ბლოგები

თვალს გაახელ, ბლოგს გადაშლი თუ ტელევიზორს შეხედავ, ყველგან ქართული ესტრადის ლანძღვას ნახავ. ზოგი გულწრფელად განიხილავს, რატომაა ასეთ ცუდ დღეში და როგორ შეიძლება გამოვაცოცხლოთო. უფრო მეტი კი უშვერი სიტყვებით მოიხსენიებს. ცოტა ნაკლებად გოიმები იმათ დასცინიან, ვისაც ცოტა მეტად გოიმებად მიიჩნევენ. ესენიც პოულობენ თავისზე დაბალ ღობეს და ბოლოს ყველა ერთად ნინო ჩხეიძეს შესდგება ხოლმე - საკუთარი უპირატესობა რომ დაამტკიცონ.

საყოველთაოდ მიღებულ ჭეშმარიტებად დამკვიდრდა, რომ ესტრადის ხალხი სხვა, „უფრო ღირსეული“ ტიპების ადგილს იკავებს ქართულ მედიაში. (რავი, შეიძლება ვაჭარბებ და არ დამკვიდრებულა, მაგრამ ეგ არგუმენტი არაერთხელ მსმენია.) არა მგონია, მართლა ეგრე იყოს. რა, ლელა წურწუმია უშლის ხელს Kung Fu Junkies-ს? ანრი ჯოხაძე რომ არა, ZurGi უფრო პოპულარული იქნებოდა? „ნანუკას შოუმ“ შესვა ხალხი ეთერ კაკულიაზე, თორემ ისე Landmark-ის სმენით ვერ გაძღებოდნენ? არ მჯერა მე მაგისი.

არც ის მაწუხებს, დაბალი დონის იქნება თუ მაღალის ეს ქართული ესტრადა. არც ასეთი მინდა და არც ისეთი. იყო დრო, - რამდენიმე წლის წინ - როცა ნორმალური, კარგი ან არაუშავსრა პოპსიმღერები გადიოდა ხოლმე ტელევიზორში - სტეფანეს „ხელები“, გიგა მიქაბერიძის რამდენიმე სიმღერა, ლექს-სენის რაღაცები (რაღაც პონტში), კიდევ რამდენიმე... მერე რაა, რო? გვენატრება, ვითომ, ეგ დრო? მე - არა.

ქართული პოპი კი არა, იმ ხალხის უმეტესობას, ვინც ესტრადას ლანძღავს, მაინცდამაინც არც უცხოური, ხარისხიანი პოპი უყვარს. ლედი გაგა, ვთქვათ. რა, მოგწონს? ალბათ, არა! არადა, ძალიან არა მგონია, Bad Romance-ის ტოლი სიმღერა დაწეროს ვინმე ჩვენიანმა.

მოკლედ, ამ ესტრადის კრიტიკა წყლის ნაყვა მგონია. იმათიც არ მჯერა მაინცდამაინც, ვინც ამბობს, რომ აი, ხალხია ცოდო, „სამი დალიეს“ რომ უსმენს და გემოვნება უქვეითდებაო. არც იმის მჯერა, რომ მართლა შესტკივათ გული და არც იმის, „არ დაიდარდო“ და „დარდიმანდი“ რომ გაითიშოს, „მუზას“ და „მწვანე ტალღას“ მიასკდება ხალხი.

ხალხს აშტერებს? არა მგონია, მაგრამ, ეგრეც რომ იყოს... დააშტეროს! ვინც გია სურამელაშვილს გამოალაყებინებს თავს, ღირსიცაა, გამოლაყდეს.

ვისაც ესტრადაზე შესტკივა გული, იმან იდარდოს, ცოტა უარესი სიმღერები იქნება მოდაში თუ ცოტა უკეთესი. მაგათ იმსჯელონ, „ნაკლებად გოიმური“, ირონიულად შესრულებული რესტორნულები ჯობია (გომართელის „ვილკა, რუმკა ი სალფეთკა“ ან კახაბერის „პაჩკა პაჩკა დოლარები“) თუ „მეტად გოიმური“, გულწრფელად ნამღერი ეგეთივე სიმღერები (ნინო ჩხეიძე ან ბუჭუნა და თამაზი).

კვდება ქართული შოუბიზნესი?

დე, მოკვდეს!

