Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

მონაცემები და ანალიზი

შაბათი, 27 ივლისი 2024

"ქართული ოცნების" ახალი პარტიული ოფისის გახსნისა და წინასაარჩევნო კამპანიის დაწყების ღონისძიება. 16 ივლისი, 2024 წელი.
"ქართული ოცნების" ახალი პარტიული ოფისის გახსნისა და წინასაარჩევნო კამპანიის დაწყების ღონისძიება. 16 ივლისი, 2024 წელი.

„ქართული ოცნების“ ხელისუფლება არ ენდობა „CRRC-საქართველოს“ მიერ ჩატარებულ კვლევას, რომლის მიხედვითაც გამოკითხულთა თითქმის 70% მთავარ მტრად რუსეთს თვლის. პრემიერ-მინისტრი ირაკლი კობახიძე არა რუსეთისგან, არამედ გლობალური ომის პარტიისგან მომავალ საფრთხეებზე ლაპარაკობს.   

„ჩვენ ვსაუბრობთ, ვინც ქმნის პრობლემას საქართველოსთვის და ეს არის გლობალური ომის პარტია“, - უთხრა 22 ივლისს ირაკლი კობახიძემ ჟურნალისტებს.

26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნები „ქართულმა ოცნებამ“ გამოაცხადა რეფერენდუმად - „მშვიდობა VS ომი“ და ომის კომპონენტს ის არა რუსეთის, არამედ გლობალური ომის პარტიის ინტერესებს უკავშირებს.

ექსპერტები მიუთითებენ, რომ CRRC-ის კვლევის შედეგები არ არის შესაბამისობაში „ოცნების“ დეკლარირებულ პოზიციასთან. როცა ისინი მმართველი პარტიის რიტორიკაში ლოგიკის დანახვას ცდილობენ, ურთიერთგამომრიცხავ განმარტებებს ხედავენ.

რუსეთი ოკუპანტია, პრობლემას დასავლეთი ქმნის

„თქვენ ეთანხმებით გამოკითხულთა უმრავლესობის პოზიციას [რომ რუსეთი მთავარი მტერია]?“ - მედიის შეკითხვას პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ 22 ივლისს უპასუხა, რომ ის ეთანხმება ქვეყანაში არსებულ მოცემულობას, რომ - „ქვეყნის ტერიტორიების 20% არის ოკუპირებული“ და ხედავს კიდევ ერთ მოცემულობას, რომ:

„2022 წლიდან დღემდე, გლობალური ომის პარტია, მათ შორის - კონკრეტული დასავლური სტრუქტურების ჩართულობით, ცდილობდა საქართველოში ომის, მეორე ფრონტის გამოწვევას“.

პრემიერ-მინისტრი არ განმარტავს, რა საფრთხეებია მოსალოდნელი ოკუპანტი ქვეყნისგან - რუსეთისგან. სამაგიეროდ, ამატებს, რომ გლობალური ომის პარტიის მიერ შექმნილ პრობლემას „საზოგადოება კარგად ხედავს, ხვდება ამ ყველაფერს და აქვს სწორი შეფასებები“. სწორედ ამიტომ მოხერხდა ქვეყანაში მშვიდობის შენარჩუნება „ძალიან სერიოზული წნეხის მიუხედავად“, - ამბობს კობახიძე.

„კავკასიის ბარომეტრი“ - 2024 წლის კვლევით, რომლის ფარგლებშიც [2024 წლის 16 აპრილიდან 13 მაისამდე], საქართველოს მასშტაბით 1500-ზე მეტი ადამიანი გამოიკითხა, რესპონდენტების 69% ქვეყნის მთავარ მტრად რუსეთს თვლის; ხოლო მთავარ მეგობრად - ამერიკის შეერთებულ შტატებს - 24%.

მთავარი მეგობრების ჩამონათვალში რუსეთი, 2%-იანი მაჩვენებლით, მე-6 ადგილზეა.

