Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

ბლოგები

Sorry! No content for 12 ოქტომბერი. See content from before

შაბათი, 10 ოქტომბერი 2009

აი, რა არის „ყველაფერი კარგად იქნებაზე“ სასაცილო:

· ქუჩაში რომ კაცი წაიქცევა. ნახე, როგორ ყვირის! მგონი ფეხი მოიტეხა. ლოლ.

· ქართული გაზეთების ბოლო გვერდზე დაბეჭდილი ანეკდოტები.

· ეკატერინე გაბაშვილის „თინას ლეკური“

· ტალიავინის კომისიის დასკვნა

· პანაშვიდი

***

„ყველაფერი კარგად იქნება“ ავთო ვარსიმაშვილის ახალი ქართული კომედიაა. სავსეა კინოდარბაზები. ერთი კვირის წინ ვიყავი კინოში, სხვა ფილმზე, და ჩემი თვალით ვნახე, როგორ გაიყიდა ბოლო ბილეთი დიდ დარბაზში. ათ კაცზე მეტი დარჩა გარეთ და მერე, მე სადაც ვიყავი, იქ იყიდეს ბილეთი და მთელი ფილმის განმავლობაში ხმაურობდნენ.

ფილმის ტრეილერი კინოთეატრებში ყველა სეანსის წინ, პრემიერამდე ჯერ კიდევ რამდენიმე თვით ადრე გადიოდა. თუ არ გინახავთ, შეგიძლიათ აქ შეხედოთ (თუ ქალის შიშველი მკერდის დანახვა გეკრძალებათ, არ უყუროთ.) შეატყობდით, მაინცდამაინც სასაცილოს არა ჰგავს. მაგრამ, რა იცი, არა? ხომ არის ფილმები, მაღალი მხატვრული ღირებულება რომ არა აქვთ, მაგრამ მაინც კარგი სანახავია და ალაგ-ალაგ სასაცილოა. აი, როგორიც იყო „ის, რაც ყველაზე ძალიან გიყვარს“.

ეს ფილმი ასეთი არ არის. აქ არ არის არც ერთი სასაცილო სცენა. არც ერთი სასაცილო ფრაზა. არც ერთი! იმ რვასაათნახევრის განმავლობაში, რაც კინოში ვიყავი (ეს ფილმი დროის კანონებს არ ემორჩილება. დრო დარბაზში უფრო ნელა გადის, ვიდრე გარეთ), მხოლოდ ერთხელ გამეღიმა. ისიც მხოლოდ იმიტომ, რომ ფიქრებში გავერთე და რაღაცა გამახსენდა.

„იუმორინა“ გინახავთ? ყოველთვის მეგონა, რომ აჭარბებდნენ, როცა ლანძღავდნენ. „შაბათის შოუსაც“ ხომ ლანძღავდა დახვეწილი ხალხი, გოიმობააო. „შაბათის შოუზე“ მეცინებოდა. ჰოდა, ვფიქრობდი, ეს „იუმორინაც“ არ იქნება ისეთი ცუდი, როგორც ამბობენ თქო. მერე, ერთხელ ბათუმიდან ავტობუსით მოვდიოდი და იქ ჰქონდათ ჩართული ტელევიზორში. მართლა ძალიან ცუდია.

„ყველაფერი კარგად იქნება“ უარესია.

***

აი, რა არის „ყველაფერი კარგად იქნებაზე“ საინტერესო:

· ქართული საფეხბურთო ჩემპიონატის ორი აუტსაიდერის შეხვედრა. მაშინაც კი, როდესაც ანგარიში უკვე იცი. 0-0 დამთავრდა.

· ამ გუნდიდან ერთ-ერთის ვარჯიში.

· სუფრაზე მთვრალი ბიძა რომ გიზის გვერდით და ქურდებზე ლაპარაკობს.

