რადიო "თავისუფლების" თბილისელი კორესპონდენტი კობა ლიკლიკაძე პარლამენტის სპიკერს სასაუბროდ ეწვია ხუთშაბათს საღამოს, კანონმდებლების მიერ რუსეთის სამხედრო ბაზების შესახებ შეთანხმების რატიფიკაციის შემდეგ.
რადიო "თავისუფლება": ქალბატონო ნინო, საპარლამენტო ოპოზიცია აგრძელებს ბოკიოტს და ვის, თუ არა თქვენ, უნდა ვკითხოთ, რატომ მივიდა საქმე ბოიკოტამდე? და როგორ შეიძლება განვითარდეს მოვლენები? აისახება თუ არა ბოიკოტი სერიოზულად საპარლამენტო ცხოვრებაზე; მთლიანად, საქართველოს პოლიტიკურ ცხოვრებაზე? მივა თუ არა კრიზისამდე საქმე?
ნინო ბურჯანაძე: თავისთავად, რა თქმა უნდა, სასიამოვნო არ არის, როდესაც ასეთი მკვეთრი დაპირისპირება ხდება უმრავლესობასა და ოპოზიციის წარმომადგენლებს შორის. თუმცა, მე, სიმართლე გითხრათ, რაც დრო გადის, უფრო მეტად მრჩება შთაბეჭდილება იმისა, რომ ბოკოტი თითქოს თვითმიზნად იქცა ჩვენი კოლეგებისათვის. ბოიკოტი, თავისთავად, მიღებული ფორმაა ნებისმიერ ცივილიზებულ ქვეყანაში და ნებისმიერ პარლამენტში. ჩვენ, მაგალითად - მე და ჩემი კოლეგები - საფრანგეთში სამი კვირის წინანდელი ვიზიტის დროს, შევესწარით ერთ-ერთ ასეთ ბოიკოტს, როდესაც პარლამენტარების დიდმა ნაწილმა დატოვა პროტესტის ნიშნად სხდომათა დარბაზი. მაგრამ ასევე... იმავე... რამდენიმე წუთში ჩვენ გავხდით იმის მოწმენი, როგორ დაბრუნდნენ ეს ადამიანები დარბაზში. ანუ, ბოიკოტი არის ფორმა პროტესტის გამოხატვისა, როდესაც ადამიანები ტოვებენ დარბაზს კონკრეტული საკითხის განხილვის დრო, ან კონკრეტული პიროვნების გამოსვლის დროს, მაგრამ არსად, არც ერთ ქვეყანაში, ოპოზიცია თავის თავს არ აძლევს იმის უფლებას, რომ ის, რისთვისაც ამომრჩეველმა ისინი პარლამენტში მოიყვანა, ამაზე განაცხადოს უარი. და ეს არის, უპირველეს ყოვლისა, პარლამენტის პლენარულ სხდომებში მონაწილეობა. მე არ გამიკვირდებოდა და არანაირი პროტესტი არ მექნებოდა... თუმცა არ გამეხარდებოდა, მაგრამ არანაირი პროტესტი არ მექნებოდა, ოპოზიციას რომ დაეტოვებინა დარბაზი თუნდაც ერთი-ორი ან რამდენიმე დღით, მაგრამ ახლა რომ უკვე ოპოზიცია კონკრეტულად ძალიან სერიოზული საკითხების განხილვაში იღებდეს მონაწილეობას. დღევანდელმა ფაქტმა მე ნამდვილად გამაოცა. მინდა გითხრათ, რომ ეტყობა, მიუხედავად ჩემი პოლიტიკაში დიდი ხნის ყოფნისა, მე საკმარისად გულუბრყვილო ვარ იმისათვის, რომ კარგად გავთვალო ზოგჯერ ჩვენი ოპოზიციის ან ცალკეული პოლიტიკოსების ქცევა. იმიტომ, რომ ნამდვილად ვფიქრობდი, რომ ბაზების ხელშეკრულებასთან დაკავშირებით, როგორც მინიმუმ, მონაწილეობას მიიღებდნენ განხილვაში ოპოზიციის წარმომადგენლები. შეიძლება, მათ - თუ ჰქონდათ რაიმე არგუმენტი - კენჭისყრაში არ მიეღოთ მონაწილეობა, მაგრამ განხილვაზე უარის თქმა, ჩემის აზრით, არის აბსოლუტურად მიუღებელი. მე ვიყავი ოპოზიციაში, მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენი დღევანდელი ოპოზიციის ზოგიერთ წარმომადგენელს არ ახსოვს ჩემი ოპოზიციაში ყოფნა... ალბათ ხალხს მაინც ახსოვს - მე ამის იმედი მაქვს და დარწმუნებული ვარ, რომ ასეა, მაგრამ მაშინაც კი, როდესაც მე ოპოზიციის