ან, რავი, არ მოკვდეს. თუ გინდა, აღზევდეს. მაგის მუშტარი არც ისე ვართ მე და შენ და არც ასე. დავანებოთ თავი. როგორც ოპოზიცია ამბობს ხოლმე, დავტოვოთ მარტო საკუთარ თავთან.

იკითხავ, იმას რა ვუყოთ, თვითონ რომ არ გვანებებს თავსო?

ეგეც მართალია, მაგრამ მოდი, სხვანაირად ვთქვათ. მთავარი პრობლემა ის კი არ არის, რომ ესტრადაა ბევრი, არამედ ის, რომ როკია ცოტა (როკში ვგულისხმობ ყველაფერს, რაც ესტრადა არ არის. პრეტენზია რომ აქვს, ისეთ მუსიკას - გინდა ინდი იყოს და გინდა დრიმ-პოპი და გინდა ხარისხიანი სოული. თუ გინდა ელექტრონული მუსიკაც მივათვალოთ. არ არის როკი, მაგრამ სიმარტივისათვის დავუძახოთ. ჩვენი ნება არ არის?

აი, წარმოიდგინე, კვირაში ერთხელ, თუ გინდა თვეში ერთხელ რომ შეგეძლოს კაცს ნორმალური ქართული ჯგუფის მოსმენა კონცერტზე. მერე დიდი პრობლემა იქნებოდა, „პროფილში“ ვინ იმღერებდა და ვინ არა? მე მგონი, არ იქნებოდა.

ჰოდა, მგონი, უკეთესი იქნება, თუ ნაკლებს ვილაპარაკებთ ესტრადაზე და მეტს - არაესტრადაზე. უფრო ნაყოფიერი იქნება „ჩვენიანების“ ავ-კარგის განხილვა, ვიდრე „ლოლ აჩი მეფარიძით“ გულის მოფხანა.

მეც გადავწყვიტე, ჩემი წვლილი შემეტანა მაგ საქმეში და ვიფიქრე, სტატიას დავწერ-მეთქი. დაწყებიდან სამი კვირის თავზე აღმოვაჩინე, რომ ბლოგის პოსტი კი არა, უგრძესი რაღაც გამოდის. მარტო შესავალმა ორი გვერდი შეავსო. ჰოდა, დავყავი ნაწილებად და ასე, კვირაში ერთხელ, გამოვაქვეყნებ ხოლმე (ხო, ვიცი, ტოჟე მნე, ვლასტელინ კოლეც!).

მარტო შესავალი რომ არ გამოვიდეს, მომდევნო პოსტის დასაწყისსაც აქ მივაბამ. სარეკლამოდ, რა. ერთგვარი ინტრიგის შესაქმნელად (მეტი არაა ჩემი მტერი, ვინმე დაინტრიგდეს, მაგრამ მაინც). მანდაც ესტრადით იწყება, მაგრამ, გპირდებით, რომ ბოლოა.


რა უშველის ქართულ როკს? ნაწილი 2 (Title TBD)

ქართულ ესტრადას ხშირად აკრიტიკებენ ხოლმე იმის გამო, რომ რაღაც სისულელეებზე მღერიან. სამართლიანადაც. ხომ იცით, არა?: წვიმა მოდის, მასველებს; უშენოდ გატარებულ ღამეებზე ვფიქრობ; რა იქნება, ერთი ლამაზი ღამე მაჩუქო; წვიმას გავანდობ შენზე ფიქრებს; ღამეა, წვიმს და ძუძუსთავები დამეხეთქა, კისერში მაკოცე, თბილისო, და ეროტიკული მასაჟი გამიკეთე... აი, ეგენი. არის კი რამე ამაზე უარესი?

კი, არის. ქართული როკი.

