Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

ნინო ხარატიშვილი: გერმანულად საქართველოს შესახებ


ნინო ხარატიშვილი
ნინო ხარატიშვილი

ავტორი: ანა ლომთაძე

ქართველ-გერმანელ, გერმანელ და ზოგჯერ მხოლოდ ქართველ ავტორად წოდებული ნინო ხარატიშვილი უკვე 10 წელია აქვეყნებს თავის პიესებსა და რომანებს. იგი თეატრის რეჟისორადაც მუშაობს. ნინო ხარატიშვილი წერს გერმანულად, ხშირად საქართველოზე, მაგრამ არამარტო - აინტერესებს ისტორიის დაღი ადამიანებზე, საერთოდ ადამიანი და მისი ურთიერთობები. ფიქრობს, რომ შეუძლებელია პოლიტიკისა და ხელოვნების ერთმანეთისგან გაყოფა. 2014 წლის სექტემბერში გამოვიდა მისი ახალი, 1 275 გვერდიანი, რომანი „მერვე სიცოცხლე (ბრილკასთვის)“ “Das achte Leben (Für Brilka)“. მას უკვე მოჰყვა ფართო გამოხმაურება ევროპის ქვეყნებში და ნინო ხარატიშვილი ჯერ კიდევ განაგრძობს წიგნის ტურნეს სხვადასხვა ქალაქში. სატელეფონო საუბრისას განვიხილეთ როგორც მისი ახალი წიგნი და სამომავლო გეგმები, ისე უფრო ზოგადი საკითხები: წარსულის გააზრების მნიშვნელობა, ქალების რეპრეზენტაცია ლიტერატურაში, კომერციული ზეწოლა მწერლებზე და ასე შემდეგ.

ანა ლომთაძე: ჩემი პირველი კითხვა ეხება თქვენს არცთუ ისე დიდი ხნის წინ გამოქვეყნებულ რომანს, „მერვე სიცოცხლეს“. ვიცი, რომ ეს ძალიან გრძელი, 1 275-გვერდიანი რომანია, მაგრამ თუ შეგიძლიათ მოკლედ გვითხრათ, რაზეა ეს რომანი, როგორ ემზადებოდით მის დასაწერად და რამდენი ხანი დაგჭირდათ მისი დამთავრებისთვის.

ნინო ხარატიშვილი: ერთი ოჯახის, ჯაშების, ისტორიაა, რომელიც 1900 წელს იწყება და 2007 წლამდე გრძელდება. ფონად მიჰყვება საქართველოს და ასევე საბჭოთა კავშირის ისტორია. მოქმედების ადგილებია თბილისი, პეტერბურგი, მოსკოვი, მერე - ლონდონი, ბერლინი. ორი წელი მქონდა ბოშის სტიპენდია, რომელიც არის ავტორებისთვის კვლევის სტიპენდია აღმოსავლეთ ევროპაში. უმეტესად ვმუშაობდი რუსეთში - არქივებსა და ბიბლიოთეკებში, ჩავწერე ინტერვიუები. მთლიანობაში, ოთხი წელი დამჭირდა და 2014 წლის სექტემბერში გამოვიდა.

სულ მქონდა იმის შეგრძნება, თითქოს ბოლოს 25 წელი არის “დეჟავიუ”, რომელიც გამუდმებით მეორდება - ფაქტობრივად, ერთსა და იმავე შეცდომებს ვუშვებთ განუწყვეტლივ...

ანა ლომთაძე: საქართველოში ჯერ მაინც იშვიათია საბჭოთა ისტორიის გააზრება ან, თუნდაც, გამოკვლევები ამ მიმართულებით. როგორ ფიქრობთ, რა მნიშვნელობა აქვს, საერთოდ, წარსულის გააზრებას და, კონკრეტულად საქართველოს კონტექსტში, საბჭოთა ისტორიას?

