ამავე 260-ე ბრძანებულების თანახმად, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს, ეკონომიკისა და ფინანსთა სამინისტროებთან ერთად, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა სოციალური დაცვის გრძელვადიანი პროგრამის შედგენა დაევალა. თუმცა ბრძანებულების გამოცემიდან ოთხი წლის თავზეც საქართველოში მცხოვრებ ინვალიდებს უმძიმეს პირობებში უწევთ ცხოვრება. მათ არ შეუძლიათ ქვეყნის სხვა მოქალაქეებთან ერთად თანაბარ პირობებში მიიღონ განათლება; ისინი ვერ სარგებლობენ საზოგადოებრივი ტრანსპორტით; მათ მიმართ უხეშად ირღვევა საერთაშორისო სამართლის ნორმები და ადგილობრივი კანონმდებლობა, ილახება მათი სამოქალაქო უფლებები.
თბილისელი ქალბატონი ლია ქავთარაძე, რომელიც ხელჯოხის დახმარებით გადაადგილდება, ამბობს, რომ რამდენიმე თვე ლოგინად იყო ჩავარდნილი. ქალბატონმა ლიამ ხერხემალი შვილის მოვლისას დაიზიანა. საქმე ის არის, რომ 20 წლის გაგა ქავთარაძეს დამოუკიდებლად არაფრის გაკეთება არ შეუძლია, უჭირს მეტყველება, ოჯახი კი საჭირო მედიკამენტების შეძენას ვერ აუდის.
[ქალბატონ ლიას ხმა] „ბავშვი ყოველდღიურ წამალზეა - დეპაკინის ერთი ტაბლეტი ღირს ლარი და ოცი. სულ, დღის განმავლობაში, ხუთი ცალი სჭირდება. ძლივს ვახერხებ ყიდვას... დამეღუპება.“
ქალბატონ ლიას თქმით, დახმარებისათვის მან თითქმის ყველა სახელმწიფო უწყებას მიმართა, მაგრამ ხელი არავინ გაუმართა. „ერთადერთი ადგილი, სადაც გაგა თავს ბედნიერად გძნობს, ასოციაცია „ანიკას“ მიერ დაფუძნებული „დამოუკიდებელი ცხოვრების ცენტრია“, - ამბობს ქალბატონი ლია და იქვე დასძენს, რომ, სპეციალური სატრანსპორტო საშუალების მოშლის გამო, მის შვილს თანატოლებთან ურთიერთობით გამოწვეული სიხარულიც მოაკლდა.
[ქალბატონ ლიას ხმა] „სკოლას მიეჩვია, აქტიურიც გახდა, მაგრამ ავტობუსში ლიფტი გაფუჭდა და ამის შემდეგ ვართ ჩაკეტილი. ფანჯარაში რომ იხედება, ყვირის, გელა ბიძიაო. მძღოლს უძახის, წამიყვანეო.“
შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვების პრობლემებს ზედმიწევნით კარგად იცნობს ასოციაცია „ანიკას“ ხელმძღვანელი. ირინა ინასარიძე ამბობს, რომ ყველაზე მეტად ეტლებს მიჯაჭვულ ბავშვებს უჭირთ:
[ირინა ინასარიძის ხმა] „პირველი პრობლემა ეტლიანებისთვის გადაადგილება, გარეთ გამოსვლაა. აქედან გამომდინარე, პრობლემაა განათლების მიღება. თუმცა განათლების სამინისტრომ დაიწყო ზრუნვა და შემოიყვანა სპეციალური, ლიფტიანი ავტობუსები. მეათე საჯარო სკოლის მოსწავლეებს მომავალი წლიდან ავტობუსი მოემსახურება და სასწავლო პროცესის ჩავარდნაც აღარ იქნება.“
სასწავლო პროცესი არ ჩაუგდია და კარგი აკადემიური მოსწრებით იწონებს თავს 130-ე საჯარო სკოლის მეათე კლასის მოსწავლე ნინო ხუციშვილი, რომელიც შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე თანატოლებს საკუთარ გამოცდილებას უზიარებს:
[ნინო ხუციშვილის ხმა] „ეცადონ, რომ როგორმე გავიდნენ საზოგადოებაში, სხვას ვერაფერს ვურჩევ. მე საზოგადოების ჩვეულებრივი წევრი ვარ და არანაირად არ ვგრძნობ გარიყულად თავს.“
გარიყულად რომ არ იგძნონ თავი, განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო უახლოეს მომავალში ათი ინკლუზიური სწავლების სკოლის გახსნას აპირებს. ამ სკოლებში შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვები თანატოლებთან ერთად მიიღებენ განათლებას. თბილისის მერიის სოციალური მომსახურებისა და კულტურის საქალაქო სამსახურის ხელმძღვანელი მამუკა ქაცარავა ამბობს, რომ მხოლოდ ხელისუფლების ძალისხმევა საკმარისი არ არის:
[მამუკა ქაცარავას ხმა] „ამაში მთელი საზოგადოება უნდა ჩაერთოს, ჩაერთონ მეცენატები... სპეციალური პროგრამები იწერება შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე მოსახლეობისათვის, რომ ისინი იყვნენ საზოგადოების ღირსეული წევრები, რომ არ იგრძნონ მათ თავი გარიყულად. გარდა ამისა, მშობლებსაც მოვუწოდებ, რომ გაერთიანდნენ ასოციაციებში, რათა ეს ბავშვები გამოიყვანონ, გამოაჩინონ, დაუკავშირონ თანატოლებს.“
თუმცა, ვიდრე თანატოლებს დაუკავშირდებიან, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ადამიანებმა ჯერ სიცოცხლის უფლება უნდა მოიპოვონ. ქალბატონი ლია შვილის გადასარჩენად შველას ითხოვს.
[ქალბატონ ლიას ხმა] „პენსიისა და სიღარიბის პროგრამის 12 ლარის იმედზე ვართ. 12 ლარი ეყოფა? - დღეში 6 ლარის წამალი უნდა. არაფერს ვითხოვ, მხოლოდ წამლით დაგვეხმარონ!“