სახელით ვლაპარაკობდი საზღვარგარეთ, არასოდეს არ მიმიცია ჩემი თავისთვის უფლება, რომ განსხვავებული პოზიცია დამეფიქსირებინა ისეთ საკითხთან დაკავშირებით, რაც ქვეყნის საერთო ინტერესში შედიოდა. და ოპოზიციონერი პარლამენტის თავმჯდომარე, საერთაშორისო სავალუტო ფონდისა და მსოფლიო ბანკის ხელმძღვანელობას, ჩემი კრიტიკის მიუხედავად, ვთხოვდი, რომ მთავრობისთვის დახმარება გაეწია, იმიტომ, რომ მთავრობისთვის დახმარების შეწყვეტა იმ ეტაპზე ხალხისთვის კიდევ უფრო მეტი პრობლემის შექმნას ნიშნავდა. ოპოზიციონერობა არ ნიშნავს ქვეყნის ოპოზიციონერობას. ეს ნიშნავს ხელისუფლების ოპოზიციონერობას. ძალიან დიდი იმედი მინდა ვიქონიო, რომ კიდევ უფრო არ გაღრმავდება ეს ვითარება. მე მქონდა გუშინ კონსულტაციები “მრეწველებთან” (ძალიან გამიკვირდა, რომ დღეს ისინი არ იყვნენ პარლამენტის პლენარულ სხდომათა დარბაზში), ჩვენ შევთანხმდით, რომ რამდენიმე საკითხთან დაკავშირებით... საგადასახადო კოდექსის განხილვას გადავიტან, იმიტომ, რომ იყო კონსტრუქციული შემოთავაზება ამ საკითხების განხილვისა. ჩვენის მხრიდან ნაბიჯები იდგმება და არის წინადადება და შეთავაზება, რომ გადავიდეთ კონსტრუქციულ ტონალობაში და თუნდაც ყველაზე მწვავე საკითხი ერთი მაგიდის ირგვლივ ვეცადოთ, რომ გავარკვიოთ და მოვაგვაროთ. მაგრამ, თუ მეორე მხრიდან გაგრძელდა მხოლოდ ლანძღვა-გინება, ჩვენ იძულებული გავხდებით მაშინ, ვისაუბროთ ისევ კონსტრუქციული ტონალობით და გავაგრძელოთ ჩვენი მუშაობა პარლამენტში. იმიტომ, რომ სხვა ალტერნატივა არ არის. თუმცა, მე კიდევ ვამბობ... მე არ მინდა, ჩემი დღევანდელი სიტყვები გაგებული იქნეს, როგორც ხელის კვრა ოპოზიციისათვის. არავითარ შემთხვევაში! პირიქით, მე, შეიძლება, იმაზე მეტჯერ ვაკეთებ განცხადებას მათი დაბრუნების მოწოდებასთან დაკავშირებით, ვიდრე საჭიროა, იმიტომ, რომ ზოგიერთ ჩემ ოპოზიციონერ კოლეგას რატომღაც კეთილი ჟესტი და კეთილი ნება ყოველთვის სისუსტე ჰგონია, და ეს სასიამოვნო არ არის.
რადიო "თავისუფლება": ქალბატონო ნინო, მე თუ სწორად გავიგე, თქვენ ვერ ხედავთ სერიოზულ საფრთხეს, რომ სახელისუფლებო კრიზისი დაიწყოს საქართველოში...
ნინო ბურჯანაძე: იცით, მხოლოდ ოპოზიციის ბოიკოტი, ნამდვილად, ხელისუფლების კრიზისს ვერ გამოიწვევს. მე იმედი მაქვს, რომ ჩვენ არ დავუშვებთ ისეთ შეცდომებს, რომ სახელისუფლებო კრიზისი დადგეს ქვეყანაში. და ნამდვილად არა ვართ განწყობილი ასეთი შეცდომების დასაშვებად. რაც შეეხება თავისთავად პარლამენტს, რა თქმა უნდა, ეს არ არის კარგი, ამაზე ორი აზრი არ არსებობს, რომ ოპოზიცია არ შემოვიდეს და არ მიიღოს მონაწილეობა პლენარულ სხდომათა მუშაობაში. მაგრამ თუ არ შემოვლენ, ეს არ იქნება პარლამენტის პარალიზების საფუძველი. პარლამენტი გააგრძელებს მუშაობას და მიიღებს, ნებისმიერ შემთხვევაში, იმ გადაწყვეტილებებს და იმ კანონებს, რაც საჭიროა ქვეყნისათვის.
რადიო "თავისუფლება": ქალბატონო ნინო, ძალიან გართულდა ვითარება, განსაკუთრებით ე.წ. "ღვინის კრიზისის" შემდეგ, რუსეთთან. როგორ გესახებათ რუსეთთან ურთიერთობის მოწესრიგება? არის რაიმე პერსპექტივა გამოსწორებისა?
