Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

ბლოგები

Sorry! No content for 13 აპრილი. See content from before

პარასკევი, 9 აპრილი 2021

ეს წელი ევროკავშირისთვის მძიმედ დაიწყო. COVID-19-ის წინააღმდეგ ვაქცინაციის მხრივ, ის ამერიკასაც ჩამორჩება და დიდ ბრიტანეთსაც, რის შედეგადაც სხვადასხვა ევროპულ დედაქალაქში უკვე ხმამაღლა ლაპარაკობენ ბრიუსელის უსარგებლობაზე. რამდენიმე კვირის წინ ევროკავშირის საგარეო პოლიტიკის მესაჭე ჟოზეპ ბორელი მისი მოსკოვური ვიზიტისას დაამცირეს, ახლა კი “დივანგეიტმა” ევროკავშირს ჯერაც შეუხორცებელ ჭრილობაზე მარილი მიაყარა.

ევროკომისიის პრეზიდენტი ურზულა ფონ დერ ლაიენი და ევროსაბჭოს პრეზიდენტი შარლ მიშელი ამ კვირაში ანკარაში გაემგზავრნენ. გეგმის თანახმად, კვიპროსის, მიგრანტების და სხვა საკითხების გარშემო რამდენიმეთვიანი კინკლაობის შემდეგ, ამას ევროკავშირისა და თურქეთის ურთიერთობა უნდა ამოექოქა, მაგრამ სანაცვლოდ, თურქეთის პრეზიდენტთან, რეჯეპ ტაიპ ერდოანთან, შეხვედრა მათთვის მორიგ დამცირებად გადაიქცა.

შეხვედრის ოთახიდან გავრცელებულ კადრებში ვხედავთ ერთმანეთის პირისპირ დადგმულ ორ სკამს, რომელთა უკანაც ევროკავშირისა და თურქეთის დროშები მოჩანს. მას შემდეგ, რაც ერდოანი და მიშელი შემოვიდნენ და დასხდნენ, უხერხულ პოზაში აღმოჩნდა ფონ დერ ლაიენი, რომელიც ვერ მიხვდა, სად წასულიყო. აღშფოთების გამოსახატავად მან ხელი გააქნია და ჩაიბურტყუნა “აჰმ”, ანდა “ეჰმ”. შემდეგ კადრში ის მორცხვად ზის დივანზე, ორი მამაკაცისგან მოშორებით და თურქეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის გვერდით. არადა, ეს ადამიანი, მკაცრი პროტოკოლის თანახმად, მასზე გაცილებით დაბლა დგას.

ბოლო ორი დღეა, ამ გამოსახულებებმა ბრიუსელი მოიცვა და ვერდიქტი ისეთივე შეუვალია, როგორიც იყო წლის დასაწყისში, ბორელის მოსკოვური პრესკონფერენციის შემდეგ: ავტოკრატიულმა რეჟიმებმა კვლავ აჯობეს ევროკავშირს ძალის დემონსტრირებაში, წარმოაჩინეს რა მისი მოუქნელობა და აშკარა არაკომპეტენტურობა.

კიდევ უფრო გამაღიზიანებელი ის იყო, რომ ეს ამბავი სექსიზმის სუნიად ყარდა. ვიზიტის წინ თურქეთმა დააანონსა, რომ ქალებისა და ბავშვების მიმართ ძალადობის წინააღმდეგ სტამბოლის კონვენციას ტოვებს და ახლა ხელისუფლებამ ევროკომისიის ისტორიაში პირველ ქალ ლიდერს დივანზე უკრა თავი მანამ, სანამ ბიჭები დიდ პოლიტიკაზე ლაპარაკობდნენ. ეს ნამდვილად ცუდი სანახავი იყო.

რამდენიმე ევროპელმა ჩინოსანმა და ყოფილმა დიპლომატმა აღნიშნა, რომ ამ კალიბრის შეხვედრები უწვრილმანეს დეტალებშია გაწერილი და შემთხვევით იქ არაფერი ხდება. მაგრამ თურქეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა მევლუთ ჩავუშოღლუმ უარყო ბრალდებები, თითქოსდა ეს გამიზნულად იყო გაკეთებული, და განაცხადა, ჩვენი პროტოკოლის სამსახურები დროულად შეხვდნენ ერთმანეთს და ევროკავშირის ყველა მოთხოვნა დააკმაყოფილესო.