· სემინარი „არასამეწარმეო იურიდიული პირები (არასამთავრობო ორგანიზაციები და სამელიორაციო ასოციაციები).“

· გადაცემები „მზეზე“. (ამაში ბოლომდე დარწმუნებული არა ვარ. ისეთი ვერავინ ვნახე, „მზის“ რომელიმე გადაცემა რომ ნანახი ჰქონდეს.)

***

ფილმის უდიდეს ნაწილში არაფერი არ ხდება. ანუ, საინტერესო არ ხდება კი არა, საერთოდ არაფერი არ ხდება. აი, მოკლედ მოგიყვებით სიუჟეტს. უფრო სწორად, სიუჟეტისმაგვარ რაღაცას.

საქართველოს პრეზიდენტი (დუტა სხირტლაძე) რაღაცის მინისტრს (ნიკო გომელაურს) ავალებს გოაში წავიდეს და ქეთევან წამებულის ნეშტი ჩამოასვენოს. მინისტრს თან მიჰყავს მოადგილე და აეროპორტში გაცნობილი ნაშა (შორენა ბეგაშვილი). ქართველებს გოაში უთვალთვალებენ რუსი ჯაშუშები (რატომ, მთლად გასაგები არ არის) და „სომეხთა მასონური ლოჟის“ წევრები (ამაზე დაწვრილებით ქვემოთ). ეს ამბები ფილმის პირველ 15 წუთში ირკვევა.

ამის შემდეგ ეს მინისტრი, მისი შანტრაბა და რუსი და სომეხი ჯაშუშები აქეთ იქით დადიან. დროდადრო ვიღაცას ფეხი უცდება და ვარდება. ნიკო გომელაური სკამზე დაჯდომისას აღმოაჩენს ხოლმე, რომ თურმე ჩაქუჩს დააჯდა. მერე ამ ჩაქუჩს მოსტყორცნის და ვიღაცას ეცემა თავში. ეს ხდება ბევრჯერ. სომხები დამტვრეული ქართულით ლაპარაკობენ. რუსი ფეესბეშნიკები ქართველების დარდიმანდობას შეჰნატრიან.

ფილმის ბოლოსკენ თვალში ფანქრის გათხრა გინდება. ცოტა მაინც რომ გაერთო.

***

აი, რა არის „ყველაფერი კარგად იქნებაზე“ ნაკლებად შეურაცხმყოფელი:

· ტელევიზორში რომ პოლიტიკოსი ჩანს და უურცხვესი სახით რომ იტყუება.

· სცენაზე რომ იდგეს ვიღაცა და საათანახევარს დედას გაგინებდეს.

· უცნობის და ნოდარ ნათაძის გასაუბრება (ამას შეიძლება ვამეტებდე. მართლა ძალიან მძიმე საყურებელია).

***

ასე, ათი-თხუთმეტი წლის წინ ჩემმა უბნელმა იცოდა ხოლმე - მანქანა რომ ჩაივლიდა ეზოსთან, იტყოდა: აბა, ეს რომ კარგი კაცი იყოს, ხომ გადმოვიდოდა ეხლა და გასაღებს მომცემდა - აჰა, შენი იყოსო. ხუმრობდა, ბუნებრივია, მაგრამ მაინც... დღეში რამდენჯერმე ამბობდა ხოლმე.

ამ ბოლო დროს ხშირად მახსენდება ეს ჩემი უბნელი. იმიტომ, რომ უფრო და უფრო ხშირად მესმის ხოლმე მსგავსი ნატვრები. ანუ, ის კი არა, რომ - ბევრი ფული ვიშოვო და ვიყიდო. არამედ - ნეტა თავისით მოხდეს და ჩემი მხრიდან მინიმალური ძალისხმევით. ჯერ იყო და „თოვლი იყო, მაგრამ არა ციოდა, ციდან მწვანე დოლარები ცვიოდა“. მერე ბანკის გათამაშების რეკლამა, სადაც მთავარ გმირად ტიპია გამოყვანილი, რომელიც სამსახურში ზის და მუშაობის ნაცვლად კომპიუტერში მანქანების თვალიერება უნდა. მერე, გათამაშებაში ამ მანქანას მოიგებს. მანქანა თანამშრომელი გოგოს გულსაც მოაგებინებს და ბოლოს ერთად დაქრიან ბედნიერები და წუწავენ იმ „საზიზღარ“ უფროსს, რომელიც მუშაობას აიძულებდა.