[ნინო ბურჯანაძე]: სამწუხაროდ, მიუხედავად იმისა, რომ, ვთქვათ, ბაზებთან დაკავშირებით ჩვენ უდავოდ გვაქვს პოზიტიური პრეცედენტი - რუსეთთან კონსტრუქციული თანამშრომლობის შედეგად მივაღწიეთ ჩვენ ამ ძალიან მნიშვნელოვან ხელშეკრულებას - მიუხედავად ამ პოზიტიური პრეცედენტისა, სხვა ყველა მიმართულებით, სამწუხაროდ, საკმაოდ უარყოფითი ტენდენცია გვაქვს. ღვინის გადაწყვეტილება ერთმნიშვნელოვნად რომ პოლიტიკური გადაწყვეტილებაა, ამაზე ლაპარაკობს არა თავად გადაწყვეტილება, არამედ ამაზე ლაპარაკობს ის შემდგომი ნაბიჯები, რაც მას მოჰყვა. ანუ, უარის თქმა პრემიერ-მინისტრის ვიზიტზე მოსკოვში; უარის თქმა რუსი კოლეგის, სოფლის მეურნეობის მინისტრის მხრიდან ბატონ სვიმონიშვილთან შეხვედრაზე; უარის თქმა ელემენტარულად ამ საკითხის განხილვაზე. ეს რომ იყოს, მართლაც, მხოლოდ ფალსიფიკაციის და ეკონომიკური საკითხი, ასეთ შემთხვევაში ბუნებრივი იქნებოდა, რომ რუს კოლეგებს ჩვენთან დაეწყოთ აქტიური კონსულტაციები, დაესაბუთებინათ, რომ არის რაღაც ნაწილი ქართული ღვინის, რომელიც ფალსიფიცირებულია - და უდავოდ იქნება რაღაც ნაწილი, რომელიც ფალსიფიცირებულია. მაგრამ, თუ ჩვენ გვინდა ბრძოლა - და ეს სწორია - ფალსიფიცირების წინააღმდეგ, საქართველო მზად არის, რუსეთთან აქტიურად ითანამშრომლოს. მაგრამ თუ ეს პოლიტიკური გადაწყვეტილებაა, ასეთ შემთხვევაში, რა თქმა უნდა, ჩვენ ვეცდებით, რომ გამოსავალი ვიპოვოთ, და ეს ნამდვილად არ წაადგება რუსულ-ქართულ ურთიერთობებს. ეს არის ერთმნიშვნელოვანი.
რადიო "თავისუფლება": არ ვიცი, ეს გამოსავალი იყო, თუ გამოსავლის ძიება, მაგრამ პრეზიდენტის გადაწყვეტილებამ ჩინეთში - საგარეო ღვინის ბაზრების მოძიება დაევალებინა თავდაცვის მინისტრისათვის - ბევრი თავსატეხი გააჩინა. თქვენ როგორ უყურებთ ამ გადაწყვეტილებას?
ნინო ბურჯანაძე: ეს არ არის ჩვეულებრივი გადაწყვეტილება, რა თქმა უნდა, და დალაგებულ და ნორმალურ ქვეყნებში, ბუნებრივია, რომ არავის მოუვა თავში აზრად, თავდაცვის მინისტრს დაავალოს ღვინის საკითხის მოგვარება. მაგრამ ჩვენ "ფორსმაჟორულ" ვითარებაში ვართ, მოდით ვთქვათ, და ამიტომ, ვისაც რა შეუძლია კონკრეტულ ეტაპზე, ის უნდა გააკეთოს. არ ვიცი, რა კონკრეტული რესურსი აქვს ბატონ ირაკლის - მე ძალიან პოზიტიურად ვარ თავად ირაკლი ოქრუაშვილის მიმართ განწყობილი, და ვიცი, რომ ძალიან ბევრი რამ, რისი გაკეთებაც დაიწყო, მართლაც ძალიან კარგად გააკეთა. კონკრეტულად ღვინოსთან დაკავშირებით არ ვიცი, რა რესურსი აქვს, მაგრამ ალბათ პრეზიდენტს აქვს ინფორმაცია, რომ მას რაღაც კონკრეტული რესურსები აქვს რამდენიმე ქვეყანაში, სადაც მას შეუძლია წაადგეს საქმეს. ახლა, მაინცდამაინც, გზების ძებნის დიდი დრო და საშუალება არა გვაქვს. ამიტომ, კიდევ ერთხელ ვამბობ, ეს არ არის ჩვეულებრივი და ნორმალური ქვეყნის გადაწყვეტილება, მაგრამ ჩვენ ახლა ისეთ მდგომარეობაში ვართ, დაახლოებით, ხანძარი რომ იყოს, გვერდით წყლით სავსე კასრი რომ გქონდეთ და მაინცდამაინც გამოაცხადო, რომ არა, მეხანძრე მოვიდეს და მან ჩააქროს ეს ხანძარი, მე, ვთქვათ, ექიმი ვარ და არ ჩავაქრობ ამ ხანძარსო. დაახლოებით ასეთ მდგომარეობაში ვართ. ახლა, რეალურად, ღვინის ბაზართან დაკავშირებით, მართლა ხანძარია ქვეყანაში, და ვისაც შეგვიძლია, თითო კასრი წყალი ალბათ ყველამ უნდა შევაშველოთ ამ ხანძრის ჩაქრობას. მე ასე ვუყურებ ამას - ზედმეტ დრამატიზებას არ მოვახდენდი, და არც ქვეტექსტების და ქვედინებების ძიებას ამ ეტაპზე ნამდვილად არ დავიწყებდი.