მომდევნო დღეს გამართულ 45-წუთიან პრესკონფერენციაზე ფონ დერ ლაიენის პრესსპიკერი, ერიკ მამერი, ჟურნალისტების კითხვებს იგერიებდა. მან უარი თქვა განემარტა, მისი აზრით, რა იდგა სტუმრის აშკარა უპატივცემულობის მიღმა, თუმცა დაადასტურა, რომ კომისიის პრეზიდენტი “ნამდვილად გაკვირვებული იყო” და რომ პროტოკოლის დეპერტამენტს მასთან ერთად არ უმგზავრია COVID-შეზღუდვების გამო. მამერმა შემდეგ დაამატა, რომ ფონ დერ ლაიენს “ისევე უნდა მოპყრობოდნენ, როგორც ევროსაბჭოს პრეზიდენტს და თურქეთის პრეზიდენტს”. ამასთან, აღნიშნა, რომ ევროკომისიის პრეზიდენტმა “ამჯობინა შეხვედრის შინაარსი პროტოკოლთან დაკავშირებით გაჩენილ კითხვებზე წინ დაეყენებინა და ეს სწორედ ისაა, რასაც მისგან ევოპელი მოქალაქეები მოელიან”.

შემდეგ რისხვა დაატყდა მიშელს, ან, როგორც მას ზოგი დიპლომატი აღფრთოვანებით მოიხსენიებს, “ჯენტლმენ ჩარლის”. რატომ არაფერი არ თქვა და არ გააკეთა? არ შეეძლო დამატებითი სკამი მოეთხოვა, ან ღირსეულად მოქცეულიყო და ერდოანთან ერთად დაჯდომა ფონ დერ ლაიენისთვის დაეთმო?

ბოლოს მიშელმა ფეისბუქზე პოსტი ფრანგულად გამოაქვეყნა. მან არც კრიტიკა მიიღო, არც დაადანაშაულა ვინმე და არც ბოდიშის მოხდა მოუთხოვია. სამაგიეროდ, განაცხადა, გამოსახულებები მცდარ წარმოდგენებს ქმნისო. მისი თქმით, “ორმაგად გაღიზიანებული” იყო. პირველი, იმით, რომ თითქოსდა გულრგილად შეხვდა “ურსულასთან მიმართებაში პროტოკოლის დარღვევას” და მეორე - ამ ეპიზოდმა “ჩრდილი მიაყენა დიდ და ნაყოფიერ გეოპოლიტიკურ სამუშაოს, რომელიც ანკარასთან ერთად გავწიეთ”.

გასაგები მიზეზების გამო, ფემინიზმის კარტიც გაითამაშა და აღნიშნა, რომ მისთვის პატივია, იყოს იმ ევროპული პროექტის ნაწილი, სადაც ქალები 4 მთავარი ინსტიტუტიდან 2-ს უძღვებიან (კრისტინ ლეგარდი ევროპული ცენტრალური ბანკის პრეზიდენტია). მიშელმა ასევე აღნიშნა, რომ ბელგიის პრემიერის პოსტზე ის ისტორიაში პირველმა ქალმა პრემიერმა, სოფი ვილმსმა, შეცვალა.

შეიძლება ეს ქარიშხალია ჭიქაში, მაგრამ, სავარაუდოდ, ყველაფერი ამით არ მორჩება. ევროპული პარლამენტი არასდროს უშვებს ხელიდან შანსს ცეცხლი შეუნთოს საბჭოსა და კომისიას. ამჯერადაც მიშელთანაც და ფონ დერ ლაიენთანაც აღნიშნულ საკითხზე პლენარული დებატი მოითხოვეს. ჯერ მხოლოდ გაზაფხულია, მაგრამ, როგორც ჩანს, ეს წელი ევროკავშირისთვის რთული იქნება. შეიძლება ჯობდეს, დივანზე წამოსკუპდნენ და უკეთეს დროებას დაელოდონ.

ნებისმიერი სახლი სავსეა სხვადასხვა ნივთითა თუ ნივთიერებით, რომელიც, შესაძლოა, სახიფათო გახდეს იმ შემთხვევაში, თუ მას ვადა გაუვიდა, გაფუჭდა, დაიღვარა ან დაიყარა. სახიფათო ნარჩენების მოშორება ძალიან ძნელი, ხანდახან კი შეუძლებელია.

რამდენიმე დღის წინ თერმომეტრი გამიტყდა. ახლა, როცა სიცხის გაზომვა ყოველდღიურ რუტინად იქცა, იგივე შეიძლება ძალიან ბევრს დაემართოს. შუშა გატყდა, მაგრამ თავად ვერცხლისწყალი არ დაღვრილა. თერმომეტრის ჩვეულებრივ სანაგვე ურნაში ჩაგდება არ შეიძლება, მაგრამ სად უნდა წავიღო?