ნინო ხარატიშვილი: ჩემი მთავარი მოტივაციაც ზუსტად ეგ იყო, იმიტომ რომ ყოველთვის ერთ დიდ დეფიციტს ვგრძნობდი წარსული ცოდნის მხრივ. მქონდა მხოლოდ ზედაპირული ინფორმაცია და, მიუხედავად იმისა, რომ თავადაც მახსოვს “პერესტროიკის” დრო და მის შემდეგ განვითარებული მოვლენები, ამის შესახებ ცოდნა მხოლოდ ემოციურ დონეზე მქონდა და ფაქტები არ მქონდა ბოლომდე გააზრებული. და როდესაც აწმყოში გარკვეულ სიტუაციებს ვაკვირდებოდი, -განსაკუთრებით, პოლიტიკურ მოვლენებს არა მარტო საქართველოში, არამედ სხვა ბევრ პოსტსაბჭოთა ქვეყანაში, - სულ მქონდა იმის შეგრძნება, თითქოს ბოლოს 25 წელი არის “დეჟავიუ”, რომელიც გამუდმებით მეორდება - ფაქტობრივად, ერთსა და იმავე შეცდომებს ვუშვებთ განუწყვეტლივ. და მქონდა დიდი ინტერესი, რომელიც ბევრი წლის განმავლობაში თავს არ მანებებდა - რა თქმა უნდა, ვერ ვიტყვი, რომ ამ ყველაფრის გარკვევა შევძელი ან რომ ამ თემაზე საერთოდ ამომწურავი პასუხის გაცემა შეიძლება, მაგრამ ჩემთვის პირადად მნიშვნელოვანი იყო გამერკვია, რა კონტექსტში დავიბადე, გავიზარდე, რა არის ჩემს უკან და რას შეიძლება მოველოდე სამომავლოდ. ამის გარეშე, ჩემი აზრით, საზოგადოებას ძალიან გაუჭირდება წინ წავიდეს. რაღაც დოზით თუ არ გადაფასდა წარსული, აღიარებული არ იქნა საკუთარი შეცდომები და მარტო მსხვერპლის როლში დავრჩებით, რასაც, ჩემი აზრით, საქართველო ხშირად აკეთებს, რთულია წინ წავიდეთ და განვვითარდეთ.

ანა ლომთაძე: ალბათ, თქვენთვის უკვე ბევრჯერ უკითხავთ, მაგრამ კიდევ ერთხელ მოგვიყევით, როგორ ჩახვედით გერმანიაში და, საერთოდ, ახლა როგორ მოიაზრებთ თქვენს თავს ამ ორ ქვეყანას შორის. თქვენ წერთ გერმანულ ენაზე, მაგრამ თან საქართველოს შესახებ.

მე ქართველი ვარ, მაგრამ ჩემი ლიტერატურული ენა ბოლო 10 წელია უკვე გერმანულია. აქედან გამომდინარე, ალბათ, უფრო გერმანელ ავტორად მოვიაზრები, ვიდრე ქართველად...

