Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

სტუმრები მომავლიდან


"მშვენიერი მომავლიდან გავიგონე ხმაო"
სტუმარი მომავლიდან

"ღმერთია მოწმე, არ მინდოდა!"
რიჩარდ III


"ნაციონალურ მოძრაობას" რომ ჰკითხო, სქარათველომ უნდა აირჩიოს ბნელ ძალებს შორის, რომლებსაც საქართველოს წარსულში დაბრუნება უნდათ (რომელსაც პინგვინების მოყვარული ფულის ტომარა ბიძინა ივანიშვილი და მის გარშემო შემოკრებილი 30 ვერცხლად ყველაფრის გამყიდველი ადამიანები განასახიერებენ) და ნათელ (გაბრწყინებულ) მომავალს შორის, რომელშიც ჩვენი ქვეყანა მმართველი პარტიის ბრძნული ხელმძღვანელობით შეაბიჯებს.

ივანიშვილის დაპირებები უხვი კია, მაგრამ კონკრეტულობით ვერ დაიკვეხნის და ამიტომაც ვარაუდისათვის საჭიროზე დიდ სივრცეს ტოვებს. ასე, ჩემი კოლეგა გია ნოდია ივანიშვილისეული ქართული ოცნების მოდელს "ჭორვილურ კომუნიზმში" ხედავს. მართალია, მისი ანალიზის ლოგიკური ჯაჭვის ყველა რგოლი ჩემთვის ბოლომდე ნათელი არ არის, მაგრამ დღევანდელი პრაქტიკიდან მომავლის პროგნოზირება, როგორც ანალიტიკური მეთოდი, ეჭვს არ უნდა იწვევდეს. მოდი, ეს მეთოდი მმართველ პარტიასაც მივუსადაგოთ. მაშ, როგორ შეგვიძლია წარმოვიდგინოთ ის მომავალი, რომელშიც "ნაციონალურ მოძრაობას" უნდა, რომ შეგვიყვანოს?
სხვა საქმეა, როდესაც მინისტრს თავის გვერდით განათლების სისტემის მასზე უკეთ მცოდნე, მასზე გამოცდილი და თანაც განსხვავებული აზრის მქონე ადამიანის ყოლა არ უნდა.

რამდენიმე დღის წინ განათლების მინისტრმა, დიმიტრი შაშკინმა, თანამდებობიდან გაათავისუფლა გამოცდების ეროვნული ცენტრის ხელმძღვანელი მაია მიმინოშვილი. ამ, ერთი შეხედვით, ჩვეულებრივზე ჩვეულებრივ ამბავს არაჩვეულებრივი გამოხმაურება მოჰყვა. საქმე ის იყო, რომ განათლების სამინისტროს ცოტათი გაუჭირდა აეხსნა, რატომ მოხსნეს ადამიანი, რომელსაც თითქოს დაშავებითაც არაფერი დაუშავებია, იშვიათი პროფესიონალის რეპუტაცია ჰქონდა და განათლების რეფორმაშიც არც თუ ისე პატარა წვლილი მიუძღოდა. რეზონანსი, რომელიც თანამდებობიდან მაია მიმინოშვილის გათავისუფლებას მოჰყვა, იმით თუ აიხსნება, რომ სამინისტროს ნაბიჯი არა მარტო დიმიტრი შაშკინის, არამედ მთელი "ნაციონალური მოძრაობის" პოლიტიკის სიმბოლოდ გამოდგება.

დიმიტრი შაშკინის გამინისტრების შემდეგ ერთობ კარჩაკეტილი სამინისტროს პირველი, სიტყვაძუნწი კომენტარი გვამცნობდა, რომ მინისტრმა ქ-ნი მიმინოშვილი თანამდებობიდან "პირადი შეუთავსებლობის" გამო გაათავისუფლა (თუმცა, "ღმერთია მოწმე", ამის გაკეთება არ უნდოდა). არაფერს ვიტყვი მინისტრის იგავ-არაკზე "პირადი შეუთავსებლობის" შესახებ. ისე, გასაკვირი არ არის, რომ განათლების ყოფილი (მიმინოშვილი) და ჯერ კიდევ აქტუალური (შაშკინი) მინისტრი ერთი სამინისტროს ჭერქვეშ თავს ძალიან კომფორტულად ვერ იგრძნობენ. კომფორტი კი, მოგეხსენებათ, განათლების სამინისტროსთვის მნიშვნელოვანი საკითხი გახლავთ. გაირკვა, რომ ქ-ნ მიმინოშვილსა და ბ-ნ შაშკინს, სხვათა შორის, გამოცდების ფორმაზე, შინაარსზე და რაოდენობაზე განსხვავებული მოსაზრებები ჰქონიათ.