„თუკი საქართველოს 20% ოკუპირებული აქვს რუსეთს, რატომ არ გინდა, რომ მთავარ საფრთხედ რუსეთი აღიარო - რომ მთავარი საფრთხეები რუსეთს უკავშირდება და არა რაღაც გამოგონილ გლობალური ომის პარტიას?!“ - რიტორიკულ შეკითხვას სვამს ატლანტიკური საბჭოს აღმასრულებელი დირექტორი, გიორგი მუჩაიძე, რომლისთვისაც „ქართული ოცნების“ რიტორიკა სრულიად ალოგიკურია, მაგრამ იმით ხსნის, რომ ახლა ხელისუფლებისთვის „მთავარია არა ქვეყნის უსაფრთხოება, არამედ საკუთარ ძალაუფლების შენარჩუნება“.

„CRRC-საქართველოს“ კვლევის შედეგები გიორგი მუჩაიძისთვის იმის მანიშნებელია, რომ - „მმართველი პარტიის პროპაგანდას არა აქვს ის გავლენა და ეფექტიანობა ხალხში, რის მიღწევასაც ცდილობდნენ“.

„ასეთი კვლევები საერთოდ არ არის სანდო“, - თქვა 22 ივლისს, „CRRC-საქართველოს“ კვლევის შედეგების კომენტირებისას ირაკლი კობახიძემ.

მშვიდობა VS ომი და რუსული ტანკები

26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებისთვის „ქართული ოცნება“ საარჩევნო კამპანიას ომისა და მშვიდობის დაპირისპირებაზე [მშვიდობა VS ომი] აგებს და ეს არჩევანი, 16 ივლისს, პარტიის ახალი ოფისის გახსნის ღონისძიებაზეც გაახმაურეს.

პარტიის საპატიო თავმჯდომარეს, ბიძინა ივანიშვილს, თავის გამოსვლაში არც რუსეთი უხსენებია და არც ოკუპაცია, 2008 წლის აგვისტოს ომი კი კვლავ - „დაკვეთად“ მოიხსენია.

29 აპრილს, რუსთაველის გამზირზე, „აგენტების კანონის“ მომხრეთა სახელისუფლებო შეკრებაზე, ბიძინა ივანიშვილმა საქართველოსა და უკრაინასთან რუსეთის ომები არა რუსეთს, არამედ დასავლეთს დააბრალა და თქვა, რომ „მათ [გლობალური ომის პარტიამ] ჯერ საქართველო დააპირისპირეს რუსეთთან, ხოლო 2014 და 2022 წლებში კიდევ უფრო მძიმე მდგომარეობაში უკრაინა ჩააყენეს“.

„ქართული ოცნების“ მიხედვით, საქართველოში ომი გლობალური ომის პარტიას უნდა, მაგრამ იგულისხმება ომი არა დასავლეთის რომელიმე ქვეყანასთან, არამედ ისევ - რუსეთთან.

რონდელის ფონდის ევროპული კვლევების ცენტრის ხელმძღვანელი, კახა გოგოლაშვილი გვეუბნება, რომ „ქართული ოცნება“ „მრავალმხრივად ჩახლართულ მესიჯებს“ იყენებს, მაგრამ კარგად დაფიქრების შემთხვევაში, ნებისმიერი ადამიანისთვის ყველაფერი გასაგები იქნება.

„ესენი გვეუბნებიან, ომის პარტია არა რუსეთში, არამედ - აშშ-ში და ევროპაშიაო, მაგრამ ხალხს აშინებენ ომით რუსეთთან. უკვე ამაშია ლოგიკური წინააღმდეგობა - თუ მაშინებ ამერიკით და ევროპით, რომ საფრთხე იქიდან მოდის, მაშინ ის უნდა მითხრა, რომ - ამერიკელები ან ევროპელები უნდა დაგვესხან თავს... თუ იქ არის ომის პარტია, რუსეთით რატომ მაშინებ?! რას ნიშნავს, რა სისულელეა?!“, - კახა გოგოლაშვილი ამბობს, რომ „ქართული ოცნების“ რიტორიკა შიშების გაღვივებაზეა გათვლილი.

