრეზიდენტი კი ფრანკოფილი გერმანელია, რომელმაც პარიზს გადასცა შიდა ბაზრების მნიშვნელოვანი პორტფელი.

გასულ კვირაში, ევროკავშირის მეტ-ნაკლებად ახალი თავდაცვისა და უსაფრთხოების ქსელის, PESCO-ს, განხილვისას, საფრანგეთმა ვეტო დაადო მესამე მხარის მნიშვნელოვან მონაწილეობას, რათა საფრანგეთის თავდაცვის მრეწველობა დაეცვა ამერიკელთა მონაწილეობისგან. ნატოს შესახებ მისი დამაკნინებელი განცხადებებიც ამ მოდელში ზის. საფრანგეთი დიდი ენთუზიაზმით არასოდეს გამოირჩეოდა ამ ორგანიზაციის მიმართ და ყოველთვის სურდა ევროპას ეთანამშრომლა უფრო მჭიდროდ სამხედრო თვალსაზრისით, სტრატეგიული ავტონომიისთვის. ახლა, როცა მაგიდას ერდოანი და ტრამპი უსხედან, საფრანგეთის ამ ძველმა ჩივილებმა, შესაძლოა, კიდევ უფრო მეტი აქტუალობა და სიმწვავე შეიძინოს.

ეს, მარტივად, არის „საფრანგეთი პირველ რიგში“ პოზიცია, რომელიც ევროკავშირის გაფართოების მიმართ მაკრონის წინააღმდეგობასაც ხსნის. საფრანგეთი თავს არასოდეს გრძნობდა ბოლომდე კომფორტულად ბლოკის აღმოსავლეთით გაფართოების მიმართ, ამ პოლიტიკას ყოველთვის მიიჩნევდა ბერლინის მეთოდად, უფრო მეტი გავლენა მოეპოვებინა ბრიუსელში. ალბანეთისა და ჩრდილოეთ მაკედონიისთვის მის მიერ ანთებული წითელი შუქი სწორედ ამ კონტექსტში უნდა განვიხილოთ, - ამბობენ ევროკავშირის უწყებებში მომუშავე პირები. თუ გერმანია არ ისმენს ევროკავშირის წიაღში კავშირების გაღრმავების შესახებ საფრანგეთის სურვილებს, მაშინ მას შეუძლია დაემშვიდობოს ევროკავშირის გაფართოებას.

და თუკი ყოველივე ეს მშვენიერ მუსიკად ჩაესმის პუტინს, დაე, იყოს ასე. ფრანგი ოფიციალური პირებისგან ხშირად მომისმენია სიტყვები, ევროპაში მშვიდობა და სტაბილურობა ვერ დაისადგურებს რუსეთთან პოზიტიური ჩართულობის გარეშეო. და ევროპა, ამ კონტექსტში, საფრანგეთის ევროპაა. არა უკრაინა, არა საქართველო და, სავარაუდოდ, არც დასავლეთ ბალკანეთის ქვეყნები. ამიტომაც დაბრუნდა რუსეთი ევროსაბჭოს საპარლამენტო ასამბლეაში, ამიტომ არ დაბლოკა მაკრონმა „ჩრდილოეთის ნაკადი - 2“ და ამიტომ ესწრაფვის ის უკრაინის შესახებ რაიმე შეთანხმების მიღწევას, როცა მიმდინარე თვეში „ნორმანდიული ოთხეული“ შეიკრიბება. თუ გერმანია კვლავ ჩუმად იქნება, პარიზი კი კვლავ თავისას მიაღწევს, არ გაგიკვირდეთ, თუ ახლო მომავალში ევროკავშირის მიერ რუსეთისთვის დაწესებული სანქციებიც შემსუბუქდეს ან, საერთოდ, მოიხსნას.