ახლა კი ეს ფილმი, რომლის სულისკვეთებასაც მისივე საუნდტრეკი ასახავს კარგად (მკერდის შესახებ გაფრთხილება ძალაშია. აქაც ჩანს). „არ გვჭირდება ჩვენ ახალი მიზნის მიგნება...“ „ოქროს წვიმა დაგვასველებს ციდან...“ „ალაზნიდან ამოხეთქავს ნავთობი...“ ნაცარქექიაზე ამბობდნენ, ცუდი პერსონაჟია, უქნარააო. არადა, ამეებთან შედარებით ნაცარქექია ბევრად უკეთესი ტიპია - მახვილგონიერია და მიზნის მისაღწევად რაღაცას მაინც აკეთებს. (მართალია, ამასთან არაფერთან კავშირში არ არის, მაგრამ, ნაცარქექიაზე გამახსენდა. „ალიაში“ წავიკითხე ასეთი ფრაზა: “როცა მიზნამდე მისასვლელ გზაზე კომპასიც ვერ გშველის, იმიტომ რომ დებილი ხარ, ”თხა და გიგოს” პერსონაჟი არ უნდა გახდე. იმიტომ რომ შენი გამოგონილი მგელი მოვა და შეგჭამს".)

უქნარობა იქით იყოს. შეურაცხმყოფელი ეგ არ არის. შეურაცხმყოფელია ფილმის ორი სომეხი პერსონაჟი, რომლებიც სასაცილოები არიან იმიტომ, რომ ქართულად ცუდად ლაპარაკობენ. პირველად, როდესაც სომხები ჩნდებიან, ასეთი სცენაა: სხედან და ერთი ყვება - მაკარონს ჭამდაო, მერე აიღო, მაგიდაზე დააგდო და თქვა, ეს იქნება თქვენი ანბანის პირველი ასოო.

სომხებს კიდევ გადაიტანდა კაცი. ტელევიზორში უარესი არმენოფობია მოგვისმენია. მაგრამ რუსებს რა ვუყოთ? ორი რუსია, ერთი დაბდურა კაცი და მეორე ჟურნალისტი ქალი, რომელსაც ქართველები უყვარს. ერთ სცენაში მინისტრის მოადგილე გამოუტყდება: არავის უთხრა, მაგრამ მიყვარს რუსებიო. მერე თანხმდებიან, რომ რუსებს და ქართველებს გასაყოფი არაფერი გვაქვს. მერე ის ქალი ამბობს: „ახ, კაკაია გეოპოლიტიკა. ა კაკიე უ ვას ტანცი!“.

ეხლა გადავიკითხე და ვერა. ვერ გადმოვეცი, თუ რამდენად საზიზღარი სცენაა.

PS. სულ არ დავწერდი ამ ფილმზე არაფერს, რამდენიმე ადამიანს რომ არ ეკითხა, ხომ არ იცი ფილმი კარგია თუ არაო. თუ წაკითხვა დაგეზარა და მაშინვე ბოლოში გადახტი, პასუხია - არა!
”რა დაემართა გვახარიას?” - უკითხავს ერთ ჭკვიან კაცს ჩემი ბლოგის წაკითხვის შემდეგ (”პედრო ალმოდოვარიდან ზვიად გამსახურდიამდე”). ამას კიდევ არა უშავს - მხოლოდ იკითხა. მაგრამ გამოჩნდნენ ისინი, ვინც უაღრესად საინტერესოდ ახსნა გვახარიას მეტამორფოზა: ხელისუფლების დაკვეთაა - ”ზვიადისტები” უნდა აქო, რუსები ლანძღო და ამით ”გასუდარსტვენიკობა” (რუსულად ამბობენ რატომღაც) და, შესაბამისად, სააკაშვილი გაამართლოო.

