Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

ევროკავშირი შეშფოთებულია “ვეტინგის” მომხრე მოსამართლეების წინააღმდეგ ხელისუფლების განცხადებებით


საილუსტრაციო ფოტო
საილუსტრაციო ფოტო

ევროკავშირის საგარეო საქმეთა სამსახურის პრესსპიკერი პიტერ სტანო ეხმაურება საქართველოს სასამართლო სისტემაში მოსამართლეთა კეთილსინდისიერების შემოწმების საკითხის ირგვლივ განვითარებულ მოვლენებს. 

მისი განცხადებით, სასამართლო სისტემაში არსებული სისტემური გამოწვევების გადასაჭრელად, საქართველომ უნდა ჩამოაყალიბოს შემოწმების ექსტრაორდინალური მექანიზმი. სტანო აღნიშნავს, რომ ამ პროცესში გადამწყვეტი როლი ექნება საერთაშორისო ექსპერტების ჩართულობას, ხოლო გადამოწმება უნდა შეეხოს სასამართლო სისტემის ყველა წამყვან თანამდებობაზე დანიშნულ კანდიდატებსა და პირებს, კერძოდ, იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს, უზენაესი სასამართლოსა და სასამართლოების თავმჯდომარეებს.

"ევროკავშირი შეშფოთებულია საქართველოში თანამდებობის პირების კომენტარებით, რომლებიც მიმართული იყო ცალკეული მოსამართლეების წინააღმდეგ, რომლებმაც გამოთქვეს თავიანთი შეხედულებები სასამართლო სისტემაში გადამოწმების პოტენციურ მექანიზმთან დაკავშირებით. მნიშვნელოვანია სასამართლოს დამოუკიდებლობის უზრუნველყოფა", - წერია განცხადებაში, სადაც, ასევე აღნიშნულია, რომ ევროკავშირი რჩება მჭიდრო დიალოგში ხელისუფლებასთან და მზადაა, მხარი დაუჭიროს "მნიშვნელოვანი რეფორმების წინსვლას ქართველი ხალხის საკეთილდღეოდ".

განცხადებაში, ასევე წერია, რომ სასამართლო სისტემის ყოვლისმომცველი რეფორმა, მათ შორის იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს რეფორმა ევროკომისიის ერთ-ერთი ძირეული რეკომენდაციაა, საქართველოს ევროკავშირში გაწევრიანების გზაზე.

სასამართლო სისტემაში „ვეტინგი“ არის მექანიზმი, რომელიც მოსამართლეების კეთილსინდისიერებას ამოწმებს. ეს არ არის სტანდარტული პროცესი და მას ქვეყნები გამოიყენებენ მაშინ, როცა სასამართლოს მიმართ ნდობა დაკარგულია, გამეფებულია კორუფცია და კლანური მმართველობა, მიიღება პოლიტიკური გადაწყვეტილებები, სისტემა კი თავისი თავის გაჯანსაღებას ვერ ახერხებს. „ვეტინგს“ საქართველოში ეწინააღმდეგებიან სახელისუფლებო პარტიაც და სასამართლო ხელისუფლების ძირითადი ნაწილიც.

19 მარტს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ თქვა, რომ „ე.წ. ვეტინგის თემა დახურულია“, რომ ის შეუსაბამოა საქართველოს კონსტიტუციასთან და სასამართლო დამოუკიდებლობის პრინციპებთან.

"ვენეციის კომისიის მიდგომის თანახმად, ასეთი რამ შესაძლოა განხორციელდეს უკიდურეს გამონაკლის შემთხვევაში, სადაც სახელმწიფო თავად აღიარებს, რომ მას აქვს შეუმდგარი ინსტიტუტები. უკრაინის, მოლდოვის საქმე იყო, მაგალითად, ამის აღიარება, რომ მას აქვს შეუმდგარი ინსტიტუტები, ამას აქვს მყარი საფუძველიც. მართლა ძალიან სუსტია ინსტიტუტები როგორც უკრაინაში, ისე მოლდოვაში.

საქართველოში იცით, რომ 2012 წლის შემდგე გვაქვს ფუნდამენტური პროგრესი ყველა მიმართულებით, მათ შორის, განსაკუთრებით სასამართლოს მიმართულებით", - განაცხადა კობახიძემ.

იმის დასადასტურებლად, რომ „ქართული ოცნების“ პირობებში სასამართლო დამოუკიდებელია, პრემიერმა ახსენა წინა ხელისუფლების გამოცდილება და თქვა, რომ 2012 წლამდე ქართული სასამართლო გამოიყენებოდა, როგორც რეპრესიული მანქანის ერთ-ერთი მთავარი ინსტრუმენტი.

ორგანიზაცია „სასამართლოს გუშაგმა“ „ევროკავშირის რეკომენდაციის საფუძველზე“ 2024 წლის 4 მარტს გამოაქვეყნა სია იმ 57 მოსამართლისა (საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 24 მოსამართლე, საქართველოს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს 6 მოსამართლე წევრი, სხვადასხვა სასამართლოს 24 თავმჯდომარე და პალატების/კოლეგიების 3 თავმჯდომარე), რომლებსაც ე.წ. ვეტინგი უნდა შეეხოთ.

ევროკომისიის 2023 წლის 8 ნოემბრის ანგარიშის თანახმად, საქართველოში დამოუკიდებელი და მიუკერძოებელი მართლმსაჯულების უზრუნველსაყოფად ხელისუფლებამ სხვა დათქმების შესრულებასთან ერთად, კეთილსინდისიერების შემოწმების დროებითი მექანიზმიც უნდა შექმნას.

XS
SM
MD
LG