ნინო ხარატიშვილი: განსაკუთრებულად საინტერესო ისტორია არ მაქვს. 2003 წელს ჩავაბარე გერმანიაში, თეატრალურ ინსტიტუტში. მინდოდა სარეჟისორო ხელობის შესწავლა. იმ პერიოდის საქართველოში ეს ძალიან რთული იყო. რახან გერმანულს, ფაქტობრივად, ბავშვობიდან ვსწავლობდი და სკოლის პერიოდში ორი წელი მქონდა ამ ქვეყანაში გატარებული, გერმანულიჩემთვის ძალიან ახლო იყო და ამ მხრივ არ გამჭირვებია. მერე ისე მოხდა, რომ, როდესაც უკვე აქტიურად დავიწყე წერა, ენა გამოვიცვალე. ეს არ ყოფილა ცნობიერი გადაწყვეტილება. ენა ჩემთვის მჭიდროდაა შეკავშირებული აწმყოსთან და ახლანდელ დროსთან. ჩემთვის ძალიან უცნაური იქნებოდა, ვთქვათ, გერმანიაში რომ ვცხოვრობდე და ქართულად ვწერდე ან, პირიქით, საქართველოში ვცხოვრობდე და გერმანულად ვწერდე. აქედან გამომდინარე, რახან ამის შესაძლებლობა მქონდა, დავიწყე გერმანულად წერა. ეს იყო თავიდან პიესები. ერთ-ერთი სტუდენტური დადგმის შემდეგ ბევრ ფესტივალზე მიგვიწვიეს. მერე გამომცემლობა გამომიჩნდა - ჯერ დრამებისა და პიესების. შემდეგ დაიწყო ამ სპეკტაკლების სხვადასხვა თეატრში დადგმა. ამასობაში, მეც დავამთავრე ინსტიტუტი. თავიდან გეგმაში მქონდა, რომ უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ საქართველოში ჩამოვსულიყავი, მაგრამ მერე ყველაფერი სხვაგვარად აეწყო.გერმანიაში ვიპოვე სამსახური, მქონდა შემოთავაზებები და ვიცოდი, რომ თბილისში ჩემი პროფესიით ძალიან გამიჭირდებოდა მუშაობა და იმის გაკეთება, რაც მინდოდა. პირველი რომანის დაწერიდან სამი წლის შემდეგ გამომცემლობა ვიპოვე. ასე წაეწყო და აქ შემოვრჩი. თავიდან თავად გერმანელებსაც უჭირდათ - ვერ გაერკვიათ ქართველი მწერალი ვიყავი თუ გერმანელი. ახლა, ამ ბოლო დროს, ქართველ-გერმანელი ვარ, ხანდახან მარტო გერმანელი, იმის მიხედვით, თუ ვინ წერს რეცენზიას. თავად მიჭირს თქმა. რა თქმა უნდა, მე ქართველი ვარ, მაგრამ ჩემი ლიტერატურული ენა ბოლო 10 წელია უკვე გერმანულია. აქედან გამომდინარე, ალბათ, უფრო გერმანელ ავტორად მოვიაზრები, ვიდრე ქართველად.

ანა ლომთაძე: რომანების გარდა, თქვენ წერთ პიესებს, რომლებიც თავადაც დაგიდგამთ, ანუ გიმუშავიათ თეატრის რეჟისორადაც. როგორ ანაწილებთ დროს ამ საქმიანობებს შორის და თავი, პირველ რიგში, რომელ სფეროში გესახებათ?

ნინო ხარატიშვილი: ჩემთვის ორივე სფერო ახლობელია და ორივეგან სახლში ვგრძნობ თავს. თეატრიდან დავიწყე და ის ჩემს პირველად სახლად რჩება. ადრე უფრო იოლი იყო დროის განაწილება, იმიტომ რომ ვახერხებდი შუალედებში - სპექტაკლებსა და შეკვეთებს შორის - წერას. მეორე რომანიც ასე დავწერე. ახლა, ბოლო ორი წელია, და მით უმეტეს, რაც „მერვე სიცოცხლე“ გამოვიდა, უკვე ამის შესაძლებლობა აღარ მაქვს. ფაქტობრივად, ყველაფერის წინასწარ დაგეგმვა და გათვლა მიწევს.

ანა ლომთაძე: თქვენი ნაწარმოებების ქართულად თარგმნაში თუ იღებთ ხოლმე მონაწილეობას?

ნინო ხარატიშვილი: არა. საკუთარი ნაწარმოების თარგმნა ჩემთვის ძალიან რთული და, ალბათ, უინტერესოცაა. ჩემთვის წერის პროცესია მნიშვნელოვანი და როდესაც ოთხი წლის თავზე ამ პროცესს ვასრულებ, სურვილი აღარ მაქვს, რომ მივუბრუნდე, იმიტომ რომ ის დამთავრდა. ჩემი აზრით, თარგმანი ძალიან დიდი პასუხისმგებლობაა და ეს ჩემთვის, ფაქტობრივად, ახლიდან დაწერა იქნებოდა. თუმცა პირველი რომანი როცა ითარგმნა ქართულად, აქტიურად ვიყავი ამ პროცესში ჩართული, ასე თუ ისე ვადევნებდი თვალყურს, იმიტომ რომ მაქვს იმის შესაძლებლობა, რომ, რახან ეს ჩემი მშობლიური ენაა, წავიკითხო ქართულად და ამის ინტერესიც მაქვს, მაგრამ არა ჩემი ნაწარმოებების თავად თარგმნის. თუმცა სხვა, გერმანელი ავტორის ქართულ ენაზე თარგმნა უფრო საინტერესო და რეალური მგონია. უბრალოდ, ამას ხშირად დროის დეფიციტის გამო ვერ ვახერხებ.