თბილისში რუსული ტანკების დგომა - ეს წინადადება „ქართული ოცნების“ რიტორიკიდან არის.

  • 2023 წლის 2 მარტს, ირაკლი კობახიძემ, მმართველი პარტიის თავმჯდომარის რანგში, ტელეკომპანია „იმედის“ ეთერში განაცხადა, რომ 19 აპრილის შეთანხმების [„შარლ მიშელის“ შეთანხმება“] შესრულების შემთხვევაში, თბილისში იდგებოდა რუსული ტანკები“ და, რომ ამ შეთანხმებაში ესკალაციის სცენარი იყო ჩადებული. 19 აპრილის შეთანხმება 2021 წელს გაფორმდა. მაშინ ჯერ კიდევ არ იყო დაწყებული რუსეთის ომი უკრაინაში.
  • ჩვენ რომ თავის დროზე, 2-3 წლის წინ მართლა ორ ფეხზე მყარად არ დავმდგარიყავით, დღეს თბილისში რუსული ტანკები იქნებოდნენ“, - უთხრა უმრავლესობის ლიდერმა, მამუკა მდინარაძემ ჟურნალისტებს, 2024 წლის აპრილში და ისიც აღნიშნა, რომ რუსეთი საქართველოში ნებისმიერი არეულობით ისარგებლებს.

ამ დრომდე, დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში, არცერთი ხელისუფლება არ უარყოფდა, რომ რუსეთი საქართველოს მთავარი მოწინააღმდეგეა და თავად რუსეთმაც ეს არაერთხელ დაადასტურა, ომების გაჩაღებით. უკრაინაში რუსეთის შეჭრამ მსოფლიო დაარწმუნა, რომ რუსეთს ომისთვის საფუძველიც არ სჭირდება.

ბოლო პერიოდში „ქართული ოცნება“ ხაზგასმით განმარტავს, რომ გლობალურ ომის პარტიაში არ გულისხმობს აშშ-სა და ევროკავშირს; მაგრამ გულისხმობს ძალას, რომელსაც აქვს დიდი გავლენა აშშ-ისა და ევროკავშირის ოფიციალურ სტრუქტურებზე.

„ოცნება“ აშშ-სა და ევროპის ქვეყნებთან მკვეთრად გაუარესებულ ურთიერთობებსაც გლობალური ომის პარტიას მიაწერს და პარალელურად, აცხადებს, რომ - უკრაინაში ომის დასრულების შემდეგ, ყველაფერი თავის ძველებურ კალაპოტს დაუბრუნდება.

ტრამპი თუ გაიმარჯვებს არჩევნებში, უკრაინაში ომი უფრო მალე დასრულდება. შესაბამისად, უფრო მალე დამშვიდდება ჩვენი რეგიონი, რაც შეცვლის დამოკიდებულებას კონკრეტულად საქართველოს მიმართაც“, - თქვა ირაკლი კობახიძემ 22 ივლისს, ჟურნალისტებთან საუბრისას.

„ნაციონალური მოძრაობის“ თავმჯდომარე, თინა ბოკუჩავა აშშ-ში რესპუბლიკური პარტიის კონგრესს ესწრებოდა, როცა დონალდ ტრამპი „რესპუბლიკური პარტიის“ პრეზიდენტობის კანდიდატად დაასახელეს.

„ივანიშვილის პროპაგანდა, თითქოს, დონალდ ტრამპის პრეზიდენტად არჩევის შემთხვევაში, ის შეძლებს ამერიკის შეერთებულ შტატებთან ურთიერთობის აღდგენას, მტკნარი სიცრუე და საქართველოს მოქალაქეების შეცდომაში შეყვანის მორიგი მცდელობაა“, - განაცხადა ბოკუჩავამ 22 ივლისს გამართულ ბრიფინგზე.

