Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

სვეტლანა ალექსიევიჩი: დღეს ლაპარაკი შეიძლება იყოს მხოლოდ მოლაპარაკებების შესახებ


ლიტერატურის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატი სვეტლანა ალექსიევიჩი ბელარუსის საგამოძიებო კომიტეტში დაკითხეს. ის მოწმედ იყო გამოძახებული ხელისუფლების ხელში ჩაგდების ბრალდებით აღძრული სისხლის სამართლის საქმეზე. საქმე აღიძრა მას შემდეგ, რაც ქვეყანაში შეიქმნა ოპოზიციის საკოორდინაციო საბჭო.

დაკითხვაზე მისვლამდე ალექსიევიჩმა ინტერვიუ მისცა რადიო თავისუფლების ბელარუსულ რედაქციას.

მოკლედ

  • საბჭო შეიქმნა ჩვენს ქვეყანაში არსებული პოლიტიკური კრიზისის გადასალახად და ხალხის გასაერთიანებლად.
  • დიდი პრობლემაა - რამდენად სწრაფად ეშვება ადამიანი გამოქვაბულის დონეზე, როგორ ქრება მინიმალური კულტურის ფენა.
  • მითხრეს, რომ უნდა წავიდე. არა, მე ჩემს ხალხთან ერთად უნდა ვიყო. მე ის მიყვარს.
  • ჩვენ უნდა ერთმანეთს დაველაპარაკოთ და საერთო გაგებას მივაღწიოთ.
  • უკანასკნელ მიტინგებზე მომწონდა, რომ ხალხს წითელ-მწვანე დროებიც ეჭირა და თეთრ-წითელ-თეთრიც.
  • მინდა, მსოფლიომ გამონახოს ლუკაშენკასთან დიალოგში შესვლის საშუალება. შეიძლება პუტინის მონაწილეობითაც კი. მე ვფიქრობ, ეს ერთადერთი ადამიანია, რომელსაც ის უჯერებს.

რადიო თავისუფლება: მალე თქვენ დაგკითხავენ საგამოძიებო კომიტეტში. დაკითხვის შემდეგ შეზღუდული იქნებით იმაში, რის ლაპარაკიც შეგეძლებათ. რის თქმას აპირებთ დაკითხვაზე?

სვეტლანა ალექსიევიჩი: რასაც ამბობდა საბჭოს ყველა წევრი - რომ ის შექმნილია პოლიტიკური კრიზისის გადასალახად და ხალხის გასაერთიანებლად. რათა ჩვენ, როგორც საზოგადოება, არ გავიხლიჩოთ და არ აღმოვჩნდეთ სამოქალაქო ომის ზღვარზე. ჩვენ მხოლოდ ეს გვსურდა. ყველაფერი კანონის ფარგლებში იყო. ეს ეხება როგორც საბჭოს წევრებს, ისე იმ ასიათასობით ადამიანს, რომელიც ქუჩებში გავიდა. ყველას სურდა თავისუფალი, სამართლიანი არჩევნები, რათა თავი ეგრძნოთ თავისუფალ ადამიანებად, ღირსეულ ადამიანებად და გადაეწყვიტათ საკუთარი ბედი. და ჩვენ ამ პროცესის ავანგარდში დავდექით.

რადიო თავისუფლება: ჩვენი უკანასკნელი საუბრის შემდეგ ცნობილი გახდა, რა ხდებოდა დაკავებების დროს, „ავტოზაკებში“ და პოლიციის განყოფილებებისა და საგამოძიებო იზოლატორების კედლებს მიღმა. თქვენ მაშინ ეჭვი გამოთქვით, რომ ეს არ გაუკეთებიათ ბელარუსებს, ადგილობრივებს. აღმოჩნდა, რომ ბელარუსები იყვნენ. თქვენ გესმით, რა ხდებოდა მათ სულში? ჩვენ ვიცით, რა გააკეთეს ნაცისტებმა და კომუნისტებმა, მაგრამ მათ ჰქონდათ იდეა, იდეოლოგია, რომელიც ამას ამართლებდა. აქ რა ხდება?