ანა ლომთაძე: ოთხი წლის მუშაობის მერე თქვენი რომანი, „მერვე სიცოცხლე“, უკვე გაყიდვაშია და მას ბევრი კითხულობს. გაქვთ ისეთი განცდა, თითქოს თქვენ ის აღარც გეკუთვნით?

მკითხველებისგანაც ძალიან დიდ ემოციურ, დადებით მუხტს ვიღებ. ალბათ, ამაზე დიდი სიხარული ავტორისთვის არც არსებობს. ამას წინათ ძალიან ემოციური შეხვედრა მქონდა 90 წლის ქალთან, რომელმაც მითხრა, რომ ჩემმა წიგნმა ის თავის წარსულან შეარიგა...

ნინო ხარატიშვილი: კი, რა თქმა უნდა. ეს ყოველთვის ასეა, როცა წიგნი ქვეყნდება თუ პიესა იდგმება, ის უკვე მარტო შენი აღარ არის და ეს კარგიცაა. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ყველა ავტორმა საკუთარი უჯრისთვის უნდა წეროს და ეს არ მგონია, რომელიმე ავტორს სურდეს. როგორც ვთქვი, „მერვე სიცოცხლე“ სექტემბერში გამოვიდა და იმ თვიდან მოყოლებული, შემდეგი წლის სექტემბერამდე წიგნის ტურნეს ვახორციელებ - სხვადასხვა ქალაქს ვსტუმრობ, ვკითხულობ რომანიდან, მკითხველების შეკითხვებს ვპასუხობ და, აქედან გამომდინარე, ჯერ წერტილი არ დამისვამს და რომანი წიგნის თაროზე არ შემიდვია. ჯერჯერობით ვერ აგრძელებს ჩემგან დამოუკიდებელ ცხოვრებას, მაგრამ იმედი მაქვს, რომ მას მალე გავუშვებ თავის გზაზე და უკვე სხვა რაღაცებზე გადავერთვები.

ანა ლოთაძე: ცოტა ამ წიგნის ტურნეზეც მოგვიყევით. რომელ ქალაქებში იყავით? როგორი იყო გამოხმაურება? მკითხველებთან შეხვედრისას რამე განსაკუთრებულად ხომ არ დაგამახსოვრდათ?

ნინო ხარატიშვილი: ვიყავი შვეიცარიის, გერმანიისა და ავსტრიის პატარა და დიდ ქალაქებში. ეს ტურნე, როგორც ვთქვი, ჯერ კიდევ გრძელდება. შეხვედრები ტარდება ე.წ. “ლიტერატურულ სახლებში”, თეატრებში, სხვადასხვა დაწესებულებებში. ამ ეტაპზე ნამდვილად ვერ დავიჩივლებ, იმიტომ რომ „მერვე სიცოცხლეს“ ძალიან დიდი გამოხმაურება მოჰყვა გერმანიის ტელევიზიაში, რადიოსა და გაზეთებში - აქედან 98% იყო ძალიან დადებითი - სხვათა შორის, იმაზე მეტად დადებითი, ვიდრე ამას მოველოდი, იმიტომ რომ თავიდან არსებობდა შიში, რომ დიდი მოცულობის გამო, წიგნს ბევრი არ წაიკითხავდა. მკითხველებისგანაც ძალიან დიდ ემოციურ, დადებით მუხტს ვიღებ. ალბათ, ამაზე დიდი სიხარული ავტორისთვის არც არსებობს. ამას წინათ ძალიან ემოციური შეხვედრა მქონდა 90 წლის ქალთან, რომელმაც მითხრა, რომ ჩემმა წიგნმა ის თავის წარსულან შეარიგა. მისი მეუღლე, ძმა და კიდევ რამდენიმე ნათესავი მეორე მსოფლიო ომის დროს ტყვედ მოხვდნენ. ერთი დაიღუპა, მეორე კი შემდეგ გულაგში მოხვდა. მისთვის ეს ძალიან მძიმე თემა იყო და წარსულს ვერ ეგუებოდა. მითხრა, რომ ამ წიგნის წაკითხვის შემდეგ - არ ვიცი, როგორ გამოვხატო - შეძლო მტრის პატიება. ასევე, არის ბევრი გერმანელი, რომლებიც ამბობენ, რომ ამ წიგნის დახმარებით აბსოლუტურად სხვა პერსპექტივა გაუჩნდათ აღმოსავლეთ ევროპაზე, თუნდაც გორბაჩოვსა და „პერესტროიკაზე“. დასავლეთში ძალიან ბევრი რამ სხვანაირად აღიქმებოდა და დღემდე აღიქმება. თუმცა, ალბათ, უკრაინის კრიზისის გამო, აღმოსავლეთ ევროპა ფოკუსში მოხვდა. 10 წლის წინ ძალიან ხშირად მეკითხებოდნენ, საქართველო სად არისო. ახლა, როცა ხალხი ამ საღამოებზე მოდის, ეს კითხვა აღარ ჩნდება.