ღამე იყო. ჯერ ინტერნეტს ჩავუჯექი, საიდანაც გავიგე, რომ ვერცხლისწყლის გაჟონვისა და შემდეგ აორთქლების თავიდან ასაცილებლად თერმომეტრი წყლიან ქილაში უნდა შემენახა. ინფორმაცია რამდენად სანდო იყო, ახლაც არ ვიცი, მაგრამ ასე მოვიქეცი, ქილას თავი დავხურე და 112-ში დავრეკე. ამ ნომერზე ხანდახან მაშინაც რეკავენ, როცა სხვაგან სად უნდა დარეკონ არ იციან. 112-ში მიპასუხეს, რომ ეს მათი კომპეტენცია არ არის, სანიტარიულ სამსახურს მიმართეო. ნომერს ჩვენ ვერ მოგცემთ, საინფორმაციოს მიმართეთ“, - მითხრეს.

მივმართე საინფორმაციოს, რომელმაც სანიტარიული სამსახურის ნომერი მომაწოდა. გათენებას დაველოდე და ახლა იქ დავრეკე. ველოდი, რომ ვინმე ან სახლში მომაკითხავდა სახიფათო ნივთიერების გასანეიტრალებლად, ან მე მიმატანინებდა მათთან.

მარგანცოვკისხსნარში ჩადევით თერმომეტრი, 15 წუთში დაიჟანგება და გადააგდეთ, - მითხრეს სანიტარიულ სამსახურში.

ავუხსენი, რომ ვერცხლისწყალი დაღვრილი არ იყო, ანუ გამოდის, რომ თერმომეტრი მე უნდა გამეტეხა. ამ შემთხვევაში არ ვიცი, რა უნდა ქნათ“, - მოკლედ მიპასუხეს და ტელეფონი გამითიშეს.

რადგან სხვა გზა არ ჩანდა, გადავწყვიტე მართლაც გამეტეხა უკვე გატეხილი თერმომეტრი, ვერცხლისწყლისთვის კი კალიუმის პერმანგანატი - ე. წ. „მარგანცოვკა“ - დამესხა. მაგრამ აქ მეორე პრობლემამ იჩინა თავი: სად გინდა იშოვო ნივთიერება, რომელიც აფთიაქებში უკვე აღარ იყიდება და არც შეკვეთით ამზადებენ.

მოკლედ, რამდენიმედღიანი რეკვისა და რკვევის შემდეგაც კი ჩემი თერმომეტრი ისევ სოიოს ყველის ქილაშია მოთავსებული და ისევ არ ვიცი, როგორ მოვიშორო თავიდან.

როცა ნაგავი გვემუქრება

თერმომეტრი ერთ-ერთია იმ საჭირო საგნებიდან, რომელთა დაზიანებაც თავს აგატკივებთ. მის გარდა არსებობს აბაზანისა და სამზარეულოს ხსნარები, მჟავები, ვადაგასული წამლები, ნახმარი შპრიცები, ელექტრონული ხელსაწყოები, ელემენტები, მანქანის ნაწილები, საღებავები, შხამქიმიკატები... ამჟამად ეს ყველაფერი ჩვეულებრივ სანაგვეზე იყრის თავს, რადგან სხვაგან წაღების საშუალება ან არ არის, ან იმდენად რთული პროცედურები უნდა დაიცვათ, რომ მისია შეუსრულებელი დაგრჩებათ.

წესით, არ შეიძლება ესენი ჩვეულებრივ ნაგავსაყრელზე მოხვდეს, მაგრამ რეალობა სხვაგვარია. მაგალითად, ელექტრონულ ნარჩენებს დღეს ვერსად წაიღებ“, - ამბობს კავკასიის გარესმოდაცვითი არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენელი, ნინო თევზაძე.

სახიფათო ნარჩენად ითვლება ნარჩენი, რომელსაც ერთი ან რამდენიმე სახიფათო თვისება აქვს, მაგალითად, აალებადია ან ტოქსიკური, ან ორივე ერთად. ამიტომ სახიფათო ნარჩენების სია საკმაოდ დიდია. კანონმდებლობა მეტ-ნაკლებად არეგულირებს, მაგალითად, სამედიცინო ნარჩენების ან შხამქიმიკატების უტილიზაციას, თუმცა მხოლოდ იურიდიული პირების შემთხვევაში. მაგალითად, თუ ფერმერს ვადაგასული შხამქიმიკატები დაუგროვდა, ის მათ შესაბამის კომპანიას ჩააბარებს. მომსახურება ფასიანია.