რა შავ დღეში ჩამაგდო ამ პატარა ბლოგმა?! როგორ უნდა გამემართლებინა თავი? როგორ დამემტკიცებინა, რომ ”მონანიება -1” დღეს არ მომხდარა?

მაგრამ ღმერთი რისთვისაა, სწორედ შავ დღეებში თუ არ გამოგიწოდა დახმარების ხელი? სრულიად შემთხვევით აღმოვაჩინე 1999 წლის ბოლო დღეებში, ”დილის გაზეთისთვის” დაწერილი კომენტარი ”გურამ პეტრიაშვილის საახალწლო მონატრება”, რომელსაც მცირეოდენი შემოკლებით გთავაზობთ. აქვე მინდა გაცნობოთ, რომ 1987 წელს, საქართველოს კინემატოგრაფისტთა პლენუმზე, მას შემდეგ, რაც თქვენმა მონა-მორჩილმა (ვგიჟდებიი ამ გამოთქმაზე!) სერგო ფარაჯანოვზე გურამ პეტრიაშვილის სტატიას”ფაშიზმის აღორძინების მცდელობა” უწოდა, ბატონმა გურამმა ისეთი მუშტი გაუქანა ამ თქვენს მონა-მორჩილს, რომ ფაშიზმის წინააღმდეგ მებრძოლმა გვახარიამ გონება დაკარგა. მერე კი დაიფიცა, რომ არასდროს იქნებოდა იქ, სადაც პეტრიაშვილია.

ახლა კი სტატია. აბა, ვიმსჯელოთ, შეიცვალა თუ არა საქართველოში რუსეთის მიმართ დამოკიდებულება 1999 წლის ბოლო დღის შემდეგ?

გურამ პეტრიაშვილის საახალწლო მონატრება

ამას წინათ, ჩვენი რადიოსთვის სიუჟეტს ვამზადებდი ქართველი აბსტრაქციონისტების პირველ ჯგუფურ გამოფენაზე, რომელიც 1987 წელს გაიმართა თბილისში. პრესას გადავხედე და გურამ პეტრიაშვილის რეცენზიას გადავეყარე. ჩემი ცხოვრების ყველაზე დაუძინებელი ოპონენტი მხატვრებს მოუწოდებდა ”ხატეთ ქართული მუხა და ქართული იები!”. მისთვის არავის უკითხავს, როგორია ეს ”ქართული მუხა”, რა განასხვავებს მას თუნდაც მოლდავურისგან. მკითხველები პეტრიაშვილის წერილის სულ სხვა ნაწყვეტმა აღაშფოთა: ”ირგვლივ ყუმბარები რომ არ სკდება, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ომი არაა”.

”ეს პროვოკაციაა!” - გაიძახოდნენ ჩემი ნაცნობ-მეგობრები. ჯერ კიდევ არავის სჯეროდა, რომ ცოტა ხანში საქართველოში მართლაც გასკდებოდა ყუმბარები და პროვოკაციას, უპირველესად, ის ხალხი წამოეგებოდა, რომელსაც ქართული მუხის და ქართული იის განსაკუთრებულობის სჯეროდა.

70 წელი გვქმნიდნენ და რამდენიმე წელიწადში როგორ შევიცვლებოდით? ყველაფერი გაკეთდა იმისთვის, რომ რუსეთის ხატისგან ვერ გავთავისუფლებულიყავით - ხან ”გველოცა” რუსეთზე, ხანაც დაგვეწყევლა ყველაფერი რუსული. უფრო სწორად, ზოგს დაეწყევლა, ზოგს დაელოცა რუსეთი, რათა შემდეგ ეს ორი მხარე, ორივე ქართული, ერთმანეთს შეტაკებოდა და ყუმბარებიც გაეხეთქა. ასეთი რუსოფობიითა და რუსოფილიით ხვდება ქართული საზოგადოება მეორე ათასწლეულს.