სვეტლანა ალექსიევიჩი: ეს არის ერთ-ერთი შეკითხვა, რომელსაც ყოველთვის ვუსვამ ყველას, ვისაც ახლა ვესაუბრები, რათა გავიგო, რა არის ეს ბარბაროსობა, საიდან მომდინარეობს, საიდანაა ეს გამოქვაბულის ზიზღი, როგორ ექცევიან ხალხს, რა ხალხი დაჰყვა ამ კოლექტიურ დამუშავებას და ასეთი ზიზღი გაუჩნდა საკუთარი ხალხისადმი? „ომონიდან“ ბევრი არ იყო, ვინსაც არ უთქვამს უარი, ბევრი არ იყო, ვისაც არ დაუშვია ფარები, ვინც არ დაესხა თავს საკუთარ ხალხს.

ეს დიდი პრობლემაა - რამდენად სწრაფად ეშვება ადამიანი გამოქვაბულის დონეზე, როგორ ქრება მინიმალური კულტურის ფენა.

მაგრამ, მეორე მხრივ, ჩემს თვალწინ ხდება ნაციის ფორმირება. ყოველთვის ამბობდნენ, რომ ბელარუსები არშემდგარი ერია. მაგრამ ხალხი ქუჩაში გავიდა და მსოფლიო განაცვიფრა. მან აჩვენა თავისი სიამაყე, თავისუფლებისკენ სწრაფვა.

რადიო თავისუფლება: წინა ინტერვიუში მე გკითხეთ, რის თქმა გსურთ ალიაქსანდრ ლუკაშენკასთვის. ახლა სხვა რამეს გკითხავთ - რის თქმას ისურვებდით ლუკაშენკას მხარდამჭერი მიტინგების მონაწილეთათვის? ყველა ძალით არ მიიყვანეს, ყველა არ იყო „ომონის“ თანამშრომელი, რომლებმაც თავი გამოიჩინეს 9-11 აგვისტოს. არიან ადამიანები, რომლებსაც სჯერათ ამის, ამის ერთგული არიან. რის თქმას ისურვებდით მათთვის?

სვეტლანა ალექსიევიჩი: რომ ჩვენ ყველანი ერთი ერი ვართ, და რომ ერთმანეთს უნდა დაველაპარაკოთ და საერთო გაგებამდე უნდა მივიდეთ, და რომ თავისუფლების გარდა სხვა გზა არ გვაქვს. უნდა შევწყვიტოთ წარსულის მძევლებად ყოფნა. უკანასკნელი პერიოდის მიტინგებზე მომწონდა, რომ ხალხს წითელ-მწვანე დროშებიც ეჭირა და თეთრ-წითელ-თეთრიც. და ბევრი ამით ცდილობდა ეჩვენებინა, რომ ერთად უნდა ვიყოთ.

საინტერესო დეტალია. არიან საბიუჯეტო ორგანიზაციების თანამშრომლები (შეიძლება ისინი თავისით მივიდნენ, შეიძლება ძალით მიიყვანეს). ყვირიან „ბატიუშკა!“, მათი 8-10 წლის შვილები კი გვერდზე ჩაივლიან და ყვირიან: „წადი!“. ეს კონტრასტი დიდ შთაბეჭდილებას ახდენს.

რადიო თავისუფლება: ახლა რა შედეგი იქნება? თქვენს მოწოდებას „წადი!“ ახლა ბელარუსის ქალაქების ქუჩებში ასიათასობით ადამიანი უჭერს მხარს. ის კი არ მიდის, პოზიორობს ავტომატით ხელში. შედეგი რა იქნება? რის იმედი გაქვთ?

სვეტლანა ალექსიევიჩი: მე იმედი მაქვს, რომ თუკი მას არა აქვს მოლაპარაკებების წარმოების უნარი, მაშინ იქნებ მსოფლიომ აიძულოს ის, ჩაერთოს მოლაპარაკებებში, რათა გაიგოს, რამდენად სერიოზულია ვითარება ქვეყანაში და რომ ეს უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე მისი ეგოიზმი, მისი ოჯახი. მისთვის ხომ ასევე მნიშვნელოვანია, როგორ შემორჩება ის ისტორიას.

ვისურვებდი, რომ მსოფლიომ გამონახოს ფორმა, რათა მასთან დიალოგში შევიდეს. იქნებ პუტინის მონაწილეობითაც კი. ვფიქრობ, ეს ერთადერთი ადამიანია, რომელსაც ის უჯერებს. დღეს მხოლოდ მოლაპარაკებებზე შეგვიძლია ლაპარაკი. სხვაგვარად უფსკრულში გადავიჩეხებით.

დაწერეთ კომენტარი

XS
SM
MD
LG