ანა ლომთაძე: რა არის ის თემები, რომლებსაც მუდმივად უბრუნდებით, რომლებიც მუდმივად გაინტერესებთ?

საქართველოში ხშირია, როცა ხელოვნების წარმომადგენლები პოლიტიკურ პროცესებში აქტიურად არიან ჩართული და ძალიან შავ-თეთრად უდგებიან გარკვეულ პოლიტიკურ საკითხებს...

ნინო ხარატიშვილი: მაინტერესებს ადამიანი ყველა კონტექსტში, მისი ყველა სახის ურთიერთობა. ამასთან, ისტორია და წარსულის თემაც ჩემთვის ყოველთვის ცენტრალურია - ეს ყოველთვის მაინტერესებდა და ძალიან ხშირად, განსაკუთრებით პიესებში, დავკავებულვარ ამ თემით, თუმცა არა ისე ინტენსიურად, როგორც ბოლო რომანში. ჩემთვის მაინც რთულია ობიექტურად შევაფასო, რა არის ჩემი ნაწერების ლაიტმოტივი. ამას, ალბათ, რეცენზენტები და მკითხველები უფრო უკეთ შეაფასებენ.

ანა ლომთაძე: როგორ ხედავთ პოლიტიკასა და ხელოვანს შორის ურთიერთობას?

ნინო ხარატიშვილი: არ მჯერა, რომ ხელოვანი შეიძლება აპოლიტიკური იყოს. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ის ყველა პოლიტიკურ პროცესში უნდა იყოს ჩართული და ყველაფერზე აზრი გააჩნდეს. ადამიანი - არ აქვს მნიშვნელობა, ის ავტორია თუ ნებისმიერი სხვა პროფესიის მქონე - ყოველთვის თავისი დროის, ქვეყნის, კულტურისა თუ სოციუმის კონტექსტში ცხოვრობს. ასე რომ, უნდა მას ეს თუ არა, უწევს ამ კონტექსტთან აზრის ჩამოყალიბება - პროტესტი იქნება ეს თუ თანხმობა. ჩემთვის შეუძლებელია აბსოლუტურად კონტექსტის გარეთ შევქმნა ნებისმიერი სახის ნაწერი, პიესა ან რომანი, თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ყველა საკითხთან დაკავშირებით აუცილებლად რაიმე პოზიცია უნდა გამაჩნდეს ან რომ საერთოდ ყველა აქტუალურ მოვლენაზე უნდა დაიწეროს. ეს კონიუნქტურული წერა ჩემთვის მიუღებელია. საქართველოში ხშირია, როცა ხელოვნების წარმომადგენლები პოლიტიკურ პროცესებში აქტიურად არიან ჩართული და ძალიან შავ-თეთრად უდგებიან გარკვეულ პოლიტიკურ საკითხებს. ეს ჩემთვის მიუღებელია, რადგან ვფიქრობ, რომ ხელოვნებაში კრიტიკულობა და დისტანციური მიდგომა ძალიან მნიშვნელოვანია. არ მგონია, რომ ეპიცენტრიდან შეიძლება ღირებული ნაშრომის შექმნა. ალბათ, არსებობს გამონაკლისებიც, თუმცა პირადად ჩემთვის ეს წარმოუდგენელია.

