პოლონეთი შეძრწუნებულია გდანსკის მერის, პაველ ადამოვიჩის, სიკვდილით. ის 14 იანვარს შეიწირა ჭრილობებმა, რომლებიც წინა საღამოს მიაყენეს ღია ცის ქვეშ გამართული საქველმოქმედო კონცერტის მსვლელობაში.
ემოციური გამოხმაურების მიღმა ძნელია თავი აარიდო მომხდარის დანახვას მიმდინარე პოლიტიკური და იდეოლოგიური ბრძოლის კონტექსტში. ქვეყანა, უკვე რამდენიმე წელია, მოცულია ამ ბრძოლით.
ჯერ არ გავრცელებულა სრული ინფორმაცია იმის შესახებ, თუ რა გახდა პოპულარულ მერზე საბედისწერო თავდასხმის მიზეზი. 53 წლის ადამოვიჩი ორი ათწლეული ედგა სათავეში გდანსკს, მოძრაობა „სოლიდარობის“ მშობლიურ ქალაქს.
მედია როგორც იუწყება, თავდამსხმელი, რომელსაც „სტეფან ვ.“-დ მოიხსენიებენ, ახალი გამოსული იყო ციხიდან, ბანკზე რამდენიმე თავდასხმისათვის სასჯელის მოხდის შემდეგ. ცნობების თანახმად, ის ადამოვიჩთან დაახლოებულ პარტიას, „სამოქალაქო პლატფორმას“, ადანაშაულებს ციხეში ყოფნისას მასთან, თითქოსდა, სასტიკ მოპყრობაში.
მაშინ როცა გარკვეული დრო დასჭირდება იმის დადგენას, თავდასხმა პოლიტიკური მოტივს უკავშირდებოდა, თუ, უბრალოდ, შეშლილის ნამოქმედარია, პოლონეთში ბევრს მოხვდა თვალში მისი სიმბოლურობა და ახლა შიშობენ, რომ მომხდარი ხელს შეუწყობს საზოგადოებაში პოლარიზაციის კიდევ უფრო გაძლიერებას.
ადამოვიჩიც და ორგანიზაციაც (სადღესასწაულო-საქმელმოქმედო დიდი ორკესტრი WOSP), რომლის კონცერტსაც ის ესწრებოდა, დიდი ხანია გულზე არ ეხატება პოლონეთის მმართველ პარტიას, „სამართალი და სამართლიანობას“.
მარტივად რომ ითქვას, ისინი იდეოლოგიური ოპონენტები არიან.
2015 წელს ხელისუფლების სათავეში მოსვლიდანვე, „სამართალი და სამართლიანობა“ დამცველად მოევლინა, როგორც თვითონ მიიჩნევს, ტრადიციულ კონსერვატიულ ღირებულებებს - ბრიუსელის მიმართ სკეპტიკური დამოკიდებულების, ისევე როგორც ტრადიციულ ოჯახზე, პატრიოტიზმსა და კათოლიკური ეკლესიის ცენტრალურ როლზე აქცენტის ჩათვლით.
ადამოვიჩი ხშირად ხდებოდა პოლონეთის სახელმწიფო ტელევიზიის თავდასხმების სამიზნე იმის გამო, რომ მხარს უჭერდა გეების უფლებათა დამცველების მსვლელობებს და გაზვიადებულად მიიჩნევდა შეშფოთებას საფრთხით, რომელსაც თითქოსდა მიგრანტები და ისლამისტების თავდასხმები უქმნიან პოლონურ მიწას. ის ხმამაღლა აკრიტიკებდა პოლონეთის მთავრობის მცდელობას, შეეცვალა უზენაესი სასამართლოს შემადგენლობა. მისი ლიბერალური ეკონომიკური დღის წესრიგიც კონტრასტს ქმნიდა „სამართალი და სამართლიანობის“ უფრო პროტექციონისტულ, დოტაციებზე დაფუძნებულ პროგრამას.
გდანსკში ადამოვიჩის ოჯახი ცნობილია თავისი პოლიტიკური აქტივიზმით. ეს ეხება, პირველ რიგში, მის ძმა პიოტრ ადამოვიჩს - ოპოზიციური „სამოქალაქო პლატფორმის“ ლიდერებთან დაახლოებულ ჟურნალისტსა და მწერალს, რომელიც ადრე მრჩევლად მუშაობდა გდანსკის „ევროპული სოლიდარობის ცენტრში“.
პოლონეთის უდიდესი არასამთავრობო საქველმოქმედო ორგანიზაცია WOSP-ი და განსაკუთრებით მისი ხელმძღვანელი იეჟი ოვშაკი განასახიერებენ ლამის ყველაფერ იმას, რაც გულზე არ ეხატება „სამართალი და სამართლიანობას“. ოვშაკი - თვითგამოცხადებული ლიბერალი ჰიპი ლოზუნგით „გააკეთე ის, რაც გსურს“- ბევრჯერ გახვეულა პოლონელი კონსერვატორების კრიტიკის ქარცეცხლში.
„სამართალი და სამართლიანობისთვის“, მართალია, ძნელია გააკრიტიკოს ქველმოქმედება, რომელიც, პირველ რიგში, ბავშვთა საავადმყოფოებს ეხმარება, მაგრამ პარტიის ზოგი წევრი ირწმუნება, - ჯერჯერობით მტკიცებულებების გარეშე, - რომ ოვშაკს WOSP-ის შემოსავლების ნაწილი დახარჯული აქვს თავისი სხვა პროექტის, წლიური „პოლ ენდ როკ“ ფესტივალის დასაფინანსებლად. ქვეყნის კონსერვატიულ წრეებში, უკვე დიდი ხანია, ზნეობრივი ფასეულობების დაცემის შთაბეჭდილებას იწვევს ეს მუსიკალური ფესტივალი.
თუმცა „სამართალი და სამართლიანობის“ ლიდერებმა, როგორიცაა პრემიერ-მინისტრი მატეუშ მორავეცკი და შინაგან საქმეთა მინისტრი იაოხიმ ბრუჯინსკი, მკაცრად დაგმეს საბედისწერო თავდასხმა - მაღალი რანგის პოლიტიკოსის პირველი მკვლელობა პოლონეთში 1989 წელს კომუნიზმის დამხობის შემდეგ, ეს ბევრს ვერაფერს იზამს ორ იდეოლოგიურ ბანაკს შორის მტრული განწყობის განსამუხტად.
მიმომხილველები შიშობენ, რომ გლოვა როცა ჩაივლის, მოსალოდნელია მომხდარის პოლიტიკური მიზნებისათვის ინსტრუმენტალიზაცია ამა თუ იმ ფორმით, ევროპარლამენტის მაისის არჩევნების მოახლოების ფონზე.