ოპოზიციონერი პოლიტიკოსის თქმით, ივანიშვილის ხელისუფლების მიმართ ამერიკის შეერთებული შტატების პოლიტიკას აქვს ორპარტიული მხარდაჭერა დემოკრატებისგან, ისევე როგორც რესპუბლიკელებისგან“ და „შესაბამისად, ურთიერთობის აღდგენა შესაძლებელია არა ამერიკის შეერთებულ შტატებში ხელისუფლების ცვლილების, არამედ საქართველოში ხელისუფლების ცვლილების და ივანიშვილის ხელისუფლების ჩანაცვლების შედეგად“.

კიდევ რა აჩვენა "CRRC-საქართველოს" კვლევამ

ევროკავშირში გაწევრიანებას სრულად უჭერს მხარს გამოკითხულთა - 48%; უფრო უჭერს მხარს, ვიდრე არა - 22%; ხოლო ნაწილობრივ უჭერს მხარს კიდევ - 14%.

ევროკავშირს სრულად ენდობა გამოკითხულთა - 21%, ხოლო უფრო ენდობა, ვიდრე არ ენდობა - 36%; ნდობის კუთხით ინდიფერენტულია [„არც ვენდობი და არც არ ვენდობი“] - 18%. საერთოდ არ ენდობა - 10%, ხოლო უფრო არ ენდობა, ვიდრე ენდობა - 8%.

ნატოში გაწევრიანებას სრულად ან „უფრო“ უჭერს მხარს - 57%; ხოლო ნაწილობრივ - 18%. მხარს არ უჭერს - 8%, ხოლო უფრო არ უჭერს, ვიდრე უჭერს - 8%.

ნდობის საერთო მაჩვენებელი, უნდობლობაზე მაღალია ნატოსთან მიმართებითაც.

ძალიან დაბალია ნდობა რუსეთის მიერ მართული სტრუქტურების - კოლექტიური უსაფრთხოების ხელშეკრულების ორგანიზაციისა [ОДКБ] და ევრაზიის ეკონომიკური კავშირის (EAEU) მიმართ.

ქვეყანაში არსებულ ყველაზე მნიშვნელოვან პრობლემებს შორის - გამოკითხულთა 5% ასახელებს „ქვეყანაში მშვიდობის უზრუნველყოფის სირთულეს“ [ჩამონათვალში მე-7]; ხოლო „მოუგვარებელ ტერიტორიულ კონფლიქტებს“ - 4% [ჩამონათვალში მე-8]. პრობლემების პირველ ხუთეულში კი შედის:

  • უმუშევრობა - 26%
  • სიღარიბე - 13%
  • პოლიტიკური არასტაბილურობა საქართველოში - 10%
  • ფასების ზრდა/ინფლაცია - 7%
  • ჯანდაცვა არ არის ხელმისაწვდომი - 6%

გამოკითხულთა 92%-ს მონაწილეობა არ აქვს მიღებული [ბოლო 12 თვის განმავლობაში] დემონსტრაციასა ან საპროტესტო აქციაში. შეკითხვას დადებითად უპასუხა მხოლოდ 6%-მა.

ამასთან, გამოკითხულთა 59% სრულად ეთანხმება მოსაზრებას, რომ ხალხი უნდა მონაწილეობდეს საპროტესტო აქციებში; ხოლო 22% თვლის, რომ - ხალხმა არ უნდა მიიღოს მონაწილეობა.

მომავალ კვირას რომ ტარდებოდეს საპარლამენტო არჩევნები, მიიღებდით თუ არა მონაწილეობას?

ამ შეკითხვას დადებითად პასუხობს - 65%, ხოლო 18%-ის პასუხია - „ალბათ“. 5% არ აპირებს არჩევნებში მონაწილეობას.