ანა ლომთაძე: ქალებზეც მინდა გკითხოთ. დიდი დროის განმავლობაში მწერლობის სფერო კაცებს ჰქონდათ მონოპოლიზებული. შესაბამისად, დამკვიდრდა ქალის სხვადასხვა სტერეოტიპული ხატი: ანჩხლი, მსხვერპლი ან ე.წ. „ფამ ფატალი“ (საბედისწერო ქალი). თქვენ რას ფიქრობთ ქალების რეპრეზენტაციაზე ლიტერატურაში და, როგორც ქალი მწერალი, საერთოდ როგორ უყურებთ ამ საკითხს?

მაგრამ ისიც უნდა ვთქვა, რომ ხშირად, რაც არ უნდა კარგი ყოფილიყო ნაწარმოები, მას ძალიან ლოკალურად აღვიქვამდი. ყოველთვის ვფიქრობდი, ეს რომ გერმანულად ითარგმნოს, აქ რანაირად გაიგებენ ან მიიღებენ-მეთქი...

ნინო ხარატიშვილი: „მერვე სიცოცხლეში“ ბევრი ქალი პერსონაჟია. რატომღაც ამას ხაზი ესმება ყველა რეცენზიაში და შეხვედრაზე. არ ვიცი, როგორ ვუპასუხო კითხვას „რატომ ამდენი ქალი?“. ჩემთვის ეს ძალიან ჩვეულებრივი ამბავია - რატომაც არა? პირველ რიგში, თავად ვარ ქალი. მეორეც, მსოფლიოს მოსახლეობის ნახევარი მდედრობითი სქესისაა. არ მესმის, რატომ რჩება ქალი პერსონაჟების სიმრავლე განსაკუთრებულ თემად. სულ მახსენდება ხოლმე ერთი ძალიან კარგი მსახიობის, სოფი როისის, კომენტარი. მან თქვა, რომ როცა თამაშობ ჰამლეტს, მაყურებელი ამ პერსონაჟს აიგივებს კაცობრიობის ტრაგედიასთან, ხოლო ოფელიას შემთხვევაში - ქალის ტრაგედიასთანო. ამ ფრაზას აბსოლუტურად ვეთანხმები. დღემდე მაინც, როგორც გერმანელები იტყვიან, ხდება უჯრებში განაწილება: თუ რომანში ბევრი ქალი პერსონაჟი ფიგურირებს, ესე იგი ეს „ქალური მწერლობაა“, რომელიც დაშტამპულია როგორც მელოდრამატული, კიჩური და არასერიოზული. თუმცა დღესდღეობით - ყოველ შემთხვევაში, დასავლეთ ევროპაში - წამოვიდა იმ ქალთა დიდი ნაკადი, რომლებიც აბსოლუტურად განსხვავებული მოტივაციით, სტილისტიკით და სხვადასხვა ჟანრში წერენ. ამის უგულებელყოფა ან დაშტამპვა, ალბათ, უკვე გაუჭირდება სკეპტიკურად განწყობილ რეცენზენტს თუ მკითხველს.

ანა ლომთაძე: საქართველოში თუ ადევნებთ ლიტერატურულ პროცესს თვალს და რა შეგინიშნავთ?