რადიო "თავისუფლება": ქალბატონო ნინო, რამდენად განდობილი ურთიერთობა და საუბრები გაქვთ ხოლმე საქართველოს პრეზიდენტთან? ამას იმიტომ გეკითხებით, რომ ხშირად ისმის ხოლმე შეკითხვა: მზადდება მთავრობის კაბინეტის გადაყენება. განიხილავს საქართველოს ხელისუფლება, რომ ვთქვათ, თუნდაც იმისათვის, რომ ორთქლი გამოვიდეს, ამისათვის საჭიროა რადიკალური სამთავრობო ცვლილებები?
ნინო ბურჯანაძე: ორი ნაწილისგან შედგება თქვენი კითხვა. მე ვთვლი, რომ ჩემი და პრეზიდენტის ურთიერთობა საკმაოდ გულწრფელია. ჩემი მხრიდან, მე შემიძლია ვთქვა, რომ მე მგონი, პრეზიდენტი აბსოლუტურად დარწმუნებულია იმაში, რომ ყოველთვის ვეუბნები იმას და იმ ინფორმაციას, რისიც მე მჯერა. რა თქმა უნდა, შეიძლება ზოგჯერ მე ვცდებოდე, და ჩემი პოზიცია არ იყოს ჭეშმარიტების ბოლო ინსტანცია, მაგრამ, როგორც მინიმუმი, მე ვამბობ იმას, რისიც იმ წუთას მჯერა - რაც, ვფიქრობ, ქვეყნისთვის, საქართველოს მოსახლეობისთვის და საქართველოს ხვალინდელი დღისთვის არის სწორი და კარგი. ასე რომ, ძალიან ბევრ საკითხზე ნამდვილად ძალიან სერიოზული მსჯელობა გვაქვს ხოლმე. მე ნამდვილად არ გამოვრიცხავ იმას, რომ იყოს საკითხები, რომელთაც პრეზიდენტი განიხილავს მხოლოდ პრემიერ-მინისტრთან, ან მხოლოდ თავდაცვის მინისტრთან. ისევე, როგორც არის საკითხები, რომლებიც მე შეიძლება პრეზიდენტამდე არ მივიტანო, იმიტომ, რომ ეს არ არის პრეზიდენტის დონეზე განსახილველი საკითხი. მაგრამ ძირითად და მნიშვნელოვან საკითხებთან დაკავშირებით, რა თქმა უნდა, ჩვენ ვცდილობთ - თუ არ არის ისეთი "ფორს-მაჟორი", რომ რაღაცა ისე სწრაფად ვითარდება, რომ ვერ ვახერხებთ წინასწარ დაგეგმვას - ყოველთვის ვცდილობთ, რომ ერთმანეთს აზრი გავუზიაროთ და, როგორც მინიმუმ, მოვისმინოთ ერთმანეთის მოსაზრება. რაც შეეხება მთავრობის დათხოვნას - ან, ახლა ძალიან ბევრი ლაპარაკი იყო იმასთან დაკავშირებით, რომ მთავრობასაც დაითხოვენ, პარლამენტსაც დაითხოვენ, ან ერთს დაითხოვენ ან მეორეს - ნამდვილად არ არის ამ ეტაპზე ამაზე საუბარი, თუმცა განსაკუთრებულ ტრაგედიას მე ვერ ვხედავ იმაში, რომ რაღაც მომენტში პრეზიდენტმა გადაწყვიტოს, რომ, ვთქვათ, მთავრობაში რადიკალური ცვლილებები განხორციელდეს. თუ საჭირო იქნება და თუ ქვეყნის ინტერესებს ეს წაადგება, ვერც იმაში ვხედავ ტრაგედიას, რომ პარლამენტი იქნეს დათხოვნილი. ქვეყანას რაც დასჭირდება კონკრეტულ ეტაპზე, უნდა გაკეთდეს ის. ანუ, ჩვენ უნდა შევეგუოთ იმას, რომ ყველა გადაწყვეტილება მოტივირებული უნდა იყოს ქვეყნის ინტერესებიდან გამომდინარე. მე დღეს ვერანაირ საფუძველს იმისათვის, რომ ან მთავრობა გადააყენო ასე სწრაფად და რადიკალურად, ან, მით უმეტეს, პარლამენტი დაითხოვო - ვინც ამაზე ლაპარაკობს, მას, უბრალოდ, კონსტიტუცია არა აქვს წაკითხული, იმიტომ რომ პარლამენტის დათხოვნა ასე მარტივი არ არის კონსტიტუციაში. ამიტომ, მე მგონია, რომ ეს მაინც პოლიტიკური სპეკულაციების თემა უფროა.