საფონდო ბირჟაზე უმსხვილესი ბანკების აქციების ფასის ვარდნის პირობებში, რთული სათქმელია, წელსაც ყველაზე მეტ ინვესტიციას მოიზიდავს თუ არა საფინანსო სექტორი.
საფონდო ბირჟაზე უმსხვილესი ბანკების აქციების ფასის ვარდნის პირობებში, რთული სათქმელია, წელსაც ყველაზე მეტ ინვესტიციას მოიზიდავს თუ არა საფინანსო სექტორი.

წელს საქართველოში პირდაპირი უცხოური ინვესტიციები [FDI] 64%-ით შემცირდა. ეს ნიშნავს, რომ 2023 წლის პირველ კვარტალთან შედარებით ქვეყანაში 365 მილიონი დოლარით ნაკლები, სულ 201 მილიონის ინვესტიცია ჩაიდო.

პირველი კვარტალი იანვრიდან მარტის პერიოდს მოიცავს, ანუ იმ დროს, როცა მმართველ პარტიას ჯერ არ ეთქვა, რომ “აგენტების კანონის” „დაბრუნებას“ აპირებდა. კანონის მეორედ მიღება, შემდეგ პრეზიდენტის ვეტოს დაძლევა და პოლიტიკური ვნებათაღელვა დედაქალაქის ქუჩებში, რა გავლენას იქონიებს ინვესტიციებზე, ამას უკვე მეორე კვარტლის მონაცემებში გამოაჩენს. თუმცა, “აგენტების კანონის” მიღების შემდეგ ლონდონის საფონდო ბირჟაზე განთავსებული სამივე ქართული კომპანიის აქციები დაეცა.

საინვესტიციო გარემოსთვის მიყენებულ ზიანზე საუბრობდა ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკი [EBRD], რომლის პრეზიდენტმაც თქვა, რომ კანონი ინვესტორების ნდობას დაარტყამდა. EBRD ქვეყნის ერთ-ერთი უმსხვილესი საფინანსო პარტნიორია, რომელსაც საქართველოში 5 მილიარდ ევროზე მეტი ინვესტიცია აქვს ჩადებული.

“აგენტების კანონის” მიღებიდან მალევე აშშ-მა სავიზო სანქციები დაუწესა საქართველოს ხელისუფლების წარმომადგენლებს, მანამდე სახელმწიფო მდივანმა განაცხადა, რომ საქართველოსთან ურთიერთობები გადაიხედებოდა.

“წარმოიდგინეთ ამერიკელი ინვესტორი, რომელიც საკუთარ ხელისუფლებას უსმენს, ხოლო ისინი ამბობენ, რომ საქართველოსთან პარტნიორობას გადავხედავთ, დავაწესებთ სანქციებს, ამ პირობებში ის ინვესტიციების ჩასადებად საქართველოში არ გამოიქცევა. რაც შეეხება ევროპელ ინვესტორებს, აქ საქართველოს მთავარი მიმზიდველობა იყო ის, რომ გვაქვს ეკონომიკური ურთიერთობები [ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი ვაჭრობის შეთანხმება] ევროკავშირთან, მივდივართ ევროპაში და მოდით, ჩამოდით და წვდომა გექნებათ ამხელა ბაზარზე. საქართველოდან ეს იყო მთავარი შეთავაზება. ახლა ეს მოცემულობა ზიანდება, რადგან ევროკავშირის წარმომადგენლები გვეუბნებიან, რომ მათ ვშორდებით”, - ამბობს თსუ-ს საერთაშორისო ეკონომიკური სკოლის [ISET] კვლევითი ინსტიტუტის ეკონომისტი გიორგი პაპავა და ამატებს, რომ დასავლეთიდან ინვესტიციების შემცირება შესაძლოა მეორე კვარტალშივე [აპრილი-მაისი-ივნისი] დაიწყოს.

ამავდროულად, არსებობს სანქციების გაფართოების რისკიც, ამას ითვალისწინებს წარმომადგენელთა პალატასა და სენატში ინიციირებული კანონპროექტები MEGOBARI და „ქართველი ხალხის აქტი”.