ორივე პოზიცია არგუმენტირებულია, მაგრამ ჩვენთვის მნიშვნელოვანია შეკითხვა, აუცილებელია თუ არა მინისტრს და მის თანამშრომელს ერთი და იგივე პოზიცია ჰქონდეთ. ქ-ნი მიმინოშვილის თქმით, ის არ მალავდა თავის შეხედულებებს და მინისტრს ეკამათებოდა კიდეც, მაგრამ, გადაწყვეტილების მიღების შემდეგ მის ბრძანებას ემორჩილებოდა. მე რომ მკითხოთ, ეს ჩვეულებრივი ამბავია და თუ სამინისტროს თანამშრომელი ბრძანებას, მიუხედავად იმისა, რომ მას არ ეთანხმება, კარგად ასრულებს, პრობლემაც არ გაჩნდება. სხვა საქმეა, როდესაც მინისტრს თავის გვერდით განათლების სისტემის მასზე უკეთ მცოდნე, მასზე გამოცდილი და თანაც განსხვავებული აზრის მქონე ადამიანის ყოლა არ უნდა.
სწორედ ეს ტყუილნარევი თავხედური არაკომპეტენტურობაა შაშკინის და მისი გუნდის სამარკო ნიშანი.

შეუთავსებლობის კიდევ ერთი მიზეზი, როგორც გაირკვა, უცნაური ატესტატები ყოფილა, რომელიც მინისტრს სპეციალურად შეუქმნია "ეთნიკური სომხების და აზერბაიჯანელებისათვის", რომლებმაც გამოსაშვები გამოცდები ვერ ჩააბარეს. ამ ატესტატის უცნაურობა იმაში მდგომარეობს, რომ ატესტატს ატესტატი კი ჰქვია, მაგრამ გაუგებარია, რის ატესტაციას აკეთებს, იმიტომ, რომ არ შეესაბამება ცოდნას, რომელსაც ადასტურებს. ასეთი ატესტატით ადამიანი საქართველოში ვერ ისწავლის (იმიტომ, რომ ვერ ასრულებს საქართველოს უმაღლეს სასწავლებელში სწავლის გაგრძელების კრიტერიუმებს), მაგრამ შეიძლება საზღვარგარეთ ისწავლოს. საზღვარგარეთ კი იმიტომ მოახერხებს სწავლას, რომ ჩვენი პარტნიორი ქვეყნები ჩვენი სახელმწიფოს მიერ გაცემულ დოკუმენტებს (ჯერჯერობით) ენდობიან და ძნელად წარმოუდგენიათ, რომ საქართველოს შეიძლება ორი ატესტატი ჰქონდეს: ერთი ნამდვილი, ხოლო მეორე გარეგნულად ნამდვილი (ნომრით, ბეჭდით და ა.შ.), ხოლო სინამდვილეში კი - ყალბი. კაზუისტიკის მოყვარული სამინისტრო განგვიმარტავს, რომ სიყალბე "არის ყალბი ინფორმაციის ან ჩანაწერის შეტანა ოფიციალურ დოკუმენტში, რასაც სპეციალური სერიის სრული ზოგადი განათლების ატესტატის გაცემისას ადგილი არ ჰქონია, ვინაიდან სრული ზოგადი განათლების ატესტატები, რომლებიც სამინისტროს მიერ გაიცა, არის მკაცრი აღრიცხვის დოკუმენტი, რეგისტრირებულია საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მიერ და შეიცავს კანონით განსაზღვრულ ყველა დამცავ მექანიზმს". თქვენი არ ვიცი, მაგრამ მე გამიჩნდებოდა შეკითხვა, რას დაარქმევდა სამინისტრო ატესტატს, რომელიც არარსებულ ცოდნას ადასტურებს.

შაშკინის მინისტრობისათვის ეს შემთხვევა ტიპურია. მან ვერ მოახერხა განათლების სისტემის პრობლემის აღმოფხვრა: საშუალო განათლება საქართველოში უკიდურესად მძიმე მდგომარეობაშია. საერთაშორისო თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციის (რომელიც განათლების მინისტრს არასამთავრობო ორგანიზაცია ჰგონია) მოსწავლეთა შეფასების საერთაშორისო პროგრამაში (PISA) ქართველ მოსწავლეებს კატასტროფული შედეგები ჰქონდათ. ნებისმიერი, თუნდაც ოდნავ პასუხისმგებელი მინისტრი შეეცდებოდა გაერკვია, რაშია პრობლემა და როგორ შეიძლება მისი დაძლევა. შაშკინმა კი კვლევა გამოაცხადა "ნონსენსად" და თან მკითხველის მოტყუება სცადა, ამ კვლევაში წამყვანი ქვეყნები მონაწილეობას არ იღებენო. სწორედ ეს ტყუილნარევი თავხედური არაკომპეტენტურობაა შაშკინის და მისი გუნდის სამარკო ნიშანი.