რადიო "თავისუფლება": ქალბატონო ნინო, საპარლამენტო ოპოზიცია აგრძელებს ბოკიოტს და ვის, თუ არა თქვენ, უნდა ვკითხოთ, რატომ მივიდა საქმე ბოიკოტამდე? და როგორ შეიძლება განვითარდეს მოვლენები? აისახება თუ არა ბოიკოტი სერიოზულად საპარლამენტო ცხოვრებაზე; მთლიანად, საქართველოს პოლიტიკურ ცხოვრებაზე? მივა თუ არა კრიზისამდე საქმე?
ნინო ბურჯანაძე: თავისთავად, რა თქმა უნდა, სასიამოვნო არ არის, როდესაც ასეთი მკვეთრი დაპირისპირება ხდება უმრავლესობასა და ოპოზიციის წარმომადგენლებს შორის. თუმცა, მე, სიმართლე გითხრათ, რაც დრო გადის, უფრო მეტად მრჩება შთაბეჭდილება იმისა, რომ ბოკოტი თითქოს თვითმიზნად იქცა ჩვენი კოლეგებისათვის. ბოიკოტი, თავისთავად, მიღებული ფორმაა ნებისმიერ ცივილიზებულ ქვეყანაში და ნებისმიერ პარლამენტში. ჩვენ, მაგალითად - მე და ჩემი კოლეგები - საფრანგეთში სამი კვირის წინანდელი ვიზიტის დროს, შევესწარით ერთ-ერთ ასეთ ბოიკოტს, როდესაც პარლამენტარების დიდმა ნაწილმა დატოვა პროტესტის ნიშნად სხდომათა დარბაზი. მაგრამ ასევე... იმავე... რამდენიმე წუთში ჩვენ გავხდით იმის მოწმენი, როგორ დაბრუნდნენ ეს ადამიანები დარბაზში. ანუ, ბოიკოტი არის ფორმა პროტესტის გამოხატვისა, როდესაც ადამიანები ტოვებენ დარბაზს კონკრეტული საკითხის განხილვის დრო, ან კონკრეტული პიროვნების გამოსვლის დროს, მაგრამ არსად, არც ერთ ქვეყანაში, ოპოზიცია თავის თავს არ აძლევს იმის უფლებას, რომ ის, რისთვისაც ამომრჩეველმა ისინი პარლამენტში მოიყვანა, ამაზე განაცხადოს უარი. და ეს არის, უპირველეს ყოვლისა, პარლამენტის პლენარულ სხდომებში მონაწილეობა. მე არ გამიკვირდებოდა და არანაირი პროტესტი არ მექნებოდა... თუმცა არ გამეხარდებოდა, მაგრამ არანაირი პროტესტი არ მექნებოდა, ოპოზიციას რომ დაეტოვებინა დარბაზი თუნდაც ერთი-ორი ან რამდენიმე დღით, მაგრამ ახლა რომ უკვე ოპოზიცია კონკრეტულად ძალიან სერიოზული საკითხების განხილვაში იღებდეს მონაწილეობას. დღევანდელმა ფაქტმა მე ნამდვილად გამაოცა. მინდა გითხრათ, რომ ეტყობა, მიუხედავად ჩემი პოლიტიკაში დიდი ხნის ყოფნისა, მე საკმარისად გულუბრყვილო ვარ იმისათვის, რომ კარგად გავთვალო ზოგჯერ ჩვენი ოპოზიციის ან ცალკეული პოლიტიკოსების ქცევა. იმიტომ, რომ ნამდვილად ვფიქრობდი, რომ ბაზების ხელშეკრულებასთან დაკავშირებით, როგორც მინიმუმ, მონაწილეობას მიიღებდნენ განხილვაში ოპოზიციის წარმომადგენლები. შეიძლება, მათ - თუ ჰქონდათ რაიმე არგუმენტი - კენჭისყრაში არ მიეღოთ მონაწილეობა, მაგრამ განხილვაზე უარის თქმა, ჩემის აზრით, არის აბსოლუტურად მიუღებელი. მე ვიყავი ოპოზიციაში, მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენი დღევანდელი ოპოზიციის ზოგიერთ წარმომადგენელს არ ახსოვს ჩემი ოპოზიციაში ყოფნა... ალბათ ხალხს მაინც ახსოვს - მე ამის იმედი მაქვს და დარწმუნებული ვარ, რომ ასეა, მაგრამ მაშინაც კი, როდესაც მე ოპოზიციის სახელით ვლაპარაკობდი საზღვარგარეთ, არასოდეს არ მიმიცია ჩემი თავისთვის უფლება, რომ განსხვავებული