იხ. გაგრძელება

შარშან, ნორვეგიაში, ახალგაზრდულ ბანაკში, თამთა ლიპარტელიანისა და კიდევ მრავალი ახალგაზრდის დაღუპვამ ისევ გამახსენა, რომ ილუზიებით ვცხოვრობ და აი, უკვე მერამდენედ შევცდი ჩემს ფიქრებში. იმაზე ვფიქრობდი, რომ კუნძულ ოტოიაზე მომხდარი ტერორისტული აქტი კათარზისის იმპულსი გახდება, რომ ღმერთისა და სამყაროს მიმართ სრულიად უდანაშაულო ქუთაისელი გოგონა ერთგვარი მსხვერპლი იქნება ქართული საზოგადოებისთვისაც, რომელიც სიძულვილის მიზეზებზე ფიქრს დაიწყებს. მახსოვს, 2001 წლის 11 სექტემბერსაც მქონდა ეს განცდა. მახსოვს გიორგი სანაიას მკვლელობა; მაშინაც ამას ვფიქრობდი. დარწმუნებული ვიყავი, რომ ეს იყო მსხვერპლი, რომელსაც კათარზისი უნდა გამოეწვია. ის უფრო მადარდებდა, რომ კათარზისისთვის ისევ მსხვერპლი ხდება საჭირო, რომ სხვანაირად არ გამოდის, რომ ადამიანს მკვდარი ურჩევნია ცოცხლებს.

შევცდი. ახლა, როგორც ჩანს, მსხვერპლიც არ შველის. იტირებენ და დაივიწყებენ.

აი, აღმოჩნდა, რომ ნორვეგიის მოსახლეობის უმრავლესობა გადაჭარბებულად მიიჩნევს მედიის ინტერესს ბრეივიკის საქმეზე... აღმოჩნდა, რომ ანდერს ბრეივიკს ციხეში წერილები მისდის, სადაც სიყვარულს უხსნიან, ფულს უგზავნიან, გმირად აცხადებენ. ევროპელი ობივატელი შეშინებულია „ისლამიზაციით“, საფრთხეს ხედავს მულტიკულტურალიზმში (ევროპელი ობივატელიც და ქალბატონი მერკელიც), ემიგრანტებს აბრალებს თავისი ცხოვრების მოუწყობლობას. ჰოდა, გამოჩნდა ვინმე ბრეივიკი თავისი „ევროპის დამოუკიდებლობის დეკლარაციით“ - ტექსტით, რომლის შინაარსი ძალიან ჰგავს ქართულ გაზეთებში გამოქვეყნებულ ქსენოფობიურ წერილებს.

ყველაფერი ასეთი ტექსტებით იწყება.

დაიწერა „დეკლარაცია“. მას არავინ მიაქცია ყურადღება. მერე სამიზნის არჩევაც არ იყო ძნელი: მუშათა პარტიის მიერ ორგანიზებული ზაფხულის ბანაკი ხომ კულტურათა დაახლოების მიზნით გაიხსნა. კუნძული ოტოია გახდა განსახიერება „კულტურული მარქსიზმისა“, რომელიც, ბრეივიკის აზრით, ისლამიზაციის საფრთხეს უქმნის ევროპასა და ევროპულ ფასეულობებს.

პლანეტის ერთ-ერთ ყველაზე მშვიდ, ყველაზე სტაბილურ ადგილას რამდენიმე საათში დაიღვარა იმ ახალგაზრდების სისხლი, რომლებიც მშვიდობასა და დიალოგზე სალაპარაკოდ შეიკრიბნენ. მოხდა წარმოუდგენელი, აუხსნელი ბოროტება, რომელსაც, წესით და რიგით, გაოგნებული დუმილი უნდა მოჰყოლოდა. დუმილი და სირცხვილი იმის გამო, რომ ამ ძალადობის „შემოქმედსაც“ ადამიანი ჰქვია.

მაგრამ რა მივიღეთ ჩვენ?

ტრაგედიიდან რამდენიმე დღეში საქართველოს პრეზიდენტმა განაცხადა: „მხეცი საქართველოშიც მხეცია, სამხრეთ პოლუსზეც და ნორვეგიაშიც. ის არსება კი, რომელმაც ასეთი რამ ჩაიდინა, ნამდვილი ცხოველია!“

მახსოვს, როგორ მომხვდა ყურში ეს სიტყვა - „ცხოველი“. მაშინვე გამახსენდა ჩემი მეგობრები, ცხოველთა უფლებების დამცველები, რომლებიც დამიდასტურებდნენ - კათარზისი ვერ მოხდა; გაოგნებულები ვართ ტრაგედიით, თუმცა ისევ ვამცირებთ არსებებს, რომელთაც არაფერი დაუშავებიათ ჩვენთვის. მაგრამ გავიდა დრო და პირადად მე აღმოვჩნდი ასეთივე როლში; ახლა უკვე ადამიანის უფლებათა ერთი „კვაზიდამცველის“ მოსაზრებები შევაფასე, როგორც „ფაშიზმი“. მეტიც, ეს ქალბატონი ბაზარში გავუშვი, ჯონჯოლის გამყიდვლად.