რაც შეეხება ფიზიკურ პირს, ამ მხრივ რეალობა და კანონი ერთმანეთს არის აცდენილი, - ამბობს გარემოსდაცვითი კონსულტანტი კახა რუხაია. კანონი ადამიანს ავალდებულებს სახიფათო ნარჩენი ჩვეულებრივ ურნაში არ ჩააგდოს, მაგრამ სერვისები, რომელთა მეშვეობით მსგავსი ნაგვის გადამუშავება იქნება შესაძლებელი, ხელმისაწვდომი არ არის, თუნდაც მხოლოდ იმის გამო, რომ ჩასაბარებელი პუნქტი, შესაძლოა, სახლიდან ორასი კილომეტრის დაშორებით იყოს.

ვიღაცა, ზემო იმერეთში რომ ცხოვრობს და ორი კილო აგროქიმიკატი დარჩა, როგორ წარმოგიდგენიათ, რუსთავში ჩამოვა ჩასაბარებლად? სახელმწიფომ უნდა უზრუნველყოს, რომ ხალხს მსგავს სერვისებზე ხელი მიუწვდებოდეს“, - ამბობს ის.

კახა რუხაიას თქმით, არათუ სახიფათო ნარჩენების, ქვეყანაში ჩვეულებრივი ნაგვის შეგროვებაც კი პრობლემაა. დღევანდელი სტატისტიკის მიხედვით, მუნიციპალიტეტებში სანქცირებულ ნაგავსაყრელებზე ნაგვის მხოლოდ 60-70% ხვდება, დანარჩენ 20-30 %-ს მოსახლეობა ხევებსა და მდინარეებში ყრის.

მართლა სახიფათოასახიფათო ნარჩენები“?

რაც კი ცუდი შეგიძლიათ წარმოიდგინოთ, ყველაფერს იწვევს. მაგალითად, პლასტმასის ბოთლი თითქოს უვნებელია, რადგან აალებადი და ტოქსიკური არ არის, მაგრამ, ბოლო კვლევების მიხედვით, სისხლშიც კი არის უკვე პლასტმასის კვალი. რაღა ითქმის მდგრად ორგანულ დამაბინძურებლებზე, ისეთებზე, როგორიცაა დიოქსინები და ფურანები. მათთან დაკავშირებით სპეციალური კონვენციაც კი არის მიღებული, სადაც წერია, რომ სიმსივნის წარმოქმნას უწყობენ ხელს“, - ამბობს კახა რუხაია.

„მწვანე ალტერნატივის“ ანალიტიკოსის, ქეთი გუჯარაიძის, თქმით, მას, როგორც გარემოსდამცველს, დიდ პრობლემებს უქმნის ის ფაქტი, რომ სახიფათო ნარჩენების ჩაბარების საშუალება არ არსებობს.

„გამოყენებულ ბატარეებს, წლებია, სახლში ვაგროვებ. არ ვიცი, როდემდე შევაგროვებ ან მერე სად წავიღებ. მსხვილ ელექტროტექნიკას რაც შეეხება, ძველი ტელევიზორები გავაჩუქე, რომ ჩემს მერეც ვინმეს გამოეყენებინა. არ არსებობს ინფრასტრუქტურა, სადაც ამგვარ ნარჩენს ცალკე შეაგროვებ, მაგალითად, მაცივარს, ლაქებს, საღებავებს... ძალიან ვწვალობ ამის გამო“, - ამბობს ის.

ქეთი გუჯარაიძის მიერ წლების განმავლობაში შეგროვებული ბატარეები
ქეთი გუჯარაიძის მიერ წლების განმავლობაში შეგროვებული ბატარეები

2020 წელს საქართველოს ნარჩენების მართვის კოდექსში შევიდა ცვლილება, რომელიც გულისხმობს, რომ პროდუქციის მწარმოებელი - ისევე როგორც მისი ბაზარზე განმათავსებელი - ვალდებულია ამავე პროდუქციაზე მაშინაც იზრუნოს, როდესაც ის უკვე გამოუსადეგარი ხდება. ანუ უნდა შეიქმნას ჩასაბარებელი პუნქტები, სადაც მოსახლეობა უკვე გაფუჭებულ ნივთებს მიიტანს. ეს ცვლილება ეხება ბატარეებისა და აკუმულატორების ნარჩენებს, ზეთებს, საბურავებს, ელექტრომოწყობილობებს. 1 სექტემბრამდე მწარმოებელმა კომპანიებმა უნდა მოიფიქრონ დეტალური სქემა, როგორ განხორციელდეს მთავრობის თეორიული დადგენილება პრაქტიკაში.

რაც შეეხება იმ სახიფათო ნარჩენების მოვლა-პატრონობას, რომელთან დაკავშირებითაც კანონი უკვე არსებობს, გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროში აცხადებენ, რომ ამ სერვისით უზრუნველყოფა თვითმმართველი ორგანოების ვალდებულებაა.

ჩამოტვირთე მეტი

ბლოგერები

ყველა ბლოგერი
XS
SM
MD
LG