პოზიცია დამეფიქსირებინა ისეთ საკითხთან დაკავშირებით, რაც ქვეყნის საერთო ინტერესში შედიოდა. და ოპოზიციონერი პარლამენტის თავმჯდომარე, საერთაშორისო სავალუტო ფონდისა და მსოფლიო ბანკის ხელმძღვანელობას, ჩემი კრიტიკის მიუხედავად, ვთხოვდი, რომ მთავრობისთვის დახმარება გაეწია, იმიტომ, რომ მთავრობისთვის დახმარების შეწყვეტა იმ ეტაპზე ხალხისთვის კიდევ უფრო მეტი პრობლემის შექმნას ნიშნავდა. ოპოზიციონერობა არ ნიშნავს ქვეყნის ოპოზიციონერობას. ეს ნიშნავს ხელისუფლების ოპოზიციონერობას. ძალიან დიდი იმედი მინდა ვიქონიო, რომ კიდევ უფრო არ გაღრმავდება ეს ვითარება. მე მქონდა გუშინ კონსულტაციები “მრეწველებთან” (ძალიან გამიკვირდა, რომ დღეს ისინი არ იყვნენ პარლამენტის პლენარულ სხდომათა დარბაზში), ჩვენ შევთანხმდით, რომ რამდენიმე საკითხთან დაკავშირებით... საგადასახადო კოდექსის განხილვას გადავიტან, იმიტომ, რომ იყო კონსტრუქციული შემოთავაზება ამ საკითხების განხილვისა. ჩვენის მხრიდან ნაბიჯები იდგმება და არის წინადადება და შეთავაზება, რომ გადავიდეთ კონსტრუქციულ ტონალობაში და თუნდაც ყველაზე მწვავე საკითხი ერთი მაგიდის ირგვლივ ვეცადოთ, რომ გავარკვიოთ და მოვაგვაროთ. მაგრამ, თუ მეორე მხრიდან გაგრძელდა მხოლოდ ლანძღვა-გინება, ჩვენ იძულებული გავხდებით მაშინ, ვისაუბროთ ისევ კონსტრუქციული ტონალობით და გავაგრძელოთ ჩვენი მუშაობა პარლამენტში. იმიტომ, რომ სხვა ალტერნატივა არ არის. თუმცა, მე კიდევ ვამბობ... მე არ მინდა, ჩემი დღევანდელი სიტყვები გაგებული იქნეს, როგორც ხელის კვრა ოპოზიციისათვის. არავითარ შემთხვევაში! პირიქით, მე, შეიძლება, იმაზე მეტჯერ ვაკეთებ განცხადებას მათი დაბრუნების მოწოდებასთან დაკავშირებით, ვიდრე საჭიროა, იმიტომ, რომ ზოგიერთ ჩემ ოპოზიციონერ კოლეგას რატომღაც კეთილი ჟესტი და კეთილი ნება ყოველთვის სისუსტე ჰგონია, და ეს სასიამოვნო არ არის.
რადიო "თავისუფლება": ქალბატონო ნინო, მე თუ სწორად გავიგე, თქვენ ვერ ხედავთ სერიოზულ საფრთხეს, რომ სახელისუფლებო კრიზისი დაიწყოს საქართველოში...
ნინო ბურჯანაძე: იცით, მხოლოდ ოპოზიციის ბოიკოტი, ნამდვილად, ხელისუფლების კრიზისს ვერ გამოიწვევს. მე იმედი მაქვს, რომ ჩვენ არ დავუშვებთ ისეთ შეცდომებს, რომ სახელისუფლებო კრიზისი დადგეს ქვეყანაში. და ნამდვილად არა ვართ განწყობილი ასეთი შეცდომების დასაშვებად. რაც შეეხება თავისთავად პარლამენტს, რა თქმა უნდა, ეს არ არის კარგი, ამაზე ორი აზრი არ არსებობს, რომ ოპოზიცია არ შემოვიდეს და არ მიიღოს მონაწილეობა პლენარულ სხდომათა მუშაობაში. მაგრამ თუ არ შემოვლენ, ეს არ იქნება პარლამენტის პარალიზების საფუძველი. პარლამენტი გააგრძელებს მუშაობას და მიიღებს, ნებისმიერ შემთხვევაში, იმ გადაწყვეტილებებს და იმ კანონებს, რაც საჭიროა ქვეყნისათვის.
რადიო "თავისუფლება": ქალბატონო ნინო, ძალიან გართულდა ვითარება, განსაკუთრებით ე.წ. "ღვინის კრიზისის" შემდეგ, რუსეთთან. როგორ გესახებათ რუსეთთან ურთიერთობის მოწესრიგება? არის რაიმე პერსპექტივა გამოსწორებისა?