ფრანსუა ტრიუფო ფრანგი ისტორიკოსებისგან, ფსიქოლოგებისგან, სექსოლოგებისგან მოითხოვდა, შეესწავლათ ოკუპაციის ”სექსუალური ასპექტები”, რათა დაედგინათ, რამ განაპირობა ფრანგების აბსოლუტური უმრავლესობის სექსუალური ვნება დამპყრობლის მიმართ. ”პარიზისისთვის ნაცისტი-დამპყრობელი ყველაზე სასურველი სექსუალური პარტნიორი გახდა - წერს ტრიუფო - ისე, როგორც ვამპირის მსხვერპლს უყვარს სისხლისმწოველი, როგორც მაზოხისტი კარგავს ჭკუას სადისტზე - თან სძულს, თან ნეტარებას განიცდის... ესაა დამცირებით აგზნებული სხეული, რომელსაც სხვაგვარი ნეტარება უკვე ვეღარ წარმოუდგენია”.

საქართველოში დღეს, ჩრდილოეთის მზეზე გაზრდილი პოლიტიკოსები გაზის სამათხოვროდ კვლავ მოსკოვში დაიარებიან (არაა გამორიცხული, ისევ კონიაკებით), ე.ი. სასიცოცხლო ენერგიას იმას სთხოვენ, ვისგანაც მტრის ხატს ქმნიან. ახალგაზრდები ნაკლებად ფარისევლობენ. ამიტომაც, მაშინაც კი, როცა რუსეთი ომალოს ბომბავს, საქართველოს მოსახლეობას გაზის გადაკეტვით ემუქრება, ჩვენი თინეიჯერები სიამოვნებით უსმენენ რუსული ესტრადის ჰიტებს, ცეკვავენ და მღერიან რუსული ანსამბლების რეპერტუარზე.

არ შეგვიძლია ვამპირთან გამომშვიდობება?

დეკემბრის მიწურულს ვერაფრით დავმალეთ დროებით დათრგუნული ვნება რუსული შოუ-ბიზნესისადმი. ჩვენი ჟურნალისტები, განსაკუთრებით ”რუსთავი 2”-ში, ამჯერად ჟურნალ ”პლეიბოის” რუსული გამოცემის რედაქტორის, არტიომ ტროიცკის საქართველოს დედაქალაქში ვოიაჟით აღფრთოვანდნენ. ასეთი გრანდიოზული მიღება თბილისში კატია რიჩარელის და ვანესა რედგრეივს არ ღირსებიათ. იქნებ იმიტომაც, რომ იგივე რედგრეივი (”კომუნისტი ყოფილა ეს ქალი!” - ამბობდნენ ქართველი სნობები დიდი მსახიობის საღამოს შემდეგ) არ ცინიკოსობდა, არავის დასცინოდა, ჭკუას არ გვასწავლიდა. რედგრეივი მოსკოვიდან არ ჩამოსულა!

აი, ტროიცკიმ კი ძალიან გაახარა ყველა, მიუხედავად იმისა, რომ გაზი არ ჩამოუტანია. ის კი არა, რომელიმე მუსიკალური ჯგუფის ჩამოყვანაც დაენანა. თან ახლდა მხოლოდ საეჭვო გემოვნების მოდელიორი რაფ სადაროვი, რომელიც, ტროიცკის განცხადებით, ”აცმევს ქალებს”, განსხვავებით თავად ტროიცკისგან, რომელმაც აღიარა, რომ მისი ხელობა ”ქალების გახდაა”.

