კომპიუტერული პროგრამა ფოტოშოპი1.0 საბჭოთა კავშირის დაშლის პერიოდში გამოვიდა, თუმცა მანამდე უკვე არსებობდა მარტივი ფოტომანიპულაციის მოწყობილობა, რომელსაც კრემლის ცენზორები ისტორიის შესალამაზებლად იყენებდნენ.
საბჭოთა ფოტოშოპის კარგი, ცუდი და ბოროტი
11
მაგრამ საბჭოთა ფოტომანიპულატორებმა არ იკმარეს მხოლოდ გერმანელი ჯარისკაცი და განადგურებული არტილერია და კადრში ყუმბარები და ყუბარმტყორცნებიც ჩაამონტაჟეს.
12
ლეგენდარული საბჭოთა ფოტოჟურნალისტი ევგენი ხალდეიც კი ცვლიდა ფოტოებს, თუკი მას ამას უბრძანებდნენ. ამ ფოტოზე ჩანს საბჭოთა არმიის ბომბდამშენები გერმანიის რაიხსტაგის თავზე მაშინ, როდესაც წითელი არმია იბრძოდა ბერლინში შესასვლელად.
13
სტალინი1945 წელს. ფოტოზე ოსტატურად არის გამქრალი ნაყვავილარი მისი სახიდან. მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ რთული გახდა მანიპულირებული ფოტოების ამოცნობა.
14
გორბაჩოვის პერიოდის ფოტოგრაფების მთავარი გამოწვევა შუბლზე მისი ლაქის - ტყლიპის, იგივე ჰემანგიომის გაქრობა გახდა.
15
მას ან ისეთი კუთხით იღებდნენ, ლაქა რომ არ გამოჩენილიყო, ან, 1978 წლის ფოტოს მსგავსად, ფოტომონტაჟს მიმართავდნენ.
16
მიუხედავად იმისა, რომ საბჭოთა კავშირი დაინგრა, ძველი ჩვევები ადვილად არ გამქრალა; 2012 წლის ამ ფოტოზე კარგად ჩანს, თუ როგორ „გააქრეს“ რუსეთის პატრიარქის, კირილ პირველის მაჯიდან 33 000-დოლარიანი „ბრეგეს“ საათი.