“განვითარებული ქვეყნებიდან შემოსულ ინვესტიციებს მოჰყვება ცოდნა, ეს შეიძლება იყოს ტექნოლოგიების კუთხით, ასევე ჩნდება დასაქმების შესაძლებლობა, მათ შორის, შეიძლება უფრო მაღალანაზღაურებადი სამუშაო ადგილებიც შეიქმნას. მაგალითად, ევროკავშირზე როცა ვსაუბრობთ, ქართულ ბიზნესს უჭირს იქ გასვლა სხვადასხვა რეგულაციის გამო, ასევე კავშირებია დასამყარებელი. ინვესტორი როცა მოდის, ნიშნავს, რომ უკვე კავშირებში გეხმარება და შესაძლებლობა გაქვს, შენს მიერ წარმოებული პროდუქცია სხვადასხვა ბაზარზე გაიტანო”, - ამბობს ეკონომისტი გიორგი პაპავა.

გიორგი პაპავა
გიორგი პაპავა

პირდაპირი უცხოური ინვესტიციები სამი კომპონენტისგან შედგება:

  • სააქციო ან საწესდებო კაპიტალი;
  • რეინვესტიცია;
  • სავალო ვალდებულებები

საქსტატი პირდაპირ უცხოურ ინვესტიციებს ითვლის იმ საწარმოებში, რომელთა წილის 10%-ზე მეტს უცხო ქვეყნის მოქალაქე ფლობს.

ბევრი უცხოური ინვესტიცია შემოდის საქართველოში?

შარშან ქვეყანაში თითქმის 1.6 მილიარდი დოლარის ინვესტიცია შემოვიდა. იმის დასადგენად, ბევრია თუ ცოტა, ეკონომიკის მოცულობასთან მიმართებით უნდა დაითვალოს. შარშან ინვესტიციების წილი ეკონომიკაში 5%-მდე შემცირდა, მაშინ როცა, მაგალითად, 2022 წელს ეს მაჩვენებელი 8% იყო.

გასულ წლებში ყველაზე მეტ პირდაპირ უცხოურ ინვესტიციას საფინანსო სექტორი იზიდავდა, შარშან აქ ნახევარ მილიარდ დოლარზე მეტი მოცულობის ინვესტიცია შემოვიდა. საფონდო ბირჟაზე უმსხვილესი ბანკების აქციების ფასის ვარდნის პირობებში, რთული სათქმელია, წელსაც ყველაზე მეტ ინვესტიციას მოიზიდავს თუ არა ეს სექტორი.

“წინასწარი პროგნოზი რთულია, მაგრამ მგონია, რომ ["აგენტების კანონის" მიღების] გავლენას მაინც დავინახავთ. გარკვეული პერიოდი პოზიტიური დინამიკა გვქონდა, თუმცა, არა მგონია, ინვესტიციების კუთხით 2024 წელი ასე დავასრულოთ. პოლიტიკურად სრული გაურკვევლობაა, საგარეო ვექტორის მკაფიოობა დაკარგულია, მნიშვნელოვან პარტნიორებთან ურთიერთობა გაფუჭებულია, თან არჩევნებია და პოლიტიკური არასტაბილურობაა. ეს ყველაფერი, გამორიცხულია, არ აისახოს პირდაპირ უცხოურ ინვესტიციებზე”, - აცხადებს ISET-ის კვლევითი ცენტრის ეკონომისტი გიორგი პაპავა.

გაუარესებული საკრედიტო რეიტინგი?

ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის (IDFI) კვლევითი მიმართულების ხელმძღვანელი გოგა თუშურაშვილი ფიქრობს, რომ “აგენტების კანონის” მეორედ ინიციირებით საინვესტიციო გარემო უკვე გაუარესდა.