პრობლემა ის არის, რომ არაკომპეტენტურობა და მისთვის დამახასიათებელი თავხედობა მმართველი პარტიისათვის ერთეული შემთხვევა არ არის. განათლების მინისტრმა ისიც გაგვიმხილა, რომ ქ-ნი მიმინოშვილისათვის, თურმე, ასარჩევად ორი თანამდებობა შეუთავაზებიათ: ჯანდაცვის მინისტრის მოადგილისა და რომელიმე ქვეყანაში საქართველოს ელჩისა. მინისტრიცა და მისი თანაპარტიელებიც ძალიან გაკვირვებულები იყვნენ, რომ განათლების ექსპერტს არც დიპლომატობა მოუნდომებია და არც ჯანდაცვის მენეჯერობა. ამ შემთხვევაში ქ-ნი მიმინოშვილი უფრო გამონაკლისი შემთხვევა გახლავთ, ისე კი მინისტრიდან მოყოლებული მნიშვნელოვან თანამდებობებზე მრავლად იხილავთ არა განათლების, უნარის და კომპეტენციის, არამედ პარტიული ნიშნით, პირადი ერთგულებით ან საქართველოს პრეზიდენტის სიმპათიის გამო მოხვედრილ ადამიანებს. პრობლემა იმაში კი არ არის, რომ საქართველოში პროფესიონალები არ არიან, არამედ იმაში, რომ ერთი სფეროს პროფესიონალები, შაშკინისნაირი პირადი შეუთავსებლობის გამო ისეთ თანამდებობებზე ხვდებიან, რომლებისაც არაფრის გაეგებათ. სააკაშვილის მთავრობისათვის ეს ჩვეულებრივი ამბავია.

შაშკინმა, რომელიც იქამდე მეციხოვნეთუხუცესად მუშაობდა, საშუალო განათლების რეფორმას იოლად გასაპიარებელი უსაფრთხოების რეფორმა ამჯობინა და სკოლები მაქსიმალურად მიამსგავსა თავის ყოფილ საკურატოროს. არც არის გასაკვირი: კონსერვის ქარხნის დირექტორი რომ დაენიშნათ განათლების მინისტრად, ალბათ სასკოლო სასადილოებს კონსერვებით ავად თუ კარგად უზრუნველყოფდა, მაგრამ განათლების დონეს ვერაფერს უშველიდა. შაშკინმა შეძლებისდაგვარად დახურა განათლების სისტემა, საჯარო განხილვისათვის ხელმიუწვდომელი გახადა, ჩაკლა თვითმმართველობის ყველა ელემენტი და მინისტრზე აწყობილი ადმინისტრაციული ვერტიკალის შექმნა განიზრახა. ცხადია, რომ ვერც მიმინოშვილი და ვერც რომელიმე განსხვავებულად მოაზროვნე ადამიანი ამ ვერტიკალში ვერაფრით ჩაეწერებოდა.

მიმინოშვილის მოხსნას კიდევ ერთი სავარაუდო მიზეზი დაემატა: მისი ძმა და შვილი ოპოზიციურ "ქართულ ოცნებას" უჭერენ მხარს. ამ ვარაუდის დამადასტურებელი მე არაფერი ვიცი და ამიტომ ვერ გავიზიარებ, მაგრამ სამაგიეროდ შემიძლია გაგიზიაროთ მარადი ვიცე-სპიკერის, გიგი წერეთლის მოსაზრება იმის შესახებ, რომ თუ საჯარო მოსამსახურეები ოპოზიციის მიტინგებში მონაწილეობენ, მაშინ მათ სახელმწიფო სამსახური უნდა დატოვონ. როგორც ჩანს, მრავალმმართველპარტიაგამოვლილ ვიცე-სპიკერს სახელმწიფო და მმართველი პარტია ერთი და იგივე ჰგონია.

ახლა კი მოდი ვიკითხოთ, რით განსხვავდება ის მომავალი, რომელსაც აწმყოში მინისტრი შაშკინი და ვიცე-სპიკერი წერეთელი წარმოადგენენ, იმ არც თუ ისე კარგად დავიწყებული წარსულისაგან, სადაც სახელმწიფო მოხელეებად პარტიული და პირადი ერთგულების მიხედვით ინიშნებოდნენ უვიცი და პრეტენზიული ვიგინდარები?

ბლოგერები

ყველა ბლოგერი
XS
SM
MD
LG