[ნინო ბურჯანაძე]: სამწუხაროდ, მიუხედავად იმისა, რომ, ვთქვათ, ბაზებთან დაკავშირებით ჩვენ უდავოდ გვაქვს პოზიტიური პრეცედენტი - რუსეთთან კონსტრუქციული თანამშრომლობის შედეგად მივაღწიეთ ჩვენ ამ ძალიან მნიშვნელოვან ხელშეკრულებას - მიუხედავად ამ პოზიტიური პრეცედენტისა, სხვა ყველა მიმართულებით, სამწუხაროდ, საკმაოდ უარყოფითი ტენდენცია გვაქვს. ღვინის გადაწყვეტილება ერთმნიშვნელოვნად რომ პოლიტიკური გადაწყვეტილებაა, ამაზე ლაპარაკობს არა თავად გადაწყვეტილება, არამედ ამაზე ლაპარაკობს ის შემდგომი ნაბიჯები, რაც მას მოჰყვა. ანუ, უარის თქმა პრემიერ-მინისტრის ვიზიტზე მოსკოვში; უარის თქმა რუსი კოლეგის, სოფლის მეურნეობის მინისტრის მხრიდან ბატონ სვიმონიშვილთან შეხვედრაზე; უარის თქმა ელემენტარულად ამ საკითხის განხილვაზე. ეს რომ იყოს, მართლაც, მხოლოდ ფალსიფიკაციის და ეკონომიკური საკითხი, ასეთ შემთხვევაში ბუნებრივი იქნებოდა, რომ რუს კოლეგებს ჩვენთან დაეწყოთ აქტიური კონსულტაციები, დაესაბუთებინათ, რომ არის რაღაც ნაწილი ქართული ღვინის, რომელიც ფალსიფიცირებულია - და უდავოდ იქნება რაღაც ნაწილი, რომელიც ფალსიფიცირებულია. მაგრამ, თუ ჩვენ გვინდა ბრძოლა - და ეს სწორია - ფალსიფიცირების წინააღმდეგ, საქართველო მზად არის, რუსეთთან აქტიურად ითანამშრომლოს. მაგრამ თუ ეს პოლიტიკური გადაწყვეტილებაა, ასეთ შემთხვევაში, რა თქმა უნდა, ჩვენ ვეცდებით, რომ გამოსავალი ვიპოვოთ, და ეს ნამდვილად არ წაადგება რუსულ-ქართულ ურთიერთობებს. ეს არის ერთმნიშვნელოვანი.
რადიო "თავისუფლება": არ ვიცი, ეს გამოსავალი იყო, თუ გამოსავლის ძიება, მაგრამ პრეზიდენტის გადაწყვეტილებამ ჩინეთში - საგარეო ღვინის ბაზრების მოძიება დაევალებინა თავდაცვის მინისტრისათვის - ბევრი თავსატეხი გააჩინა. თქვენ როგორ უყურებთ ამ გადაწყვეტილებას?
ნინო ბურჯანაძე: ეს არ არის ჩვეულებრივი გადაწყვეტილება, რა თქმა უნდა, და დალაგებულ და ნორმალურ ქვეყნებში, ბუნებრივია, რომ არავის მოუვა თავში აზრად, თავდაცვის მინისტრს დაავალოს ღვინის საკითხის მოგვარება. მაგრამ ჩვენ "ფორსმაჟორულ" ვითარებაში ვართ, მოდით ვთქვათ, და ამიტომ, ვისაც რა შეუძლია კონკრეტულ ეტაპზე, ის უნდა გააკეთოს. არ ვიცი, რა კონკრეტული რესურსი აქვს ბატონ ირაკლის - მე ძალიან პოზიტიურად ვარ თავად ირაკლი ოქრუაშვილის მიმართ განწყობილი, და ვიცი, რომ ძალიან ბევრი რამ, რისი გაკეთებაც დაიწყო, მართლაც ძალიან კარგად გააკეთა. კონკრეტულად ღვინოსთან დაკავშირებით არ ვიცი, რა რესურსი აქვს, მაგრამ ალბათ პრეზიდენტს აქვს ინფორმაცია, რომ მას რაღაც კონკრეტული რესურსები აქვს რამდენიმე ქვეყანაში, სადაც მას შეუძლია წაადგეს საქმეს. ახლა, მაინცდამაინც, გზების ძებნის დიდი დრო და საშუალება არა გვაქვს. ამიტომ, კიდევ ერთხელ ვამბობ, ეს არ არის ჩვეულებრივი და ნორმალური ქვეყნის გადაწყვეტილება, მაგრამ ჩვენ ახლა ისეთ მდგომარეობაში ვართ, დაახლოებით, ხანძარი რომ იყოს, გვერდით წყლით სავსე კასრი რომ გქონდეთ და მაინცდამაინც გამოაცხადო, რომ არა, მეხანძრე მოვიდეს და მან ჩააქროს ეს ხანძარი, მე, ვთქვათ, ექიმი ვარ და არ ჩავაქრობ ამ ხანძარსო. დაახლოებით ასეთ მდგომარეობაში ვართ. ახლა, რეალურად, ღვინის ბაზართან დაკავშირებით, მართლა ხანძარია ქვეყანაში, და ვისაც შეგვიძლია, თითო კასრი წყალი ალბათ ყველამ უნდა შევაშველოთ ამ ხანძრის ჩაქრობას. მე ასე ვუყურებ ამას - ზედმეტ დრამატიზებას არ მოვახდენდი, და არც ქვეტექსტების და ქვედინებების ძიებას ამ ეტაპზე ნამდვილად არ დავიწყებდი.