ნინო ხარატიშვილი: შეძლებისდაგვარად ვადევნებ თვალს. როცა საქართველოში ვარ, ყოველთვის ვცდილობ წიგნები შევიძინო და წავიკითხო, თუმცა ვერ ვიტყვი, რომ ყველაფრის საქმის კურსში ვარ. მიხარია თუნდაც ის, რომ რამდენიმე ქართველი ავტორი ითარგმნება და უკვე ითარგმნა გერმანულ, ინგლისურ და, მგონი, ფრანგულ ენებზე - მაგალითად, თამთა მელაშვილის რომანი, სახელწოდებით „გათვლა“, რომელიც შვეიცარიაში გამოვიდა და ფართო გამოხმაურება ჰქონდა. მიხარია ისიც, რომ საქართველო 2018 წელს გახდება საპატიო სტუმარი ფრანკფურტის წიგნების ბაზრობაზე და, შესაბამისად, საზღვარგარეთ გაჩნდება უფრო მეტი ინტერესი ქართული ლიტერატურის მიმართ. მაგრამ ისიც უნდა ვთქვა, რომ ხშირად, რაც არ უნდა კარგი ყოფილიყო ნაწარმოები, მას ძალიან ლოკალურად აღვიქვამდი. ყოველთვის ვფიქრობდი, ეს რომ გერმანულად ითარგმნოს, აქ რანაირად გაიგებენ ან მიიღებენ-მეთქი. ძალიან ლოკალური და ჩაკეტილია ქართულ სინამდვილეში და მისი გერმანელისთვის თარგმნა ძალიან გაჭირდა. ახლა, მგონი, გაიხსნა ეს ლოკალურად ჩაკეტილი სივრცე.

ანა ლომთაძე: გერმანიაში რამდენად ძლიერია კომერციული ზეწოლა? გრძნობთ თუ არა თქვენ ამას?

ნინო ხარატიშვილი: ზეწოლა, რა თქმა უნდა, არსებობს. ყველა ხელოვანი დამოკიდებულია კომერციულ ასპექტზე, რადგან ფინანსების გარეშე ვერ იარსებებს. მაგრამ მე არ მჯერა, რომ ამის გათვლა ან დაგეგმვა შესაძლებელია - ძალიან გამოცდილი გამომცემელიც კი ვერ გეტყვის, რომ რაღაც ნამუშევარი 100%-ით გაამართლებს, თუ ეს არ არის ძალიან იაფფასიანი, გასართობი ლიტერატურა. ჟანრსაც გააჩნია. მე რა სტილისტიკითაც ვწერ და როგორ კონტექსტშიც ვარსებობ, როგორც ხელოვანი, ეს ისედაც არ არის კომერციული. ჩემთვის ყოველთვის მნიშვნელოვანი იყო ისეთი ხალხი მყოლოდა ზურგს უკან, ვინც რისკზე მიდის და არ არის მხოლოდ იმაზე კონცენტრირებული, რომ გათვლითა და კონიუნქტურით იმოქმედოს და, შესაბამისად, ჩემზეც ზეწოლა განახორციელოს. ამ ოთხი წლის განმავლობაში, როცა „მერვე სიცოცხლეს“ ვწერდი, ჩემი გამომცემლობა საერთოდ არ იყო ამ პროცესში ჩართული. იცოდნენ, რომ რაღაცას ვწერ, დაახლოებით ჰქონდათ წარმოდგენა თემატიკაზე და იცოდნენ, რომ როცა მოვრჩებოდი, მაშინ გამოვჩნდებოდი.

ანა ლომთაძე: მომავლისთვის თუ გაქვთ რაიმე კონკრეტული გეგმები ან პროექტები?

ნინო ხარატიშვილი: როცა ამ წიგნის, „მერვე სიცოცხლის“, ტურნე მორჩება, მერე მინდა ცოტა ხანი ისევ თეატრზე გადავერთო. მაქვს შეკვეთები. რამდენიმე თეატრთან მაქვს მიწერ-მოწერა. ყველაზე მეტად ის მიხარია, რომ ფრაიბურგის თეატრთან ერთად ვაპირებ თუმანიშვილის თეატრთან თანამშრომლობას. თუ ყველაფერი გამოვიდა, ეს იქნება ორენოვანი პიესა, რომელიც დაიდგმება გერმანიასა და შემდეგ საქართველოში. ასევე, მაქვს შემოთავაზება, რომ „მერვე სიცოცხლე“ პიესად ვაქციო. მერე ვნახოთ. 2016 წლიდან, ალბათ, ისევ წერაზე გადავერთვები.

XS
SM
MD
LG