ძალადობა ბადებს ძალადობას. ეს რომ არ მოხდეს, ერთი გზა გრჩება - ძალადობას უნდა დასცინო!

როგორც ჩანს, ძალიან უნდა გტკიოდეს რაღაც, პოლიტკორექტულის მანტია რომ არ ჩამოიცვა და, „ბოროტების დეკლარაციების“ შეფასებისას, გემოვნებაზე და ზრდილობაზე არ დაიწყო ლაპარაკი. როგორც ჩანს, ძლიერი ტრავმა უნდა გქონდეს მიღებული იმისთვის, რომ ბოლომდე გაუგო, მაგალითად, ეკლესიიდან განდევნილ მღვდელს, რომელსაც მხოლოდ იმიტომ გახადეს ანაფორა, რომ სიმართლეს ამბობდა. როგორც ჩანს, მეტისმეტად ძლიერ უნდა გძულდეს სიძულვილი, კაცთმოძულეებთან დიალოგს რომ არ დაუჭირო მხარი.

ბრეივიკის საქმემ დაადასტურა, რომ თანამედროვე სამყარომ არ იცის, როგორ ებრძოლოს სიძულვილს. ბრეივიკმა მიზანს მიაღწია - მის მოსაზრებებს ავრცელებენ, მის აზრებს იმეორებენ, მის სასამართლოზე მილიონები იხარჯება. ცივილიზებულმა სამყარომ კი არ იცის, რა მოუხერხოს „სიძულვილის მესიას“ - გიჟად შერაცხოს თუ, უბრალოდ, დასაჯოს, როგორც ტერორისტი.

ჩვენ? ჩვენ ხომ მით უმეტეს არ ვიცით, რა ვუყოთ ამდენ ზიზღს. ეს ხალხი, გამუდმებით რომ გვიმეორებს, „ქილიკი საზიზღრობაა“, „თუ გინდა, პატივი გვცენ, ჩვენც უნდა ვცეთ მათ პატივი“, „სადაური ლიბერალი ხარ, სხვის რწმენას თუ დასცინი?“ და ა.შ. სინამდვილეში ამ სიტყვების მთქმელი სრულიად გულგრილია იმის მიმართ, რასაც „სიძულვილი“ ჰქვია; ანდა როკოს ჰგავს ვისკონტის „როკო და მისი ძმებიდან“; თავად ვისკონტის სიტყვები რომ გავიხსენოთ, „იდიოტს, რომელსაც მოქმედების ეშინია“. ხომ გახსოვთ, როგორი ტრაგედიით დასრულდა იქ როკოს უმოქმედობა და მისი ქრისტიანული მორალიზმი?

იმის აღიარება, რომ ჩვენ დაგვაბნია ამდენმა ზიზღმა და ბოროტებამ, ვფიქრობ, პირველი ნაბიჯი იქნება კრიზისის დასაძლევად. ბოლოს და ბოლოს „კრიზისი“ ნიშნავს „სასამართლოს“ და იმასაც გულისხმობს, რომ პრობლემის გადასაწყვეტად არსებობს ერთადერთი გზა: დისკუსია და სკეფსისი, აზრთა შეჯერება, ტკივილი, ემპათია. მაგრამ ეს სასამართლო ვერ მოეწყობა, სანამ სამოქალაქო საზოგადოება მეტნაკლებად არ შეთანხმდება იმაზე, თუ რა არის სიძულვილი და წყვდიადში ცხოვრება, სანამ სამოქალაქო საზოგადოება ძირშივე არ ამხელს ბრეივიკის „დეკლარაციების“ მსგავს მანიფესტებს და იმის მტკიცებას არ შეწყვეტს, რომ „პატივს სცემს ყველანაირ აზრს“...

ჩვენ შეგვიძლია ვიკამათოთ სიძულვილთან ბრძოლის გზებზე, მაგრამ სიძულვილის ახსნას, გაგებას თუ დავიწყებთ და წვინტლიან სენტიმენტებს ავყვებით, სიძულვილი მხოლოდ ფრთებს გაშლის და იმ ურჩხულის სახით მოგვევლინება, რომელიც სრულიად უმანკო ბავშვებს ხოცავს კუნძულზე, სადაც სიკეთესა და თანასწორობას სწავლობდნენ.