რადიო "თავისუფლება": ქალბატონო ნინო, რამდენად განდობილი ურთიერთობა და საუბრები გაქვთ ხოლმე საქართველოს პრეზიდენტთან? ამას იმიტომ გეკითხებით, რომ ხშირად ისმის ხოლმე შეკითხვა: მზადდება მთავრობის კაბინეტის გადაყენება. განიხილავს საქართველოს ხელისუფლება, რომ ვთქვათ, თუნდაც იმისათვის, რომ ორთქლი გამოვიდეს, ამისათვის საჭიროა რადიკალური სამთავრობო ცვლილებები?
ნინო ბურჯანაძე: ორი ნაწილისგან შედგება თქვენი კითხვა. მე ვთვლი, რომ ჩემი და პრეზიდენტის ურთიერთობა საკმაოდ გულწრფელია. ჩემი მხრიდან, მე შემიძლია ვთქვა, რომ მე მგონი, პრეზიდენტი აბსოლუტურად დარწმუნებულია იმაში, რომ ყოველთვის ვეუბნები იმას და იმ ინფორმაციას, რისიც მე მჯერა. რა თქმა უნდა, შეიძლება ზოგჯერ მე ვცდებოდე, და ჩემი პოზიცია არ იყოს ჭეშმარიტების ბოლო ინსტანცია, მაგრამ, როგორც მინიმუმი, მე ვამბობ იმას, რისიც იმ წუთას მჯერა - რაც, ვფიქრობ, ქვეყნისთვის, საქართველოს მოსახლეობისთვის და საქართველოს ხვალინდელი დღისთვის არის სწორი და კარგი. ასე რომ, ძალიან ბევრ საკითხზე ნამდვილად ძალიან სერიოზული მსჯელობა გვაქვს ხოლმე. მე ნამდვილად არ გამოვრიცხავ იმას, რომ იყოს საკითხები, რომელთაც პრეზიდენტი განიხილავს მხოლოდ პრემიერ-მინისტრთან, ან მხოლოდ თავდაცვის მინისტრთან. ისევე, როგორც არის საკითხები, რომლებიც მე შეიძლება პრეზიდენტამდე არ მივიტანო, იმიტომ, რომ ეს არ არის პრეზიდენტის დონეზე განსახილველი საკითხი. მაგრამ ძირითად და მნიშვნელოვან საკითხებთან დაკავშირებით, რა თქმა უნდა, ჩვენ ვცდილობთ - თუ არ არის ისეთი "ფორს-მაჟორი", რომ რაღაცა ისე სწრაფად ვითარდება, რომ ვერ ვახერხებთ წინასწარ დაგეგმვას - ყოველთვის ვცდილობთ, რომ ერთმანეთს აზრი გავუზიაროთ და, როგორც მინიმუმ, მოვისმინოთ ერთმანეთის მოსაზრება. რაც შეეხება მთავრობის დათხოვნას - ან, ახლა ძალიან ბევრი ლაპარაკი იყო იმასთან დაკავშირებით, რომ მთავრობასაც დაითხოვენ, პარლამენტსაც დაითხოვენ, ან ერთს დაითხოვენ ან მეორეს - ნამდვილად არ არის ამ ეტაპზე ამაზე საუბარი, თუმცა განსაკუთრებულ ტრაგედიას მე ვერ ვხედავ იმაში, რომ რაღაც მომენტში პრეზიდენტმა გადაწყვიტოს, რომ, ვთქვათ, მთავრობაში რადიკალური ცვლილებები განხორციელდეს. თუ საჭირო იქნება და თუ ქვეყნის ინტერესებს ეს წაადგება, ვერც იმაში ვხედავ ტრაგედიას, რომ პარლამენტი იქნეს დათხოვნილი. ქვეყანას რაც დასჭირდება კონკრეტულ ეტაპზე, უნდა გაკეთდეს ის. ანუ, ჩვენ უნდა შევეგუოთ იმას, რომ ყველა გადაწყვეტილება მოტივირებული უნდა იყოს ქვეყნის ინტერესებიდან გამომდინარე. მე დღეს ვერანაირ საფუძველს იმისათვის, რომ ან მთავრობა გადააყენო ასე სწრაფად და რადიკალურად, ან, მით უმეტეს, პარლამენტი დაითხოვო - ვინც ამაზე ლაპარაკობს, მას, უბრალოდ, კონსტიტუცია არა აქვს წაკითხული, იმიტომ რომ პარლამენტის დათხოვნა ასე მარტივი არ არის კონსტიტუციაში. ამიტომ, მე მგონია, რომ ეს მაინც პოლიტიკური სპეკულაციების თემა უფროა.