“ინვესტორები მეტი სიფრთხილით მოეკიდებიან ან საერთოდ თავს შეიკავებენ ქვეყანაში ინვესტიციებისგან. მათ შორის, მოსალოდნელია საქართველოს საკრედიტო რეიტინგის გაუარესება, რომელიც [პირველად] პანდემიის დროს გაუარესდა, მაგრამ შემდგომში ეს პროცესი გადაილახა და პოზიტიურ ნიშნულზე შენარჩუნდა. მსგავს რეიტინგებზე მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს პოლიტიკური გარემო და მოლოდინები. შესაბამისად, არსებობს იმის რისკი, რომ ამ კუთხითაც გვქონდეს ძალიან ცუდი შედეგი. ეს, თავის მხრივ, გავლენას იქონიებს საკრედიტო რისკების ზრდაზე და ქვეყანაზე გაცემულ სესხებზე საპროცენტო განაკვეთები გაიზრდება, რაც საბოლოოდ ქვეყნის შიგნით ფულს გააძვირებს. შედეგად, თითოეულ ადამიანს გაეზრდება საპროცენტო განაკვეთი”, - ამბობს თუშურაშვილი.

გოგა თუშურაშვილი
გოგა თუშურაშვილი

სუვერენული საკრედიტო რეიტინგი არის ქვეყნის შეფასება, თუ რამდენად რისკიანია ამა თუ იმ ქვეყანაში ინვესტირება, ან რამდენად რისკიანია ამ ქვეყნის მთავრობასა თუ კერძო სექტორზე ფულის სესხება. რაც უფრო მაღალია საკრედიტო რეიტინგი, ეს ინვესტორებს ეუბნება, რომ ეს სახელმწიფო მარტივად დააბრუნებს ვალს, დაბალი საკრედიტო რეიტინგის პირობებში კი - ვალის დაბრუნების საფრთხე იზრდება.

ამ რისკს ინვესტორები, როგორც წესი, საპროცენტო განაკვეთში ასახავენ და დაბალი საპროცენტო რეიტინგის მქონე ქვეყნების ფასიან ქაღალდებს უფრო მაღალ პროცენტად ყიდულობენ. თავად საკრედიტო რეიტინგი რისკების შეფასებით დგინდება. რისკების შეფასება კი ეკონომიკურთან ერთად პოლიტიკურ ფაქტორებსაც მოიცავს.

“ქვეყანაში დასავლური ინვესტიციების შემცირება ცალსახად გამოიწვევს იმას, რომ არასასტაბილურ გარემოზე ვიქნებით დამოკიდებული. იქნება ეს ჩინეთი თუ რუსეთი, ქვეყნისთვის სტაბილურობის გარანტი ვერ იქნებიან. ამიტომ მერყეობის რისკები ყოველთვის იქნება, რაც არ უნდა დიდი ინვესტიცია წამოვიდეს ამ ორი ქვეყნიდან. მოლოდინი იმისა, რომ რაიმე სახით დაბალანსდეს ის ზიანი, რაც შეიძლება გამოიწვიოს ქვეყნიდან დასავლური ფონდების გადინებამ, ნაკლებად მოსალოდნელია. თუ ვნახავთ ჩინეთის პოლიტიკას ამ კუთხით, “სესხის ხაფანგის” დიპლომატიასაც კი ეძახიან ხოლმე ჩინეთიდან წამოსულ დაფინანსებებს.

იმიტომ, რომ ის გაცემულ დაფინანსებას იყენებს ერთგვარ ბერკეტად იმისთვის, რომ ქვეყანაში საკუთარი ინტერესები გაატაროს. დღეის მდგომარეობით ქვეყანა სრულად აწყობილია დასავლეთიდან წამოსულ დაფინანსებაზე და ასე უცებ ვერ მოხდება ამის გადაყვანა არასტაბილურ გარემოზე, თან ისე, რომ ქვეყნის ეკონომიკამ ეს პროცესი რყევების გარეშე გაიაროს”, - ამბობს IDFI-ის წარმომადგენელი.

ჩამოტვირთე მეტი

XS
SM
MD
LG