როგორც ხედავთ, მეორე ათასწლეულის დადგომამდე რამდენიმე დღით ადრე თბილისს ეწვივნენ რუსული შოუ-ბიზნესის ის მესვეურნი, რომელთაგანაც ერთს უნდა გაეშიშვლებინა ქართველი გოგონები, მეორეს კი თავისი სამოსით შეემკო. ქართული ტელევიზია დეტალურად გვიჩვენებდა ტროიცკისთვის, საგანგებოდ მოწყობილ პოდიუმზე საბანაო კოსტიუმებში გამოწყობილ გოგონებს და შეზარხოშებული ”ცოცხალი” ტროიცკის სანახავად მოსულ თბილისელ ახალგაზრდებს, რომლებიც გაბრწყინებული თვალებით შეჰყურებდნენ თავიანთ კერპს და შინ (ცივ და ბნელ სახლებში) დასალევად ეპატიჟებოდნენ.

მაგრამ ”პლეიბოისთვის” ტროიცკიმ თბილისელი, მაგრამ ეთნიკურად არაქართველი გოგონები შეარჩია. როგორც ჩანს, იმიტომ, რომ მსოფლიოში დღეს რუსული ტანი, რუსული ხორცია მოდაში. თუმცა დაგვპირდა, რომ კიდევ ჩამოვა საქართველოში, ანუ ქართველ გოგონებს მისცა დრო იმისთვის, რომ მათ ”რუსული ტან-ფეხი” დაიყენონ.

თქვენი არ ვიცი, მაგრამ ტროიცკის ამ ვიზიტმა პირადად მე გურამ პეტრიაშვილი მომანატრა. ისევ მერჩივნა, მის ”იებსა და მუხებზე” გავბრაზებულიყავი, ვიდრე მშვიდად მეყურებინა, თუ როგორ მოსწონთ ჩვენს ახალგაზრდებს მონობა, როგორ სიამოვნებთ, როცა უხამსობას უსმენენ. ტროიცკი ასეთ პატივს, ასეთ მიღებას საფრანგეთში, ან თუნდაც ბალტიისპირეთში ვერასდროს მოესწრებოდა. იგი ჩამოვიდა ”იაფი ხორცის” შესარჩევად. მათ კი, ვინც მორალს გვიჩიჩინებს, ადვილად გადაიტანეს ეს, ეგრეთ წოდებული ”კასტინგი”. ისინი მხოლოდ რომის პაპის ვიზიტის გამო ქმნიან პანიკას. ”თვითმყოფადობას დაგვაკარგვინებსო”, ამბობენ... აქვე გამოგიტყდებით, რომ ვინაიდან ქართული საზოგადოების შვილი ვარ, რუსოფილიისა და რუსოფობიის ამ ერთობას მეც ვგრძნობ საკუთარ თავში. ამიტომ რომელიმე სულიერ მამას ტროიცკის ვიზიტის წინააღმდეგ მხოლოდ მორალისა და რელიგიის პოზიციიდან რომ გაელაშქრა, ”პლეიბოის” რუსული გამოცემის შეფის დაცვა მომიხდებოდა და მაშინ კამათი გახდებოდა შესაძლებელი. კამათი იმაზე, თუ რა არის ფარისევლობა და რა არის გემოვნებისა, კულტურის კრიზისი, რა არის მორალი და რა არის მონობა... და რადგანაც ტროიცკის წინასაახალწლო ვიზიტს კრიტიკულად არავინ გამოეხმაურა, მე ძალიან მომენატრა ბატონი გურამი. ოჰ, რას ვიკამათებდი მასთან ”ქართულ იებსა და მუხებზე”! და ქართველ გოგონებზე, რომლებიც დღეს რუსულ ტან-ფეხზე ოცნებობენ!

1999 წლის 30 დეკემბერი

ჩამოტვირთე მეტი

ბლოგერები

ყველა ბლოგერი
XS
SM
MD
LG